ΓΧΠ
Ενώ η κρίση του Covid δεν φαίνεται να τελειώνει, ένας όλο και μεγαλύτερος αριθμός ανθρώπων αισθάνεται εντελώς εξαντλημένος. Στο φαινόμενο της ψυχολογικής εξάντλησης, στο burn-out λόγω της πανδημίας και πώς να το αντιμετωπίσουμε, αφιερώνει το βρετανικό εβδομαδιαίο περιοδικό New Scientist το τεύχος του της 6ης Φεβρουαρίου 2021.
Στη συναισθηματική διαταραχή που προκαλείται από το επαγγελματικό άγχος, το κλείσιμο των σχολείων, την κοινωνική απομόνωση και τη συνεχιζόμενη πανδημία, πώς κάποιος μπορεί να ξέρει αν έχει φθάσει στα όριά του; Πότε το άγχος μετατρέπεται σε ανεπανόρθωτη διαταραχή και πώς μπορεί να το αποφύγει κανείς; Διερωτάται το περιοδικό.
Η Christina Maslach, ψυχολόγος στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, επισημαίνει ότι «Η εξάντληση δεν είναι ψυχική ασθένεια, αν και μπορεί αναμφίβολα να προέρχεται ή να προκαλεί ψυχική διαταραχή. Αντιθέτως, είναι μια φυσική αντίδραση σε μια κατάσταση που έχει γίνει αφόρητη για το άτομο που την βιώνει».
Οι επιστήμονες μελετούν αυτό το φαινόμενο εδώ και δεκαετίες. Και αρκετές μελέτες που ξεκίνησαν από την έναρξη της πανδημίας μας επιτρέπουν να έχουμε μια σαφέστερη ιδέα για το τι διακυβεύεται για αρκετούς ανθρώπους αυτήν την περίοδο. «Όσο περισσότερο κατανοούμε τις αιτίες της εξάντλησης, τόσο περισσότερο μπορούμε να ενεργήσουμε για να προσπαθήσουμε να προστατευθούμε από αυτή», σημειώνεται στο έντυπο. Αλλά αν είναι αλήθεια ότι το φάρμακο είναι να πάτε διακοπές ή να δείτε φίλους, τι γίνεται στην περίπτωση που δεν μπορείτε να το κάνετε;
«Ακόμα και χωρίς σωματική επαφή, υπάρχουν πολλοί τρόποι για να επικοινωνήσει κανείς συναισθηματικά», λέει η Carmine Pariante, ψυχίατρος στο King's College London. Ένα μήνυμα, μια τηλεφωνική κλήση, μια βιντεοκλήση, είναι σημαντικά. Όμως, η ψυχίατρος παραβλέπει ότι ένα από τα δυσάρεστα συναισθήματα του εγκλεισμού είναι ο περιορισμός στο σώμα μας. Αυτό δεν το λέει το περιοδικό, αλλά εμείς. Ένα σώμα χωρίς κίνηση, περιορισμένο σ’ ένα σπίτι-φυλακή ή σ’ ένα δωμάτιο-κελί, ένα σώμα χωρίς ζωή, ή μια ζωή που είναι στην καλύτερη περίπτωση διαμεσολαβημένη από τα «μέσα κοινωνικής δικτύωσης», χωρίς άμεση επαφή με τον άλλο/η, δεν βιώνεται ολοκληρωμένα. Οι νέοι και οι νέες, κυρίως, δεν μπορούν να ανεχτούν την «τηλε-ζωή», την εξ αποστάσεως επικοινωνία, κι έναν δυστοπικά αυτοαναφορικό, συρρικνωμένο εαυτό, έναν «ψευδή εαυτό»(faux-self), που κινείται ανάμεσα στην νεύρωση και την οριακή ψύχωση(border-line).
Σ' αυτή τη δυστοπία αντιδρούν οι νέοι. Στις πλατείες όλων των πόλεων, παντού όπου μπορούν, οι νέοι και οι νέες συναντώνται, παίρνοντας όλα τα μέτρα προστασίας, γιατί δεν θέλουν μια ζωή χωρίς νόημα, μια ζωή χωρίς άγγιγμα, χωρίς επαφή. Το λένε, πλέον, και οι επιστήμονες στο New Scientist: για να διατηρήσετε την ισορροπία σας βγείτε έξω, «πάρτε καθαρό αέρα, κάντε σπορ και περάστε όσο το δυνατόν περισσότερο χρόνο στη φύση, ανεξάρτητα από τον καιρό».