Σημεία στίξης

η θεωρία ας γίνει πράξη κι όλα θα 'χουνε αλλάξει

Από μικρός θυμάμαι την κυρία Χαραυγή, με την κιμωλία στο χέρι, να σχεδιάζει στον μαυροπίνακα της τάξης τελείες και κόμματα και άλλα περίεργα σημάδια, του διαβόλου πράγματα, τα ’λεγε ο παππούς μου που δεν τα πήγαινε και πολύ καλά με τα τυπωμένα γράμματα. Και μια μέρα η δασκάλα μας, Νοέμβρης θα ’τανε που κιτρινίζουνε τα φύλλα και κίτρινο χαλί στρώνουνε στους δρόμους, μας είπε ν’ αντιγράψουμε από τον πίνακα ένα ποίημα που -πράγμα παράξενο- κανένα σημείο στίξης δεν είχε, λες και κάποιο αόρατο χέρι ταχυδακτυλουργού τα εξαφάνισε, να το πάρουμε στο σπίτι, είπε, και να βάλουμε εμείς τις τελείες, τα κόμματα, τα εισαγωγικά, τις παρενθέσεις, τα ερωτηματικά και τα θαυμαστικά και όλα τα άλλα συνθηματικά. Το Σάββατο, μάθημα δεν έγινε -κόσμος σκοτώνεται στο κέντρο! είπε ο παππούς, με μια πίκρα στη φωνή- κι εγώ είχα όλο το σαββατοκύριακο μπροστά μου να ετοιμάσω πρώτα την εργασία μου και μετά να βγω στον δρόμο να κλωτσήσω την μπάλα με τον φίλο μου τον Νίκο.

 Τη Δευτέρα που άνοιξε και πάλι το σχολείο, τα κεφάλια των συμμαθητών μου μοιάζανε με ανοιγμένες παρενθέσεις που για κάποιο λόγο δεν έκλεισαν μετά το σαββατοκύριακο εκείνο. Στην πρωινή προσευχή, ο διευθυντής μάς είπε, η ζωή συνεχίζεται με τάξη και ασφάλεια, μια παύλα ήταν όλο αυτό και η Εθνική Επανάστασις δεν ανεκόπη, μια άνω τελεία μπήκε προσωρινά στο εθνοσωτήριο έργο της από κάποια «παραχαϊδεμένα» παιδιά. Κι εγώ κατάλαβα πως μάλλον σε εισαγωγικά έβαζε τη λέξη, γιατί στ’ αλήθεια η μαμά μου παραχαϊδεμένο με είχε γιατί ήμουν το μοναχοπαίδι της. Όσο για τον διπλανό μου, τον γιο του άλλου δασκάλου, δεν τον ξανάδαμε ούτε στο σχολείο ούτε στη γειτονιά, ένα ερωτηματικό έμεινε ζωγραφισμένο στη αριστερή πλευρά του θρανίου -αργότερα μάθαμε πως ακολούθησε τον πατέρα του σε κάποιο ορεινό χωριό της Αρκαδίας λόγω δυσμενούς, λέει, μετάθεσης. Δεν θυμάμαι κάτι άλλο από κείνη τη μέρα. Τρία ολοστρόγγυλα μηδενικά, μεγάλα σαν αποσιωπητικά, συνόδεψαν την εργασία μου και την άλλη χρονιά επανέλαβα την τάξη -ανεπίδεκτος μαθήσεως των σημείων στίξης ο γιος σας, είπε η δασκάλα στη μαμά μου, τη μέρα που η Επιστράτευση έντυνε στο χακί τον μπαμπά μου.  

 Δεν πέρασε πολύς καιρός / Μας φαίνεται σαν τώρα /

που εκινήθη ο… στρατός / και «έσωσε» τη χώρα! /

Τώρα ο Παπαδόπουλος / και ο Στρατός επίσης /

θα «επιτύχουν» θαύματα (;) / ώστε η Ελλάς να… ζήση

 Πέρασαν σχεδόν πενήντα χρόνια από τότε, χρόνια ασύνδετα εντελώς στη μνήμη μου. Και βλέποντας στην τιβί την πληθωρική παρέλαση των κομμάτων στην επέτειο εκείνου του φθινοπώρου, αισθάνομαι πως κάποιες στιγμές της ζωής μας δεν σ(ι)τίζονται με συνθήματα ούτε στους τοίχους και στα πρυτανεία ούτε στα βιβλία και στις πορείες, κι ας μένουμε στο τέλος μετεξεταστέοι.