Το Νόμπελ Φυσικής 2022 απονεμήθηκε στον Γάλλο Alain Aspect, στον Αμερικανό John F. Clauser και στον Αυστριακό Anton Zeilinger, ανακοίνωσε η Βασιλική Ακαδημία Επιστημών την Τρίτη (4 Οκτωβρίου). Συνεργαζόμενος με το Γαλλικό Πανεπιστήμιο του Paris-Saclay και Polytechnique, ο Alain Aspect είναι 75 ετών, ενώ ο John Clauser είναι 79 και ο Anton Zeilinger, από το Πανεπιστήμιο της Βιέννης, 77 ετών.
Οι τρεις ανταμείβονται για τις ανακαλύψεις τους σχετικά με την «κβαντική εμπλοκή», έναν μηχανισμό όπου δύο κβαντικά σωματίδια συσχετίζονται τέλεια, όποια κι αν είναι η απόσταση που τα χωρίζει, ανακοίνωσε η κριτική επιτροπή του Νόμπελ.
Η επίδειξη αυτής της εκπληκτικής ιδιότητας άνοιξε το δρόμο σε νέες τεχνολογίες στους κβαντικούς υπολογιστές και στις εξαιρετικά ασφαλείς επικοινωνίες, ή ακόμα και στους εξαιρετικά ευαίσθητους κβαντικούς αισθητήρες που θα επέτρεπαν εξαιρετικά ακριβείς μετρήσεις, όπως αυτή της βαρύτητας στο διάστημα.
Αυτή η αινιγματική μηχανική είχε προβλεφθεί από την κβαντική θεωρία. Ωστόσο, ακόμη και ο Άλμπερτ Αϊνστάιν δεν το πίστευε: δύο σωματίδια που ενώθηκαν στην αρχή -που θα μπορούσαν να είναι δίδυμα- θα μπορούσαν να κρατήσουν το σημάδι του κοινού τους παρελθόντος και να συμπεριφέρονται παρόμοια, από απόσταση.
