Ποιος γνωρίζει τον Γιουτζίν Ντεμπς;

[ Γιώργος X. Παπασωτηρίου / Κόσμος / 20.10.19 ]

Ποιος γνωρίζει τον θρύλο Γιουτζίν Ντεμπς (1855-1926), αυτόν τον μεγάλο άνθρωπο, τον αμερικανό ηγέτη που αρνήθηκε τα πλούτη της οικογένειάς του και τάχθηκε στο πλευρό των εργαζομένων, των φτωχών και των απόκληρων;  Αυτός ο αρνητής της τάξης του, παρολίγο να γίνει πρόεδρος των ΗΠΑ, αλλά το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του το πέρασε στην φυλακή. Ήταν επικεφαλής της Αμερικανικής Ομοσπονδίας Σιδηροδρομικών (ARU). Καταδικάσθηκε σε εξάμηνη φυλάκιση για τα επεισόδια του Ιουλίου και την επίθεση των αστυνομικών στους απεργούς της «Πούλμαν» (έφτιαχνε βαγόνια τρένου), όπου δολοφονήθηκαν 30 απεργοί.

Ο Ντεμπς συμμετείχε στην ίδρυση του Σοσιαλιστικού Κόμματος και ήταν Υποψήφιος για την προεδρία των Η.Π.Α. αρκετές φορές. Το 1918, καταδικάστηκε σε φυλάκιση λόγω της εκστρατείας του κατά του Α’ παγκοσμίου πολέμου στον οποίο επεδίωκε να εμπλέξει τους απρόθυμους αρχικά αμερικανούς ο πρόεδρος Ουίλσον και ο περίφημος διαφημιστής του, ο Λήπμαν. Ο Λήπμαν τελικά κατάφερε να πείσει και να φανατίσει τους αμερικανούς πολίτες μέσω μιας πρωτοφανούς προπαγάνδας.
Ήταν τότε που ο Ντεμπς έκανε την περίφημη δήλωσή του ενώπιον του δικαστηρίου που τον καταδίκασε: «Εδώ και πολλά χρόνια -δήλωσε- αναγνώρισα τη συγγένειά μου με όλα τα ζωντανά πλάσματα, και αποφάσισα ότι δεν ήμουν καθόλου καλύτερος από τον χειρότερο στη γη. Είπα τότε, και λέω και τώρα, ότι όσο υπάρχει μια κατώτερη τάξη, ανήκω σε αυτήν· όσο υπάρχει ένα εγκληματικό στοιχείο, είμαι μέσα του· κι όσο υπάρχει μια ψυχή στη φυλακή, δεν είμαι ελεύθερος.» (“Years ago I recognized my kinship with all living beings, and I made up my mind that I was not one bit better than the meanest on earth. I said then, and I say now, that while there is a lower class, I am in it, and while there is a criminal element I am of it, and while there is a soul in prison, I am not free.”).
Ο συγγραφέας Κερτ Βόννεγκατ ήταν ένας από τους μεγάλους θαυμαστές του Ντεμπς, αυτού του πλούσιου αστού, που αγωνίστηκε υπέρ των κάτω και τον σοσιαλισμό με συγκλονιστική αυταπάρνηση. Ο σοσιαλισμός βέβαια για τον Βόννεγκατ και τους Αμερικανούς(συμπεριλαμβανομένου του Ντεμπς) θα είναι ένας «ιδεαλισμός». «Αν ο Χριστός» λέει ο Βόννεγκατ, «δεν είχε εκφωνήσει την επί του όρους ομιλία, με το μήνυμά της για οίκτο και έλεος, δεν θα ήθελα να ανήκω στο ανθρώπινο είδος». Την ίδια άποψη είχαν και οι αμερικανοί αμφισβητίες του 1960, οι αντιπολεμικές «στρατιές της νύχτας» του Νόρμαν Μέηλερ που γύρευαν τους δικούς τους «αγίους», όπως τον «άγιο» Τσε Γκεβάρα.