Περί ατομικής ευθύνης

[ Γιώργος Παππάς / Ελλάδα / 18.03.20 ]

Από μια κοινωνία, που, σε πολύ μεγάλο βαθμό έχει για εξαρτημένο αντανακλαστικό -στα όρια του φετίχ- το να ψοφήσει η κατσίκα του γείτονα, να της ζητάμε να υιοθετήσει συμπεριφορές συλλογικής κοινωνικής ευθύνης απέναντι στην υγεία των άλλων είναι σα να ζητάμε να αναστηθούν ξάφνου όλες οι ψόφιες κατσίκες, να γίνουν κοπάδι, να συνεταιρισθεί η γειτονιά, να καθετοποιήσει την παραγωγή και να ζουν μοιράζοντας ακριβοδίκαια τα έσοδα απ' το γιδοτύρι...

Πάλι καλά να λέμε που το τομάρι τους οι περισσότεροι δεξιοί το βλέπουν για μετάξι. Έτσι, μαζί με το βασιλικό ποτίζεται κι η γλάστρα. Αλλιώς, αν πίστευαν πως είχαν εξασφαλισμένη ανοσία, σιγά μην ανέχονταν αυτοπεριορισμούς στην τακτοποιημένη καθημερινότητά τους, μείωση στις χρηματορροές τους κι αναταραχές στην πετυχημένη ζωή τους για να προστατέψουν την αόρατη, για την αντίληψή τους και τη ζωή τους, κάποια και τον αόρατο κάποιον. Βρε ένα θα γίνονταν με τον κορονοϊό, θα τον έγραφαν και στις διαθήκες τους, μην τυχόν και τον στερηθούν κι οι απόγονοι -δεν μπορεί και στο μέλλον θα υπάρχουν κατσίκες κι αόρατοι προς ψόφο- το Εθνικό Σύστημα Υγείας θα είχε ήδη κρασάρει κι η φυσική επιλογή θα έκανε τη δουλειά.

Η φυσική επιλογή για τη βιολογία είναι κάτι σαν το νόμο προσφοράς και ζήτησης, την αυτορρύθμιση των αγορών για την οικονομία,

τον ατομικισμό και το νόμο του ισχυρού για την κοινωνία,

το νεοφιλελευθερισμό για την πολιτική.

Παρόμοια πράγματα, ίδια βάση, αυτή στην οποία εδράζεται το κυρίαρχο μοντέλο πολιτικής διακυβέρνησης που ψηφίσαμε το καλοκαίρι να μας εφαρμόσουν, το αναφέρω στην περίπτωση που δεν το καταλάβαμε, σε αυτήν ακριβώς πατάνε οι άριστοι διοικούντες τη χώρα μας και αυτήν τη στιγμή, νεοφιλελευθερισμό υπηρετούν, ατομικισμό προάγουν, άσχετα που χειροκροτάνε απ’ τα μπαλκόνια τους τους  λειτουργούς του ΕΣΥ, το κάνουν την ίδια ώρα που αντιδραστήρια για τεστ, κλίνες ΜΕΘ, γιατροί, νοσηλευτές, μάσκες κι αντισηπτικά ανεπαρκούν, το μαξιλάρι ασφαλείας των 37 δις της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ είναι εκεί και αναμένει αξιοποίηση, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ως μέτρο καταπολέμησης της πανδημίας θεωρεί τον έλεγχο όσο περισσότερων κρουσμάτων κι αυτοί, εξ’ ανάγκης ή εξ’ επιλογής, ελαχιστοποιούν τον αριθμό των ελεγχόμενων.

Κατά τα λοιπά, με κάθε ευκαιρία μας λένε -τελευταίο παράδειγμα ο Πρωθυπουργός στο χθεσινό του διάγγελμα- πως είναι δίπλα μας και πως η αντιμετώπιση της εφιαλτικής πανδημίας είναι ζήτημα ατομικής ευθύνης.

Ατομική ευθύνη, σύμφωνοι, για τον κόσμο της Αριστεράς είναι κοινός τόπος, η αλληλεγγύη, η ενσυναίσθηση και η προστασία των πολλών είναι δομικά χαρακτηριστικά μας, αυτοί όμως τι εννοούν; Ατομική ευθύνη απέναντι σε ποιον; σε ποιους; σε τι;

Η ατομική ευθύνη δεν υφίσταται ως στάση, αντίληψη, έννοια, αυτογενώς. Για να γεννηθεί, να εμπεδωθεί και να υπάρχει η ατομική ευθύνη απέναντι στη δημόσια υγεία -εν προκειμένω- προϋποθέτει κάτι που ιδεολογικά οι νεοφιλελεύθεροι δεν το διαθέτουν.

Είναι εντελώς έξω από τον κόσμο τους.

Έξω απ’ το κοινωνικοοικονομικό μοντέλο που πιστεύουν και υπηρετούν.

Μιας και απαιτεί σεβασμό και υπηρέτηση των δικαιωμάτων άλλων, που μάλιστα δεν είναι πελάτες τους, συνεργάτες τους, ισχυρότεροι απ’ αυτούς, δεν είναι ευκαιρία για κερδοφορία, κοινωνικοοικονομική επικράτηση κ.ο.κ., είναι απλά συμπολίτες τους. Απαιτεί συνείδηση συλλογικής αλληλέγγυας λειτουργίας απέναντι στο σύνολο της κοινωνίας, αδιακρίτως. Δε νομίζω να απαιτείται τεκμηρίωση για το πόσο ξένα είναι αυτά για τους σημερινούς κυβερνώντες, από την αντίληψη τους για τα  δημόσια νοσοκομεία και την απέχθειά τους προς κάθε τι δημόσιο ξεκινώντας, μέχρι τη διαχείριση του προσφυγικού-μεταναστευτικού, τον κοινωνικό αυτοματισμό απέναντι στους δημόσιους υπαλλήλους τα χρόνια της οικονομικής κρίσης και την ανθρωποφαγική ζούγκλα της περιβόητης αυτορρύθμισης της αγοράς.

Επομένως, όταν αυτοί μας μιλάνε για ατομική ευθύνη -αντί για κρατική μέριμνα κι ευθύνη της Κυβέρνησης να προστατέψει το λαό που δοκιμάζεται και θα δοκιμαστεί δυστυχώς πολύ περισσότερο και πολυεπίπεδα από την πανδημία- μη γελιέσαι, δε θέλουν να καταλάβεις τι είναι, δε θέλουν να την πάρεις πραγματικά αντιδρώντας στις ενέργειές τους, εννοούν μόνο την ευθύνη που θα αποσείσουν από πάνω τους και θα σου την αποδώσουν, όταν αποτύχουν, στις πλάτες σου. Μπλέξαμε άσχημα!