Οι ωραίες εικόνες και οι Σέρλοκ Χολμς της Ιατρικής...
[ Γεωργία(Γιούλα) Τριγάζη / Ελλάδα / 12.10.17 ]
Σκεφτόταν το φίλο που αποχαιρέτησε πρόσφατα, και την ανικανότητα της επιστήμης να του χαρίσει τουλάχιστον ένα αξιοπρεπή θάνατο. Το πώς βέβαια ορίζεται ένας θάνατος σαν τέτοιος, δεν ήταν ικανή να το πει με βεβαιότητα. Είχε όμως κάποιες εικόνες στο μυαλό της. Πάντως τη σκηνή όπου κάποιος αγωνίζεται να ξεφύγει από τον πόνο και συγχρόνως αδυνατεί να φύγει, δεν ήθελε να την ξαναζήσει.
Η δύσκολη αρρώστια είναι αυτή που ο κόσμος την χαρακτηρίζει γραφικά «η επιστήμη σηκώνει τα χέρια ψηλά». Για το Βασίλη, τα είχε σηκώσει από ένα σημείο και μετά. Το τελευταίο δε εξάμηνο οι προσπάθειες ήταν από απέλπιδες μέχρι ανώφελες. Ίσως και ανηλεείς. Δεν ήθελε να κρίνει. Ωστόσο όταν σκεφτόταν την τεχνολογία να εφορμά με τα μπούνια πάνω σε όρθια πτώματα, δεν μπορούσε παρά να χαμογελά πικρά. Τόνοι αξονικών, μαγνητικών, ακτινοβολιών… νυστέρια που μάχονται στην επιδεξιότητα για την ματαιότητα ενός αμφίβολου αποτελέσματος.
……………………………………………………………………………………………………………..
Πόσες συναντήσεις γίνονται στη ζωή ενός «θεράποντος» με την άγνωστη νόσο; Αμέτρητες. Σε ένα βράδυ εφημερίας μόνο, ένας μάχιμος γιατρός έρχεται αντιμέτωπος με τουλάχιστον τριάντα ανθρώπους και τις πιθανές ή και απίθανες νόσους τους. Και αν εκεί πρέπει να διαγνώσει και να δράσει αρκετά γρήγορα, στο ιδιωτικό ιατρείο με σχετικά μεγαλύτερη άνεση, θα ψηλαφίσει, θα ακροαστεί, θα… Και ερχόμαστε στο προκείμενο. Θα «παραγγείλει» εξετάσεις. Ξεχάστηκε μήπως κάτι;
«Το σπουδαιότερο βρε όρθια γίδια!» Θυμήθηκε το Σπύρο τον Κεφαλλονίτη. Παν-ιατρός από τους λίγους. Εκπαιδευόμενη αυτή, ψαρωμένη, αλλά οπωσδήποτε γοητευμένη από την επιστήμη του «μικρού θεού». Τουλάχιστον έτσι πίστευε τότε. Με τα χρόνια βέβαια την τοποθέτησε στις επιστήμες των πάντα μικρών ανθρώπων. Καμιά φορά και ανθρωπιστών. Άλλες, και των τολμηρών. Συνήθως, των φιλόδοξων. Οπωσδήποτε, των παραδόπιστων. Αυτή όμως όσα χρόνια κι αν περάσουν, θα στέκεται στους απανταχού Σπυρέτους. Κι ας μην είναι από Κεφαλονιά.
Το «σπουδαιότερο», λοιπόν που επιζητούσε εντελώς καλοκάγαθα ο Σπύρος από τα «όρθια γίδια» του μαντριού του, ήταν η παρατήρηση.
«Στα…. καλαμπαλίκια μου οι εργαστηριακές εξετάσεις !!!» Ούρλιαζε όταν έβλεπε τα νιόκοπα γιατρουδάκια, να τις γράφουν με τη σέσουλα! «Βρε, τον έρμο τον άρρωστο τον επισκοπήσατε αρκετά; Του πήρατε το ιστορικό του ασφαλίτη; Ή μου ξεκινήσατε μετά το «τι έχετε;» πάραυτα το κατεβατό, γενική, ταχύτητα, ζάχαρα, χοληστερίνες; Καλά τα ποιήματα, αλλά εγώ θέλω αναφορά ιστορικού!!»
Όπου «ιστορικό του ασφαλίτη!», ήταν ένα επίμονο ιστορικό, από γεννήσεως και εντεύθεν, μαζί με μια επισκόπηση κεφαλής έως ακρονυχίων! Κατόπιν ακολουθούσε η επίσης εξονυχιστική κλινική εξέταση. Και στο τέλος-τέλος πια!... Οι έρμες οι εξετάσεις. Οι οποίες πάντα περνούσαν από την ιερή εξέταση του διαβολικού Σπύρου. Ουαί κι αλλοίμονο, αν κάποια από αυτές δε συνέπιπτε ιατρικά με την κλινική εικόνα. «Les belles immages»! (oι ωραίες εικόνες!), τις έλεγε περιφρονητικά ο γαλλομαθής Σπύρος. «Μωρέ μη στέκεστε στις μπελ ιμάζ, πανάθεμά σας! Παρατηρήστε, γδύστε, εξετάστε! Και μετά επικυρώστε με δαύτες!» Και μια μέρα που αυτή τόλμησε –με το θάρρος μιας καλής κλινικής εξέτασης που είχε μόλις κάνει για να εξηγούμαστε!- να του πει: «Τις ξέρεις τις ωραίες εικόνες της Σιμόν ντε Μπωβουάρ Σπύρο;», την κοίταξε λοξά με το πράσινο γερακίσιο μάτι του και έσκασε στα γέλια!
«Σαν πολύ ξεψάρωσες του λόγου σου!» της κάνει. «Και συ τον ξέρεις τον Σέρλοκ Χολμς;»
«Βεβαίως!» Αποκρίθηκε αυτή όλο αυτοπεποίθηση «Το ντέντεκτιβ!»
«Όχι ξυπνοποπούλι μου φεμινιστικό!» της απάντησε σκάζοντας στα γέλια, «Το Σερλοκ Χολμς το γιατρό!» Και την έστειλε να διαβάσει. Όχι βέβαια το πνευμονικό οίδημα.
………………………………………………………………………………………………………………
Έτσι έμαθε για τον γιατρό Τζόζεφ Μπελ, που ενέπνευσε στον συγγραφέα Κόναν Ντόιλ, τον ήρωα του δαιμόνιου ντετέκτιβ Σέρλοκ Χολμς, καθώς ο ίδιος ο Nτόιλ ο συγγραφέας δηλαδή, είχε μαθητεύσει δίπλα στον Μπελ και διαπίστωσε ιδίοις όμμασι, τις θρυλικές του ικανότητες που βασίζονταν αυστηρά τότε (γιατί μιλάμε για το χιλιαοχτακόσια τόσο), στην κλινική παρατήρηση και ουδόλως στις… «ωραίες εικόνες» των εργαστηριακών εξετάσεων.
Ο θρυλικός λοιπόν Μπελ, είχε την ικανότητα παρατηρώντας έναν ασθενή, να βρει από επάγγελμα έως νόσο με απειροελάχιστη πιθανότητα λάθους. Ήταν ικανός να διακρίνει ακόμη και τη διαφορά μεταξύ των κάλων ενός ξυλουργού από έναν χτίστη, αλλά και το διαφορετικό βάδισμα του στρατιώτη από ένα ναύτη. Συνήθιζε να υποβάλλει τους μαθητευόμενους φοιτητές του σε άπειρα χουνέρια, προκειμένου να αναπτύξουν την ικανότητα της παρατήρησης!
Αυτή ακριβώς η δεινή του ικανότητα, στην πανεπιστημιακή κοινότητα του Εδιμβούργου, δημιούργησε τον θρύλο του, στον οποίο προσέτρεχαν ορδές ιδιωτικών αστυνομικών, ζητώντας την βοήθειά του σε εξιχνιάσεις εγκλημάτων. Ακόμη και στην υπόθεση του Τζακ του Αντεροβγάλτη συμμετείχε ο γιατρός, δίνοντας έτσι στον Ντόιλ, τη βάση για το χαραχτήρα του Σέρλοκ Χολμς, που έμεινε στην ιστορία. «Περισσότερο από ότι η Μπωβουάρ σου και οι ωραίες της εικόνες!» καθώς της είπε κλείνοντάς της το μάτι ο Σπύρος, γιατί ούτε η Μπωβουάρ του διέφευγε, -αλλοίμονο!-
………………………………………………………………………………………………………………..
Ο Βασίλης βέβαια πέθανε. Πιθανόν να συνάντησε κάποιους Σέρλοκ Χολμς στο ταξίδι του στο πλάι της αρρώστιας. Πιθανόν πάλι και αρκετούς Γκογκολικούς επιθεωρητές… Σίγουρα όμως, πολλές «ωραίες εικόνες». Που κανενός βέβαια τα μάτια δε θέλουν να συναντήσουν.
Όσο για την ίδια, πάντα θα αναρωτιέται, πόσα από τα «όρθια γίδια» του Σπύρου, του εαυτού της συμπεριλαμβανομένου, έμαθαν να μιμούνται-κάπως- τον θρυλικό Σέρλοκ Χολμς.
Διευκρινήσεις : «Belles immages» (ωραίες εικόνες), χρησιμοποιείται ειρωνικά για να περιγράψει κάποια ακτινολογικού τύπου εικόνα, η οποία μπορεί να «θολώσει» κάπως τη διάγνωση, λόγω του διφορούμενου, καθώς και να την αποπροσανατολίσει, αν ο γιατρός βασιστεί μόνο σε αυτή. Βεβαίως είναι και το ομώνυμο βιβλίο της Σιμόν ντε Μπωβουάρ!