Οι σκλάβοι και τα βραβεία Emmy

[ Γιώργος X. Παπασωτηρίου / Ελλάδα / 13.09.22 ]

Η σκλαβιά δεν καταργήθηκε ποτέ, απλά τώρα είναι παράνομη. 27 εκ σκλάβοι υπάρχουν σύμφωνα με τον ΟΗΕ τον 21ο αιώνα. Σκλάβοι μετανάστες που δεν έχουν χαρτιά ούτε δικαιώματα, σκλάβες σεξουαλικής εκμετάλλευσης, σκλάβοι χρεών… Ένα ντοκιμαντέρ (Watch Modern Slavery) στο Netflix δείχνει τη σύγχρονη σκλαβιά. Η ανθρώπινη τραγωδία είν’ εδώ. Επισφάλεια, χρέη, αυτοκτονίες, άνθρωποι σκουπίδια, σκλάβοι μιας χρήσης… Στην αρχαιότητα οι σκλάβοι κόστιζαν ακριβά(40-80 χιλιάδες δολάρια με τη σημερινή αντιστοιχία), γι' αυτό τους φρόντιζαν, σήμερα είναι φθηνοί (κοστίζουν 100 δολάρια), γι’ αυτό τους χρησιμοποιούν κι ύστερα τους πετούν "σαν πλαστικά ποτήρια", λέει ο αφηγητής!

Ένα άλλο ντοκιμαντέρ δείχνει τους πρεκάριους, τους επισφαλώς εργαζόμενους, τους χρεωμένους μέχρι το λαιμό και την προσφυγή σε παιγνίδια ανθρωποφαγίας μήπως καταφέρουν να ξεφύγουν. Είναι η σειρά Squid Game υποψήφια για το βραβείο Emmy 2022 (τελικά το βραβείο έλαβε η σειρά Succession). Εκεί για βραβείο και το σήριαλ Euphoria. Εδώ η χαρά είναι συνυφασμένη με τις ουσίες, τη βία και το σεξ χωρίς αίσθημα. Γυμνά σώματα, όρθια πέη, αιματοχυσία και σνιφάρισμα ηρωίνης. Τέλος, ένα ντοκιμαντέρ που δείχνει τη διάδοση οπιοειδών από φαρμακευτική μεγα-εταιρεία βραβεύθηκε στη Βενετία με τον Χρυσό Λέοντα.

Η σύγχρονη δυστοπία προβάλλεται παντού. Και μετά; Μετά τίποτα. Απλά συνηθίζουμε. Η τέχνη έγινε μία τεχνο-λογία της εξουσίας, δεν εξεγείρει, απλά οδηγεί στην οικείωση, στο περίφημο habitus του Μπουρντιέ. Συνηθίζουμε και δεν εκπλησσόμαστε, δεν λυπούμαστε, δεν συμπάσχουμε, δεν απελπιζόμαστε, δεν οργιζόμαστε. Η εικόνα ακόμα κι όταν αποκαλύπτει, όταν δείχνει την πείνα, τη βία, τον πόλεμο, τις καταστροφές, απλά εκχυδαΐζει, μας κάνει όλο και περισσότερο σκληρούς και μπλαζέ, παύουμε να ενοχλούμαστε από τις τραγωδίες των άλλων. Συνηθίζουμε κι αδιαφορούμε. Οι ηθικές βάσεις της ανθρώπινης δέσμευσης λείπουν, δεν μας αφορά αυτό που συμβαίνει στους άλλους. Ενδιαφερόμαστε περισσότερο για μία νέα μάρκα αρώματος, ή παπουτσιών παρά για την πείνα στην Αφρική ή τη σκλαβιά στη νότια Ασία. Είμαστε όλο και πιο άγριοι στις σχέσεις μας με τους άλλους. Η συγκίνηση υπάρχει ακόμα, αλλά είναι στιγμιαία. Αμέσως μετά περνάμε σε κάτι άλλο: στην καθημερινή αγριότητα.

Και στο ζήτω «η ελευθερία της αγοράς» του Έλληνα πρωθυπουργού στη Θεσσαλονίκη!

*Σύγχρονοι σκλάβοι