Ο φωτογράφος Ρενέ Ρομπέρ, νεκρός από αδιαφορία

Ένας άνθρωπος πέφτει στη μέση ενός πολυσύχναστου δρόμου στο κέντρο του Παρισιού. Κανείς δεν σταματά. Μόνο μετά από εννιά ώρες ένας άστεγος καλεί ασθενοφόρο. Είναι όμως αργά. Ο σπουδαίος φωτογράφος Ρενέ Ρομπέρ, πεθαίνει από υποθερμία, ουσιαστικά από αδιαφορία.

 Κατά τη διάρκεια αυτών των εννέα ωρών, κανένας περαστικός δεν σταμάτησε για να ελέγξει γιατί αυτός ο άντρας ήταν πεσμένος στο πεζοδρόμιο. Κανένας. Ο Ρομπέρ «σκοτώθηκε από αδιαφορία», λέει ένας φίλος του.

Αυτός ο παροξυσμός της αδιαφορίας είναι καθολικό φαινόμενο της καπιταλιστικής κοινωνίας, του σημερινού ακραίου ατομικισμού. Η συλλογικότητα αντικαταστάθηκε από έναν υπερδιογκωμένο ατομικισμό, που απεμπολεί κάθε μορφής κοινωνική δέσμευση.

Αυτή την παροξυσμική αδιαφορία, οι ψυχίατροι την αποκαλούν ριζικό ψυχωτικό αυτισμό. «Ζούμε» έλεγε ο Μπάλαρντ, «στην εποχή του θανάτου των συγκινήσεων». Τα συνηθίζουμε όλα, τον θάνατο, τη βία, την πείνα, τον πόλεμο, τις καταστροφές. Οι ηθικές βάσεις της ανθρώπινης δέσμευσης λείπουν, δεν μας αφορά αυτό που συμβαίνει στον άλλο. Έχουμε ‘’από-ρομαντικοποιήσει’’ τις ζωές μας. Η συγκίνηση υπάρχει ακόμα, αλλά είναι στιγμιαία. Συγκινούμαστε για ένα ζιφιό, ή για ένα προσφυγόπουλο που πνίγηκε, αλλά αμέσως μετά περνάμε σε κάτι άλλο. Κάθε συλλογική αξία και αναφορά απαλείφεται, καθιστώντας αδύνατη τη δημοκρατία και την αλληλεγγύη ως καθημερινή πράξη. Σ’ αυτό το έδαφος φύεται ο φόβος για τον Άλλο, τον ξένο, τον διαφορετικό, αφού ο καθένας έχει καταστεί «εξωτερικός» ως προς τον άλλο. Η ήπια, η μη ενεργητική μορφή του μίσους είναι η αδιαφορία. Το πέρασμα στο ρατσισμό και το φασισμό, δηλαδή στο μίσος, είναι το επόμενο σκαλοπάτι.