Ο παραμορφωτικός φακός της τηλεόρασης

Έχω σταματήσει να βλέπω τηλεόραση εδώ και αρκετά χρόνια, γιατί θεωρώ ότι δεν έχει να μου προσφέρει τίποτα. Τις ελάχιστες αξιόλογες εκπομπές και σειρές τις βλέπω διαδικτυακά. Όταν κατά τη διάρκεια επισκέψεων σε φιλικά και συγγενικά σπίτια τύχει να είναι η τηλεόραση ανοιχτή, ειδικά την ώρα των ειδήσεων, επιβεβαιώνω την ορθότητα της απόφασής μου. Αρκούν ελάχιστα λεπτά για να καταλάβει κανείς την απόσταση ανάμεσα στην πραγματικότητα και την τηλεοπτική εκδοχή της. Έτσι πριν λίγες μέρες είδα το πογκρόμ της αστυνομίας στα Εξάρχεια να παρουσιάζεται με τέτοιο τρόπο ώστε το άσπρο να φαίνεται μαύρο. Μέσα στα λίγα λεπτά του ρεπορτάζ είχε εξαφανιστεί κάθε ίχνος αλήθειας. Κάθε φορά που η αστυνομία επιτίθεται απρόκλητα στο πλήθος και ξυλοκοπεί βάναυσα, τρομοκρατεί και κάνει συλλήψεις στον σωρό, φορτώνοντας στους συλληφθέντες τον μισό ποινικό κώδικα, η τηλεοπτική εκδοχή του γεγονότος είναι η εξής: «Κουκουλοφόροι επιτέθηκαν στους αστυνομικούς και οι αστυνομικοί αμύνθηκαν εκτοξεύοντας δακρυγόνα». Η τηλεόραση αντιλαμβάνεται τη δημοσιογραφία ως απλή αναπαραγωγή των ανακοινώσεων της αστυνομίας. Σε ένα άλλο ρεπορτάζ που αναφερόταν στις διαδηλώσεις στις Η.Π.Α. για τη δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ άκουσα για ένοπλους Αφροαμερικανούς διαδηλωτές που σκορπούν τον τρόμο. Τι κι αν οι αστυνομικοί και οι φασίστες δολοφονούν ανθρώπους εν ψυχρώ; Σύμφωνα με το ρεπορτάζ τον τρόμο σκορπούν οι Αφροαμερικανοί, που διαδηλώνουν ένοπλοι ως ελάχιστη απάντηση στην κρατική και φασιστική τρομοκρατία.

Αυτά είναι απλώς δυο χαρακτηριστικά παραδείγματα. Όσοι έχουν την ατυχία να εμπιστεύονται την ενημέρωσή τους στην τηλεόραση, ακούν καθημερινά δεκάδες τέτοια ψέματα. Ακούν ότι οι απεργίες και οι διαδηλώσεις ταλαιπωρούν τον κόσμο, ότι οι καταλήψεις άδειων κτηρίων είναι έγκλημα, ότι το να πετάς τρικάκια με συνθήματα είναι τρομοκρατία, ότι η καταστροφή του περιβάλλοντος είναι ανάπτυξη, ότι οι δημόσιοι υπάλληλοι είναι υπεράριθμοι, ότι το να απαιτείς αξιοπρεπείς μισθούς είναι λαϊκισμός. Δεν θα ακούσουν ποτέ τα αιτήματα των διαδηλωτών και των απεργών, δεν θα ακούσουν ποτέ για την εκμετάλλευση των εργαζομένων, για τα κενά στη δημόσια εκπαίδευση, για το πώς μπορεί να ζήσει ένας άνθρωπος με τετρακόσια ευρώ, ούτε φυσικά ότι άνθρωποι έχουν οδηγηθεί στη φυλακή για μισό δείγμα D.N.A.. Ρίχνοντας μια ματιά στο «ψυχαγωγικό» πρόγραμμα των τηλεοπτικών σταθμών καταλαβαίνουμε ότι τίποτα δεν είναι τυχαίο. Όταν η δημοσιογραφία ενός μέσου είναι του επιπέδου «Ο Παύλος Φύσσας δολοφονήθηκε για το ποδόσφαιρο» και «Όλες οι κοινωνικές ομάδες υποστηρίζουν το Ναι (στο δημοψήφισμα του 2015)», είναι επόμενο η ψυχαγωγία που προσφέρει να είναι τα φτηνιάρικα ριάλιτυ που προωθούν τον κοινωνικό κανιβαλισμό.