Ο Ηλίας Πετρόπουλος και τα τσογλάνια...

Αρχαία Ολυμπία. 3 Σεπτεμβρίου 2003. Κυριακή. Συνέδριο λογοτεχνών των βαλκανικών χωρών. Όμορφη μέρα. Όλα είναι εν ειρήνη. Φαινομενικά. Γιατί η Γιουγκοσλαβία διαλύθηκε και μαζί οι πολύχρονοι δεσμοί συντρόφων και ομότεχνων. Και δεν υπάρχει μεγαλύτερο μίσος από το μίσος των ομοίων.

Ο Βασίλης Βασιλικός με πλησιάζει και μου ζητάει να πάμε μια βόλτα. Μου ανακοινώνει το θάνατο του Ηλία Πετρόπουλου. Η θλίψη είναι αποτυπωμένη στο πρόσωπο και τη φωνή του. Είναι ο διαχειριστής της διαθήκης του. Μου τη λέει: «Να κάψεις το κουφάρι μου και να ρίξεις τις στάχτες στον υπόνομο…».

Ο άνθρωπος, ένα κουφάρι. Χους εις χουν, εκεί, στάχτες στον υπόνομο εδώ. Το ασύνηθες, ότι διαφεύγει από το «φυσικοποιημένο» σοκάρει. Αλλά η ανόργανη προοπτική του Ηλία Πετρόπουλου είχε την ίδια συνέπεια με την οργανική. Ανορθόδοξη: Με τα μέτρα των ανθρώπων και του πολιτισμού τους. Ορθόδοξη: Με τα μέτρα της φύσης και του Πετρόπουλου.

Ο Ηλίας Πετρόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1928, σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης και τουρκολογία στο Παρίσι όπου και εγκαταστάθηκε το 1975.

Τα βιβλία του έχουν συχνά τη μορφή της μελέτης ή της μονογραφίας ενώ πολλά αποτελούν συλλογές άρθρων. Έγινε γνωστός στο πλατύ κοινό με το βιβλίο του Το εγχειρίδιο του καλού κλέφτη που εκδόθηκε στην Αθήνα το 1979 ενώ αναμφισβήτητη είναι και η αξία της πρώτης ρεμπετολογικής μελέτης στην Ελλάδα που ακόμα και σήμερα αποτελεί σημείο αναφοράς για τη μελέτη του ρεμπέτικου-τρόπου ζωής του περιθωρίου-, τα Ρεμπέτικα τραγούδια (Αθήνα 1968)ς. Άλλα έργα του είναι τα Καλιαρντά (Αθήνα 1971), Kiosque grec, La Voiture grecque, Cages d'oiseaux, Moments en Grèce (Το ελληνικό περίπτερο, Αυτοκίνητο, Κλουβιά πουλιών και Στιγμές στην Ελλάδα) που εκδόθηκαν στο Παρίσι το 1976 καθώς και Ο τούρκικος καφές εν Ελλάδι (Αθήνα 1979), Το μπουρδέλο (Αθήνα 1980), Θεσσαλονίκη: η μνήμη μιας πόλης (Παρίσι 1982), Πτώματα, πτώματα, πτώματα (Αθήνα 1988), Ο μύσταξ (Αθήνα 1989), Ρεμπετολογία (Αθήνα 1990) και το τελευταίο βιβλίο ο τίτλος του οποίου είναι εμπνευσμένος από τη μόδα του στρινγκ, μια συλλογή άρθρων πιστή στο στυλ Πετρόπουλου, Ο κουραδοκόφτης.

Ανάμεσα στα έργα του, είναι ακόμα το πασίγνωστο Το άγιο χασισάκι, Υπόκοσμος και Καραγκιόζης, Ιστορία της Καπότας, Καπανταήδες και μαχαιροβγάλτες, καθώς και το τελευταίο του που κυκλοφόρησε το 2003, οι Παροιμίες του υπόκοσμου. Ο Ηλίας Πετρόπουλος έγραψε μονογραφίες για τους ζωγράφους Μοσχίδη, Πεντζίκη, Τέτση, Σικελιώτη και τους γελοιογράφους Μποστ και Καναβάκη. Το 1966 εξέδωσε το βιβλίο του Ελύτης, Μόραλης, Τσαρούχης.

Στην ιδιόμορφη ποίησή του, συναντάμε τον ίδιο ανατρεπτικό χαρακτήρα. Το τελευταίο του βιβλίο με ποίηση ήταν το Ποτέ και τίποτα και εκδόθηκε στην Αθήνα το 1993.

Ο Πετρόπουλος λογοκρίθηκε και καταδικάστηκε τέσσερις φορές από τα ελληνικά δικαστήρια για τα γραπτά του. Για το βιβλίο του Τα ρεμπέτικα τραγούδια, που δεν έφερε σφραγίδα λογοκρισίας, η χούντα τον καταδίκασε σε πεντάμηνη φυλάκιση το 1968, όπως και για τα Καλιαρντά το 1972 και για το κείμενό του Σώμα, που δημοσίευσε στο περιοδικό Τραμ. Το 1972 διεκδίκησε και πέτυχε να αποκτήσει αστυνομική ταυτότητα η οποία ανέγραφε στο θρήσκευμα «άθεος». Μέχρι το 1998 —δηλαδή για πάνω από 25 χρόνια και μέχρι τα 70 του— εκκρεμούσε εναντίον του καταδίκη σε φυλάκιση για προσβολή της θρησκείας. Δυσανασχετώντας με τις εναντίον του αντιδράσεις μετακόμισε στο Παρίσι το 1975, από όπου συνέχισε ασταμάτητα να γράφει βιβλία για την Ελλάδα.

Στη συλλογή κειμένων με τίτλο Ο κουραδοκόφτης, πολλά πρόσωπα της πολιτικής ζωής, διανοούμενοι, καλλιτέχνες δημοσιογράφοι κ.άλ. «κοσμούνται» με μειωτικούς και απαξιωτικούς χαρακτηρισμούς -αν και ο ίδιος παραδέχτηκε σε συνέντευξή του ότι είχε κάνει «λάθη». Όπως στην περίπτωση του Άρη Βελουχιώτη, τον οποίο προσπάθησε χωρίς στοιχεία και αποδείξεις να τον αμαυρώσει, χρησιμοποιώντας χαρακτηρισμούς και υιοθετώντας στοιχεία από βιβλίο ακροδεξιού συγγραφέα, που ο ίδιος χαρακτήριζε «φασιστικό προχειρογράφημα».

Το ίδιο βράδυ στην Αρχαία Ολυμπία κατάλαβα, πως πνίγονται αυτοί που κάνουν μπάνιο, ενώ έχουν φάει και πιει. Πεθαίνουν από κρυοπληξία καθώς όλο το αίμα μαζεύεται στην κοιλιά. Φανταστείτε τι συμβαίνει όταν όλο το αίμα μαζεύεται στο κεφάλι! Ή αυτό που λέγαμε στην αρχή, ΓΙΑ ΤΟ ΦΟΒΕΡΟ ΜΙΣΟΣ ΤΩΝ ΟΜΟΙΩΝ(Σαραμάγκου). Αυτό που έκανε και κάνει συντρόφους και αδέρφια να μακελεύονται…