Μαρτυρία από έναν που γύρισε από την κόλαση
182271
Η δική μου ιστορία δεν διαφέρει από την ιστορία των άλλων διασωθέντων από τα στρατόπεδα. Αρχίζει στις 25 Μαρτίου 1944, μέρα σημαδιακή. Ένα βαρύ χτύπημα στην πόρτα του σπιτιού μας, πριν ακόμα φέξει η μέρα, και μια προσταγή από γερμανικό στόμα, να συγκεντρωθούμε όλοι, μικροί, μεγάλοι, γέροι κι άρρωστοι, στην πλατεία Μαβίλη, παίρνοντας μόνο 10 οκάδες τρόφιμα και ρούχα. Από κει μας στοίβαξαν σε φορτηγά αυτοκίνητα και ύστερα από ολοήμερο ταξίδι, μας έκλεισαν σε αποθήκες στην Λάρισα, απ' όπου, ύστερα από 9 μέρες, μας στρίμωξαν ανά 100 άτομα σε βαγόνια εμπορευμάτων, που δεν είχαν εξαερισμό, και εφοδιαστήκαμε με λίγα τρόφιμα που έφερε ο Ερυθρός Σταυρός. Ήταν ανυπόφορο μαρτύριο. Άρρωστοι και νεογέννητα, γέροντες και παιδιά, σ' έναν χώρο που δεν μπορούσε κανενας να ξαπλώσει, υπέφεραν μαρτυρικά εννέα συνεχόμενες μέρες ατέλειωτο ταξίδι. Το τρένο σταμάτησε έξι χιλιόμετρα έξω από τα στρατόπεδα Άουσβιτς-Μπιργκενάου. Νομίσαμε πως η αβάσταχτη ταλαιπωρία μας έπαιρνε τέλος. Δυστυχώς, όμως, τούτη ήταν η αρχή του τέλους μας. Μ' ένα νεύμα του ναζιστή Ες-Ες, οδηγούμασταν οι πολλοί στον θάνατο και οι λίγοι στην προσωρινή ζωή. Μετά τη διαλογή, έβλεπες δυο σειρές από τυραννισμένους ανθρώπους: η μία με 1.500-1.600 ψυχές βάδιζε προς τα δεξιά, στον δρόμο του θανάτου, στο Μπιργκενάου, και η άλλη με 400 περίπου νέους και νέες βάδιζε αριστερά, στο Άουσβιτς, στον δρόμο των βασανιστηρίων, στο καθημερινό μαρτύριο της σκληρής και ατέλειωτης δουλειάς, του τσουχτερού κρύου, της αβάσταχτης πείνας, του ξυλοδαρμού, της ταπείνωσης, της αρρώστιας και του θανάτου για τα 2/3 των σκλάβων. Στα τέλη του Μάη του 1945, ύστερα από μια κόλαση 14 μηνών, ελευθερωθήκαμε από τα συμμαχικά στρατεύματα, που μας περιέθαλψαν και φρόντισαν να γυρίσουμε στην πατρίδα μας. Γυρίσαμε στα Γιάννινα μόνο 106 επιζήσαντες, ενώ άλλοι 10 κατευθύνθηκαν στην Γη του Ισραήλ.
Μάτσας, Μιχαήλ - Ναούμ, Μαρτυρίες Μαρτύρων - Ο Αφανισμός μιας Κοινότητας - Ονομαστικός Κατάλογος, εκδόσεις Γαβριηλίδης, Αθήνα, 2009, σσ. 35-36.
Πηγή: http://ioanninajewishlegacy.com/IoanninaEL/mapTestim1DescriptionEL.php
