Μία εφήμερη ηδονή για «το κενό πέντε με επτά»

Όλα ξεκίνησαν με μία συνομιλία στο inbox διανθισμένη με κλεμμένους στίχους του Ρενέ Σαρ: «Ομορφιά, απόλυτή μου ευθεία, μέσ’ από τέτοιους άθλιους δρόμους, στο κατάλυμα μιας λάμπας κι ενός κλειστού κουράγιου, να ξεπαγιάζω, κι εσύ να ’σαι η γυναίκα μου τον Δεκέμβρη. Η ζωή που μου μέλλει είν’ η όψη σου την ώρα που κοιμάσαι», της έγραφε εκείνος. Για εκείνη ο έρωτας είναι βουβός, η ποίηση τον κάνει να μιλά. Εκείνος, μεταχειρίζεται την ποίηση με τον τρόπο που ένας κονκισταδόρ χρησιμοποιεί το δίχτυ του. Είναι ο κατακτητής Νάρκισσος, ο κυνηγός που του αρκεί μία εφήμερη ηδονή για «το κενό των πέντε με επτά»! Για τον άντρα, η σχέση ήταν ένα θαύμα της σαρκικής, «ανεμπόδιστης επιτυχίας». Για τη γυναίκα είναι «δύο δεκαετίες ψέματα, ένα συνεχές κρυφτούλι, ώρες ξεκλεμένες απ’ τη βαμβακερή ανυπαρξία της καθημερινότητας, υπό τον καταναγκασμό μιας ζωής επίσημα ρυθμισμένης.... Αυτές οι στιγμές της ηδονής ήταν σπαρακτικές καθώς «δεν συνιστούσαν μια μοιρασιά, μια μακρόπνοη τρυφερότητα, μια συνενοχή του καθημερινού»*.

Σήμερα καμία σχέση δεν διαρκεί, τίποτα δεν παραμένει. Ο εφήμερος χαρακτήρας των σχέσεων μας επηρεάζει, μας αποσταθεροποιεί, καθώς χάνουμε τις βεβαιότητές μας. Απέναντι σ’ αυτό κενό, το άτομο επιδιώκει να αναπαραχθεί. Εκεί που ξεγίνεται, θέλει να ξαναγίνει. Το εφήμερο σεξ, όπως και οι selfies, τα «εγωπορτρέτα», επιχειρούν να καλύψουν αυτό το κενό. 

Η εισβολή του σεξουαλικού**

Η νεωτερικότητα επέτρεψε να αρθούν τα ηθικά φράγματα και η σεξουαλική ευχαρίστηση έγινε μία ευχαρίστηση μεταξύ των άλλων. Η σεξουαλικότητα είναι πλέον ελεύθερη και καταλαμβάνει μία θέση αξεσουάρ στην ψυχική οικονομία του ανθρώπου, καθώς το σεξ για το σεξ είναι αυτό που οδηγεί, σε αντίθεση με το ερωτικό συναίσθημα. Η σεξουαλική ευχαρίστηση έχει γίνει πλέον αυτοσκοπός. Η σεξουαλική πράξη δεν συνιστά πια μία πράξη οικειότητας, που προκύπτει από μία συνάντηση, αλλά ένας τρόπος προσωπικής επιβεβαίωσης.

Η εποχή μας ρέπει στο σεξ χωρίς όρια. Το σεξ είναι πλέον ένα καταναλωτικό προϊόν, όπως κάθε άλλο. Όλα είναι δυνατά, καθένας έχει δικαίωμα στην έκφραση όλων των επιθυμιών και των φαντασιώσεών του και στην ικανοποίησή τους. Ο οργασμός είναι υποχρεωτικός και, πολύ συχνά, ο άλλος/η είναι το αξεσουάρ για την επίτευξή του. Πρέπει να δονείσαι, να περνάς καλά, να πηγαίνεις όλο και πιο μακριά στην αναζήτηση των πιο δυνατών ηδονών. Τα πορνοσάιτ προσφέρουν τα πάντα. Όλες οι μορφές σεξουαλικότητας αξίζουν. Δεν μιλάμε απλά ελεύθερα για την σεξουαλικότητα, την επιδεικνύουμε, βιντεοσκοπούμε τη σεξουαλική πράξη για να επιβεβαιώσουμε, όπως με τη σέλφι, ότι είμασταν εκεί!

Ο ερωτισμός έχει αντικατασταθεί από την πορνογραφία και όλα δείχνονται, όλα είναι αποδεκτά και πραγματοποιήσιμα. Ακόμα και τα παιδιά είναι υπερπληροφορημένα σχετικά με τη σεξουαλικότητα και βλέπουν από νωρίς ταινίες πορνό. Πλέον δεν υπάρχει τίποτα για να φαντασθεί κανείς. Όλο και περισσότερο, γυναίκες και άντρες αναζητούν τεχνικές ή βοηθήματα για να είναι σεξουαλικά δυνατοί. Αλλιώς μιλάμε για «σεξουαλική μιζέρια». Το βιάγκρα λύνει τα οργανικά προβλήματα.

Όλο και περισσότερο τα άτομα επιλέγουν μία σεξουαλικότητα που δεν εμπλέκει την επιθυμία του άλλου, θέτοντας τον τόνο στην σεξουαλική αυτονομία: «Δεν έχω ανάγκη τον άντρα, έχω τα αξεσουάρ μου!»** Αυτό καταλήγει ενίοτε στην μοναξιά και την απομόνωση. Όλο και περισσότεροι άνθρωποι διεκδικούν να μην έχουν καμία επιθυμία και καμία σεξουαλική ζωή. «Κι ενώ τα μίντια συνεχίζουν να προωθούν διάφορες σεξουαλικές πρακτικές, θα πρέπει να αναρωτηθούμε, μήπως, όπως τα Πάντα γίγαντες, οι άνθρωποι θα χάσουν την λίμπιντό τους;».

Νέες μορφές ΜΟΝΑΞΙΑΣ

Ο ατομικισμός της κοινωνίας μας γεννά νέες μορφές μοναξιάς που παροξύνονται από τις νέες τεχνολογίες  που παροτρύνουν στην απομόνωση πίσω από την οθόνη. Οι μπίζνες των ερωτικών ή σεξουαλικών γνωριμιών έχουν καταστεί μία πηγή πλούτου που υπακούει στους νόμους της αγοράς και της περφόρμανς. Τα σάιτ των γνωριμιών εξειδικεύονται με βάση την ηλικία, τη θρησκεία, τις σεξουαλικές προτιμήσεις, την εθνότητα, καθώς και την γεωγραφική θέση.

Οι σχέσεις γίνονται χρησιμοθηρικές και ο ένας μετασχηματίζεται σε όργανο για την ικανοποίηση των αναγκών του άλλου.

Εκούσια ή ακούσια, περισσότερο οι γυναίκες βλέπουν το γάμο μόνο με σκοπό να κάνουν παιδιά. «Επειδή αυτές θέλουν ένα παιδί, αναζητούν έναν πατέρα». Το να έχεις ένα παιδί συνιστά συχνά στοιχείο «ναρκισσιστικής επιτυχίας», όπου το παιδί αντιμετωπίζεται ως εργαλείο κοινωνικής αναπαραγωγής και ως αντικείμενο επένδυσης και κατανάλωση συγκίνησης.    

Η σεξιστική και σεξουαλική βία υπήρχαν πάντα, αλλά η κοινωνία έκλεινε τα μάτια, μέχρι που οι γυναίκες έμαθαν να την καταγγέλλουν στα κοινωνικά δίκτυα. Πίσω από τις σεξουαλικές παρενοχλήσεις και τις επιθέσεις, δεν υπάρχει το σεξ αλλά η εξουσία. Ήδη βρισκόμαστε μπροστά στην έναρξη μιας διαδικασίας που οφείλει να καταλήξει σε μία αλλαγή των συμπεριφορών αλλά και της ίδιας της δομής της κοινωνίας. Η μετάβαση σ’ αυτή την αλλαγή παροξύνει την έμφυλη βία στο βαθμό που οι άντρες αδυνατούν να τη δεχθούν. Οι παλιές φαλλοκρατικές αναφορές τους έχουν χαθεί. Οι άντρες με τη λειψή παιδεία και την εμμονή στην πατριαρχική κουλτούρα θα εξελιχθούν στις μεγαλομανείς «ναρκισσιστικές προσωπικότητες», που είναι ικανές να σκοτώσουν αλλά και να αυτοχειριαστούν. Δεν είναι τυχαίο ότι η διαταραχή της ναρκισσιστικής προσωπικότητας(TPN) παρατηρείται κυρίως στους άντρες. Οι άντρες-νάρκισσοι αντιμετωπίζουν ωφελιμιστικά τις σχέσεις τους με τις γυναίκες: Θέλουν άμεση ευχαρίστηση, να αγαπώνται, να τους επιθυμούν και να τους θαυμάζουν. Ταυτίζονται ανελαστικά με τα πρότυπα της «θριαμβεύουσας αρσενικής δύναμης» και οχυρώνονται πίσω από τις παλιές αναφορές και «αξίες», πίσω από την παράδοση της πατριαρχίας και τελικά του φασισμού. Αυτοί είναι οι «νοικοκυραίοι» που σκότωσαν τον Ζακ. Είναι οι δολοφόνοι της Ελένης. Ο γυναικοκτόνος στη Μάνη. Ο γυναικοκτόνος της Δώρας στη Ρόδο... 

*Χόρχε Σεμπρούν: Τα σανδάλια, μετάφραση: Αυ. Κορτώ, εκδόσεις ΕΞΑΝΤΑΣ

** Marie-France Hirigoyen, Les Narcisse