Κώστας Κ. 1954 – 2027
[ Κώστας Κάππας / Ελλάδα / 13.12.15 ]2010. Έπρεπε να βγάλω μία τετράδα φωτογραφίες για το διαβατήριο μου. Επειδή το προτίμησα μεταξύ 3 φωτογραφικών studios στην πλατεία, μου έβγαλε επιπλέον και μία “καλλιτεχνική”σε μεγάλο μέγεθος, ως δώρο. Μου ζήτησε να στηθώ όρθιος με το ένα πόδι στην καρέκλα που έβαλε μπροστά μου και το χέρι στο πηγούνι, παρά τις διαμαρτυρίες μου για τον προφανή επαρχιωτισμό της σκηνοθεσίας. Υποσχέθηκα μέσα μου να πετάξω αργότερα την φωτογραφία, οπότε ησύχασα και υπάκουσα. Όταν την πήρα στα χέρια μου γέλασα, γιατί μου θύμιζε έντονα τις φωτογραφίες που τοποθετούν στα μνήματα στα νεκροταφεία.
Γιατί όχι; Άλλαξα άρδην γνώμη, της έβαλα μαύρη φαρδιά ταινία περιμετρικά, έγραψα από κάτω το όνομά μου και την χρονολογία γέννησης και κόλλησα για λίγο στην χρονολογίαθανάτου. Το αποφάσισα και έγραψα 2027...Την έβαλα σε περίοπτη θέση στο γραφείο μου.
1954 + 67 = 2021
Είμαι καθηγητής και βγαίνω στην σύνταξη στα 67. Συντονίζω τις δραστηριότητες στο πανεπιστημιακό μου εργαστήριο, διδάσκω, ερευνώ, εργάζομαι κλινικά. Μόλις πάρω σύνταξη θα συνεχίσω να είμαι χρήσιμος (και αναντικατάστατος ίσως) λόγω κεκτημένης ταχύτητας. Έως πότε όμως; Πως θα συνειδητοποιήσω πότε θα ‘ρθει αναπόφευκτα η κρίσιμη στιγμή, που ενώ εγώ θα νομίζω ότι προσφέρω ακόμη στους νεώτερους συναδέλφους μου, αυτοί θα αρχίσουν να με θεωρούν τροχοπέδη (από ευγένεια δεν θα μου το λένε, αλλά θα δυσφορούν με την εμπλοκή μου στο καθημερινό γίγνεσθαι), καθώς οι υπάρχουσες γνώσεις μου θα σκουριάζουν σιγά – σιγά και η νέα γνώση θα αφομοιώνεται όλο και πιο δύσκολα, από τα όλο και πιο πλαδαρά εγκεφαλικά μου κύτταρα; Αυθαίρετα όρισα 5-6 χρόνια μετά την σύνταξη. Κοινώς το 2027.... Μετά θα κάνω κάτι άλλο. Μετά θα αλλάξω Σύμπαν.
2027 – 2010 = 17 χρόνια.
Κοίταξα την φωτογραφία του ‘θανάτου’ μου προχθές, έκανα την αφαίρεση και το 17 έγινε ήδη 12. Δώδεκα χρόνια είναι μία στιγμή μόνο μπροστά π.χ. στους νεώτερους αιώνες. Σε αυτήν την στριμωγμένη στιγμή, πρέπει να χωρέσω 12ωρη δουλειά μαζί με όλα τα άλλα (κοινωνικούς αγώνες και όποια προσφορά, διάβασμα, έρωτα, ταξίδια, μουσική, θέατρο, TV και καφέ στην πλατεία). Πρέπει να γίνω πολύ, μα πολύ εκλεκτικός, για να προλάβω. Δεν έχω δικαίωμα να κάνω zapping στην ζωή μου! Πολλή σκέψη, περισσότερο συναίσθημα, ακόμη και για την επιλογή ποιόν θα προσκαλέσω, για τις έτσι κι’ αλλιώς σπάνιες στιγμές που βγαίνω έξω για καφέ.
MiguelRodriguez, 1260 + 17 χρόνια
Κοιτώ πάλι την φωτογραφία. Νοερά αλλάζω το πρόσωπο και την χρονολογία. Γίνομαι ο λοχαγός MiguelRodriguez στο Περού του 13ου αιώνα. Με την αποστασιοποίηση, αναρωτιέμαι εύκολα και εύλογα, “ποιός νοιάζεται στο ίδιο το Περού την ίδια εποχή, ή στην Αυστραλία του 17ου αιώνα, ή στην Ελλάδα του 21ου αιώνα, εάν κάποιος λοχίας ονόματι Lopez μισούσε τότε κάποιον Rodriguezκαι του έκανε τον βίο αβίωτο;”. Ο Rodriguez εάν αντιλαμβανόταν ότι ο χρόνος, η ιστορία και η ανθρωπότητα αδιαφορούσαν πλήρως για την φιλονικία τους στον μικρόκοσμό τους, τότε και ο ίδιος θα αγνοούσε σε σημαντικό βαθμό τον Lopez και θα κέρδισε ατελείωτες ώρες ήσυχου ύπνου και ο βίος του θα ήταν πιο βιώσιμος! Το συνειδητοποιώ όμως εγώ, ο Κώστας Κ. και όταν ο αχάριστος, ο συμπλεγματικός ή ο μικρόνους μου δυσκολεύει την ζωή, μικραίνω το πρόβλημα, το κάνω τελεία, το απωθώ στην αποθηκούλα του μυαλού με τον κωδικό “Lopez” και αντ’ αυτού γεμίζω το κεφάλι μου με αγαπημένα πρόσωπα και στιγμές.
Σας φαίνονται παλαβά όλα αυτά; Εάν ναι, τότε εκτός από την ταπεινότητά μου, θα πρέπει να ψέξετε τον Ebenezer Scrooge(στην ‘Χριστουγεννιάτικη Ιστορία’ του Charles Dickens), τον Pierre (στο ‘Πόλεμος και Ειρήνη’ του Λέοντα Τολστόι), τον ίδιο τον Τολστόι, τους Στωικούς, τον Ιερό Αυγουστίνο, τον Montaigne, τον IrvinYalom, τους μοναχούς - στοχαστές του Μεσαίωνα και πάνω απ’όλα τον Επίκουρο*. Όλοι, μα όλοι, μας υπενθυμίζουν (σύμφωνα με τονYalom) ότι, “μολονότι η σωματική διάσταση του θανάτου μάς καταστρέφει, η ιδέα του θανάτου μάς σώζει”....
* Ο “παρεξηγημένος” από τον Μεσαιωνικό Χριστιανισμό Επίκουρος, δεν πρότεινε ποτέ να ζήσουμε το σήμερα με ελαφρότητα, σπαταλώντας σε διασκεδάσεις την ζωή μας. Αντίθετα δίδασκε την ηθική διαβίωση με γαλήνη και οντολογική προσέγγιση της καθημερινότητας. Πίστευε ότι η ανθρώπινη δυστυχία πηγάζει από τον αδιάλειπτο φόβο για τον θάνατο. Η Επικούρειος φιλοσοφία σήμερα αποτελεί το κατ’ εξοχήν διανοητικό εργαλείο των ψυχοθεραπευτών.