Κ. Μοσκώφ: Ο φασισμός είναι και στην καθημερινή μας πρακτική

[ Αθηνά Παπανικολάου / Ελλάδα / 15.11.21 ]

Σαν σήμερα γεννήθηκε ένας ευπατρίδης της πόλης μας, του πολιτισμού μας, της Μεσογείου θα έλεγε ο Φ. Μπρωντέλ, ο φιλόσοφος, ιστορικός, ποιητής, ο πολυσχιδής αναλυτής, ο καλλιεργημένος μορφωτικός ακόλουθος στην Αίγυπτο που ανανέωσε ουσιαστικά τις σχέσεις μας με τον Αραβικό κόσμο και καθιέρωσε τα Καβάφεια με διεθνή ακτινοβολία, ο οικουμενικός μαρξιστής και χριστιανός Ρωμιός Κωστής Μοσκώφ (Κωστής Μοσκώφ (15.11.1939 – 29.6.1998). Αναρωτιέμαι, μέσα στο εντεινόμενο κλίμα της μίζερης εθνικιστικής υστερίας και με όλα τα γελοία απρόσωπα που καθόριζαν τις τελευταίες δεκαετίες την πορεία της πόλης κλείνοντας την σε συντηρητικά και ξενοφοβικά τείχη, αρμέγοντας όμως ταυτόχρονα τον κρατικό κορβανά, πόσους διανοούμενους διαθέτουμε πια με το ανάστημα του και το έργο του, με τους ανοιχτούς ορίζοντες της σκέψης του; Παραθέτω στη μνήμη του δύο αποσπάσματα από το έργο του, ένα για τον φασισμό λόγω ημερών και ένα για τον έρωτα.
" Φασισμός δεν είναι μόνο η ανοιχτή δικτατορία του μεγάλου κεφαλαίου, που με τη δυνατότητα υπερεκμετάλλευσης των εργατών δίνει τη δυνατότητα παροχών -και έτσι στήριξης της- και στα μικροαστικά στρώματα χωριού και πόλης. Φασισμός είναι η καθημερινή πρακτική της αυταρχικής συμπεριφοράς του Εγώ προς τον Άλλο, αυταρχικής συμπεριφοράς που βασίζεται στην υπερεκμετάλλευση της αδυναμίας του πλησίον του Άλλου- του γονιού προς το παιδί αλλά και του παιδιού προς το γονιό, του άνδρα προς τη γυναίκα αλλά και της γυναίκας προς τον άνδρα, του καθημερινού δίπλα μας πιο καπάτσου, πιο ξυπνού, πιο αδίστακτου, που εκμεταλλεύεται την αγαθότητα ή τη λογική του Άλλου, είναι η μονοδιάστατη και εμπαθής χρήση του Λόγου του Άλλου, είναι να είσαι αδίστακτος τη στιγμή που είσαι δυνατός, να συντρίβεις δίχως αγάπη τον Άλλο όταν δεν μπορεί να αμυνθεί ή δεν θέλει... Και φασισμός είναι η εκμετάλλευση της πιο ανθρώπινης αδυναμίας - η εκμετάλλευση του απελπισμένα παραδομένα, ερωτευμένου Άλλου..."

" Ο έρωτας είναι μια σχέση τραγική, μια αντίθεση που στα όρια της ατομικότητας δεν ξεπερνιέται-είναι η οριοθέτηση του εγώ μας στη διττή του υπόσταση ως ατόμου και ως προσώπου- ως οντότητας αυτόνομης, ελεύθερης στη μοναξιά της, και ως ύπαρξης κοινωνικής, ερωτευμένης με την καθολικότητα της".

*15-11-2018