Η συγγραφή ως πολλαπλασιασμός της ύπαρξης

        Όλα είναι συνθέσεις σε πρόζα (από το λατινικό prosus, «που προχωρεί μπροστά»), εκθέσεις ανθρώπινων γεγονότων, παραγωγή του φανταστικού. Δηλαδή, αυτά και άλλα.

        Δεν σημαίνει ότι μια αφήγηση πρέπει υποχρεωτικά να εμπνέεται από την πραγματικότητα, αλλά πρέπει ο αφηγητής να «επινοεί» την πραγματικότητα μέσα από την αφήγηση. Καλός αφηγητής είναι εκείνος που καθιστά αληθινές τις επινοήσεις του.

        Ενδιαφέρει και αρέσει μια αφήγηση που ξέρει να αναμετρηθεί με τα «μεγάλα θέματα». Και με το τυχαίο της ζωής και του θανάτου, το σχετικό καλό και το απόλυτο κακό, την ευχαρίστηση και τα βάσανα, την αγάπη και το μίσος, την ελευθερία, το κουράγιο και το φόβο∙ τις ανθρώπινες σχέσεις, την ανεκπλήρωτη αγάπη και την ανταποδοτική φιλία∙ ή γιατί το ανθρώπινο είδος, υπεύθυνο για κάθε αισχρότητα, καταφέρνει ακόμη να επιβιώνει.

        Συνέχισε τους πειραματισμούς, μέρα με τη μέρα -ποτέ γενικά- αλλά πάντα συγκεντρωμένος σε σημαντικές σημασίες και εμβαθύνοντας σε μια κριτική σχέση με αυτά που γράφεις –την πόλη, την εξοχή, τη θάλασσα- χωρίς ποτέ να ζωγραφίζεις (είναι άλλων δουλειά). Αν σου τύχει, μετά γνώσεως, γράψε και για πολιτική, φιλοσοφία, σπορ, μόδα, φαγητό, σεξ, κλπ. Γράψε τη βροχή και την ομίχλη, τη ζέστη που λιώνει τα μέλη σου και το κρύο που παγώνει τις σκέψεις. Το λάθος. Τον χρόνο που τρέχει. Τη νωθρότητα και τα άλλα βίτσια (επινόησε και καινούρια). 

        Γράψε για άψυχα αντικείμενα: έχει μια έννοια. Γράψε επαναλαμβάνοντας τις λέξεις: έχουν ψυχή. Γράψε –μη νομίζεις ότι είναι εύκολο- την αγρύπνια και το όνειρο. Το ταξίδι και την επιστροφή. Τη δυσφορία. Την αγαλλίαση. Το φόβο. Τον τρόμο. Τη γιορτή. Την ομορφιά. Τον εγωισμό. Την άγνοια. Το παράδοξο δύο εραστών που μισούνται: ένα, στην πράξη, οξύμωρο. Γράψε τη δουλειά. Την αταραξία. Την αδιαφορία ή την «Πλήξη» μετά τον Μοράβια. Τη «Ναυτία» μετά τον Σαρτρ. Την αγάπη μετά τον "Έρωτα στα χρόνια της χολέρας". Τη σιωπή. Τη νεύρωση. Την τρέλα. Την αρρώστια. Τη γοητεία. Τα χρώματα και τις αποχρώσεις τους. Τα αθάνατα γέννηση και θάνατο. Γράψε για τα πάντα: διατρέχοντας την εμπειρία με τη φαντασία.

        Παίρνοντας ερεθίσματα εδώ κι εκεί, γράψε κάτι για οτιδήποτε∙ και, αν είσαι άξιος όπως ο Λεοπάρντι, επιχείρησε τον άθλο να γράψεις πέρα από το «στέρεο τίποτε».

        Μην ξεχνάς τα ζώα, τα φυτά και τα λουλούδια με το ακριβές τους όνομα: το πουλί θυελλοδύτης (Hydrobatespelagicus), το δέντρο πρίνος (Quercuscoccifera), το λουλούδι ηλίανθος (Helianthusannuus). Όλα με τ’ όνομά τους…

        Και είναι όλα αυτά, πριν από την ορθογραφία και τη γραμματική, που σε εκπαιδεύουν να γράψεις. Και είναι όλη δική σου η εκρηκτική κραυγή ζωής στη συγγραφή όταν κι αυτή είναι ολοκληρωτικά δική σου.

        Άλλο τόσο ενδιαφέρουσες μπορούν να είναι οι αφηγηματικές εφαρμογές σε θέματα πιο σύγχρονα και καυτά: από την επίθεση στους Δίδυμους Πύργους το 2001, σ’ εκείνη στη Μαδρίτη το 2004, από τους πολέμους με όπλα μαζικής καταστροφής στο Ιράκ και τη Συρία, από την παγκοσμιοποίηση στην τρομοκρατία∙ από την Ευρώπη του ευρώ και στις τράπεζές της∙ από τον δόλιο και χρεωκοπημένο καπιταλισμό  (οικονομικά σκάνδαλα, Εξοπλιστικά, Siemens, Novartisκλπ.), στη φυγή των νέων σε μακρινές χώρες για ένα καλύτερο αύριο, σ’ εκείνους που ταξιδεύουν στο δωμάτιο του σπιτιού τους∙ στην προσφυγιά των ξεριζωμένων και στη ρατσιστική και θρησκευτική μισαλλοδοξία∙ στον ιμπεριαλισμό  και στο AIDS, στα θανατωμένα ζώα από την ανθρώπινη μανία, στους παιδόφιλους ιερείς, στην καταστροφή του περιβάλλοντος, στην πορνεία και στα ναρκωτικά, στους κατασκευαστές μίνι βομβών μέσα σε πολυκαταστήματα, στο μετρό  και σε δημόσια πάρκα, στην αλληλογραφία με εκρηκτικό μηχανισμό, στα πιτμπούλ που το καλοκαίρι τρελαίνονται.

        Πέρα από το να αφηγείσαι, η πραγματικότητα αναζητά την αναδημιουργία. Οι ιστορίες που γράφεις, ακόμη κι όταν πραγματεύεσαι τελείως διαφορετικά γεγονότα, ας είναι και φανταστικές αλλά με μεγάλη δόση αληθοφάνειας.

        Κι επειδή η ευχαρίστηση να διηγείσαι ξεπερνά κάθε άλλη πρόθεση, γράφοντας μην αποζητάς να είσαι, λιγότερο ή περισσότερο φιλόσοφος, κοινωνιολόγος ή, ακόμη χειρότερα, φανατικός ηθικολόγος.  Επινόησε από την αρχή το πραγματικό, μεταμόρφωσε, αναδημιούργησε και πολλαπλασίασε την ύπαρξη.

*Ο Φοίβος Γκικόπουλος είναι ομότιμος καθηγητής του ΑΠΘ