Η πιο σκοτεινή ώρα

Οι ταινίες που διαπραγματεύονται ιστορικά θέματα, ή πρόσωπα, συχνά κινδυνεύουν ακριβώς από αυτό. Από την ίδια τους τη θεματολογία. Και βέβαια από τον προσανατολισμό της οπτικής αυτού που την φτιάχνει. Αυτό δεν αναιρεί όμως την καθαρά  καλλιτεχνική  πλευρά της ταινίας, «Η πιο σκοτεινή ώρα» που ήδη παίζεται στους κινηματογράφους, που στην συγκεκριμένη περίπτωση, έχει αναμφίβολα πολλά θετικά στοιχεία, μια και υποστηρίζεται από τις εξαιρετικές ερμηνείες  τόσο του πρωταγωνιστή Τσώρτσιλ -του ηθοποιού Γκάρι Όλντμαν- όσο και της συζύγου του, που υποδύεται η Κρίστιν Σκοτ Τόμας.

Αρχίζω κάπως ανάποδα. Από τα ωραία δηλαδή. Που όπως είπα είναι οι ηθοποιοί, αλλά και η σκηνοθεσία. Που συνεπαίρνουν με τον γοργό ρυθμό, αλλά και την ταυτόχρονη ανάδειξη του πληθωρικού, ευφυούς όσο και δυσθυμικού χαρακτήρα του ηγέτη των Άγγλων, (είναι γνωστή η εξάρτηση του Τσώρτσιλ από το αλκοόλ, αλλά και η υποβόσκουσα διπολική διαταραχή που πιθανόν τον ταλαιπωρούσε),  που αναμφίβολα η διαχείριση εκ μέρους του της κρίσιμης στιγμής όντας πρωθυπουργός της Μ. Βρετανίας  στην αναμέτρηση με τους Ναζί, έπαιξε καθοριστικό ρόλο, και στην έκβαση του Β’ Παγκόσμιου πολέμου  στην υπόλοιπη Ευρώπη. Η ταινία εν ολίγοις διαπραγματεύεται, ακριβώς αυτό το οριακό ιστορικό σημείο της αρχής του Β’ Παγκόσμιου πολέμου.  Όπου το «στρίμωγμα» από τα ναζιστικά στρατεύματα 300.000, Άγγλων στρατιωτών στην Δουνκέρκη, με τη σύγχρονη προέλασή τους σε Βέλγιο και Γαλλία, προμήνυε  οσονούπω, την παράδοση όχι μόνο της τότε υπερδύναμης της Μεγάλης Βρετανίας αλλά και ολόκληρης της Ευρώπης!

Και ακριβώς εδώ μπαίνει το καίριο ερώτημα. Ποιος γράφει τελικά την ιστορία; Ο ηγέτης;  Ή οι συνολικές συνθήκες της συγκεκριμένης στιγμής σε συγκερασμό με τα συμφέροντα της κυρίαρχης τάξης;  Ήταν δηλαδή η ομολογουμένως γενναία απόφαση  του Τσώρτσιλ –ο ένθερμος λόγος του στο Αγγλικό κοινοβούλιο και η «νοερή» εκεί μέσα διαμάχη του με τα αντίθετα συμφέροντα των Χάλιφαξ και Τσάμπερλαιν, με τελική έκβαση τη θερμή συνολική του υποδοχή, αποδίδονται εκπληκτικά!-, ή τα συγκεκριμένα συμφέροντα μιας μερίδας της αστικής τάξης που εκπροσωπήθηκαν  πολύ καλά, τη συγκεκριμένη στιγμή, από τον συγκεκριμένο ηγέτη, οδήγησαν στην πράγματι σωτήρια απόφαση;

Κατά την άποψή μου, και ιστορικά μιλώντας, στην ταινία, συναντάμε πάλι, το αιώνιο πρόβλημα της αποπροσανατολιστικής προσέγγισης της ιστορίας από τους επαγγελματίες της κινηματογραφικής βιομηχανίας. Όπου, ιστορικά γεγονότα και αποφάσεις τεράστιας σημασίας, αποφασίζονται (λες!) από στιγμιαίες επιδράσεις στο θυμικό,  ή χαρακτηριστικά της προσωπικότητας των υποκειμένων που βρίσκονται στην πολιτική εξουσία την συγκεκριμένη εποχή. Δηλαδή. Ένας Τσώρτσιλ μαχητικός και ασυμβίβαστος, ένας Τσάμπερλαιν φουκαράς και άρρωστος, ένας Χάλιφαξ υποχθόνιος και ένας βασιλιάς, δυνατός-αδύναμος!(Που ο σκηνοθέτης δεν μας εξηγεί, πως ξαφνικά εκεί που η αντιπάθειά του προς τον μέθυσο,  αλλοπρόσαλλο Τσώρτσιλ φαινόταν ολοκάθαρα στην αρχή της ταινίας, ξαφνικά τον επισκέπτεται στο σπίτι του και συναινεί μαζί του σε όλα! Ποια συμφέροντα, ποιας μερίδας είχαν υπερισχύσει, μένει ερώτημα αναπάντητο)

Πουθενά λοιπόν δεν θα φανεί, η τάξη του μονοπωλιακού κεφαλαίου, γιατί ο ιμπεριαλισμός αυτοπροσώπως, δεν έχει θέση στη μεγάλη οθόνη. Αρκεί, η πολιτική υπαλληλία. Όμως! Η διαπάλη που έγινε μέσα στους κύκλους της κυρίαρχης τάξης, είχε την αντανάκλασή της άμεσα και καίρια στις αποφάσεις πρωθυπουργών, βασιλιάδων και λοιπών. Και όχι μια χούφτα επιβάτες του υπόγειου σιδηρόδρομου (που ο αριστοκράτης Τσώρτσιλ καταδέχεται  μια μέρα, -ομολογώ όμως πως αυτή η σκηνή είναι ωραία! -) και παίρνει θάρρος από το θάρρος τους για να βγάλει τον φλογερό του λόγο κατόπιν στο κοινοβούλιο!

Εν κατακλείδι. Ό,τι και να ειπωθεί, ο Β’ Παγκόσμιος πόλεμος, μήτρα του σύγχρονου κόσμου, δεν παύει να ήταν δυο πόλεμοι, στη συσκευασία ενός. Ένας ιμπεριαλιστικός πόλεμος για το ξαναμοίρασμα του κόσμου στη Δύση, και η πλέον μορφοποιημένη έκφραση σύγκρουσης κεφαλαίου και εργασίας στην ανατολή. Εξ’ ου και η έλλειψη αρχών της σύγκρουσης Ναζιστικής Γερμανίας- Ε.Σ.Σ.Δ.