«Η μητέρα του σκύλου» στο θέατρο Τ

«Η μητέρα του σκύλου», το έργο του Παύλου Μάτεσι παίζεται στο Θέατρο Τ από την ομάδα Male Di Luna, σε σκηνοθεσία Σωτήρη Ρουμελιώτη. H Ραραού μία συνταξιούχος ηθοποιός αναπολεί τα νεανικά της χρόνια και ξεδιπλώνει την ιστορία της μεταπολεμικής Ελλάδας όπως τη βίωσαν οι «κάτω». 

Ο Μάτεσις στο Βοξ.

Πάντα στο ίδιο τραπέζι κοντά στο τζάμι. Μιλούσε με χαρά για την «Μητέρα του Σκύλου» που εκείνο τον καιρό παιζόταν σε θέατρο της Πράγας, αλλά και με λύπη για την «ελληνική σιωπή» απέναντι στο έργο του.

Έλεγε για το θέατρο την εποχή της «Τελετής» (το πρώτο έργο του στα μέσα της δεκαετίας του 1960) ότι «Ήταν ένα θέατρο ‘αθώο’,... Μέριμνά του είχε να τέρπει τον θεατή ανωδύνως, με τη σύμπραξη άξιων και δημοφιλών κωμικών. Στον μη κωμικό χώρο, ασχολήθηκε με κοινωνικά προβλήματα της τότε κοινωνίας».

Με «την είσοδο του Καμπανέλη μέχρι και αυτήν του Γιάννη Χρυσούλη, προκαλείται μία έκρηξη. Οι ενεχόμενοι συγγραφείς δεν αποτελούσαμε «Σχολή». Και, κυρίως, δεν μιμηθήκαμε ούτε επηρεαστήκαμε, αλλά, κυριολεκτικά διασταυρωθήκαμε με τα μεγάλα ρεύματα: μοντερνισμός, υπερρεαλισμός, το παράλογο. Εγκαταλείψαμε τα «κοινωνικά» προβλήματα ως θέμα του έργου, και στη θέση του ορθώσαμε τον ψυχικό χώρο του ανθρώπου… κατά έναν ανεξήγητα μαγικό τρόπο, μέσα στα κείμενά μας εκρήγνυνται ερωτήσεις, θέσεις, διαπιστώσεις, που ενυπάρχουν στους προσωκρατικούς φιλοσόφους. Η κοσμογολογία του Αναξίμανδρου φερ’ ειπείν». Αλλά και «ο Παρμενίδης που έλεγε πως «το σύμπαν δεν είναι πλήρες, υπάρχει κενό διαστήματος», εισάγοντας την έννοια του απείρου ως χώρου και ως χρόνου, ο Πίνδαρος («Εν ανδρών, εν θεών γένος, εκ μιας δε πνέομεν ματρός…»- θεοί και άνθρωποι είναι μιας μητέρας παιδιά-Νεμεόνικος VI)… και κυρίως ο Ηράκλειτος για τη σκέψη του περί ενότητας όλων των όντων, και την αιώνια μεταβολή τους, για τα γνωμικά του (όπως ότι «αρμονίη αφανής φανερής κρείττων», ή πως «φύσις κρύπτεσθαι φιλεί», ή ακόμη ότι ο Άναξ του Μαντείου των Δελφών «ούτε λέγει, ούτε κρύπτει, αλλά σημαίνει»), αλλά κυρίως η ρήση του που αποτελεί άξονα για κάθε καλλιτεχνικό δημιούργημα, ότι δηλαδή «τα πέρατα της ψυχής δεν θα τα βρεις, όσους δρόμους και αν περιτρέξεις», διότι «ούτω βαθύν λόγον έχουν». Αυτή η ρήση είναι η ουσιώδης αφετηρία για τη γραφή πεζογραφικού ή θεατρικού έργου…».

Εκεί που αρχίζουν τα δέντρα της Στουρνάρη, κατεβαίνοντας προς το Πολυτεχνείο, μια ηλικιωμένη γυναίκα τον σταματά, «εσείς γράψατε τη Μητέρα του σκύλου;», ρωτάει. Του χαϊδεύει τρυφερά το χέρι και φεύγει.