Η ζωτική «όρεξη» να γράφεις

        Αν πιστεύεις ότι πρέπει να αφοσιωθείς στη συγγραφή, κράτα ζωντανό αυτό που είναι ανατρεπτικό και αντικομφορμιστικό. Όπως μια εξέγερση, έτσι και η συγγραφή γεννιέται από μια αίσθηση του άτοπου που ενυπάρχει στην ανθρώπινη ύπαρξη και από μια επιθυμία διαμαρτυρίας και αποσταθεροποίησης∙ αλλά και για να καταλάβεις, επικοινωνήσεις, αναρωτηθείς, αναζητήσεις, βρεις και δώσεις απαντήσεις.

        Ενώ ο Λεοπάρντι καταφερόταν ενάντια στη φύση που καταδικάζει σε θάνατο τον άνθρωπο, έλεγε ναι στη ζωή και, με το έργο του, ζητούσε από τα άτομα να συνεχίσουν: ν’ αφήσουν ένα ανθρώπινο ίχνος. Μια απελπισμένη πίστη στη δυνατότητα να νικήσεις το πεπρωμένο προηγείται της γέννησης της γραφής, αυτό τον τρόπο να προσθέτεις ζωή στη ζωή… Για να γράψεις, δεν χρειάζεται να πιστεύεις σε μια μυθική «έμπνευση». Γιατί η γραφή δεν γεννιέται από την έμπνευση αλλά, πιθανόν, τη γεννά∙ δεν είναι εμπνευσμένη, αλλά εμπνέει. Το αληθινό όνομα της έμπνευσης; Η ζωτική «όρεξη» να γράφεις.

        Χωρίς να χάνεις χρόνο, αυξάνοντας την ευαισθησία σου και την ανθρώπινη γνώση, ενδυνάμωσε την προσοχή σου, την λεπτότητά σου, την προσοχή σου στις αναμνήσεις ανάμεσα στις λέξεις και στα πράγματα, στις αποχρώσεις της γλώσσας με την ενσυνείδητη εμβάθυνση των ορίων της. Ένας συγγραφέας καθορίζει, πρώτ’ απ’ όλα, μια επαφή με τις αντιλήψεις του και με τον εαυτό του, «διαβάζοντας» ένα αόρατο βιβλίο για να γράψει ένα συγκεκριμένο.

        Θες να γράψεις ένα βιβλίο; Βάλε μέσα κάτι όχι λιγότερο ενδιαφέρον από τα πράγματα του κόσμου∙ και δίχως καλοπιάσματα προς ό,τι είναι της μόδας για την αγορά. Γνωρίζοντας επίσης ότι για να γράψεις πρέπει να ξεκινήσεις από τη δική σου γνωστική αναζήτηση, για να ανανεωθείς και δυναμώσεις περισσότερο, ζώντας και γράφοντας: «γράφοντας»…

        Άρχισε να γράφεις, κυρίως, για τη μαγεία της ζωής. Για να αισθανθείς και συνειδητοποιήσεις ότι είσαι ζωντανός και για να είσαι στ’ αλήθεια κι ακόμη περισσότερο. Ύστερα γιατί σου αρέσει να φαντάζεσαι. Γιατί η αλήθεια δεν σου φτάνει. Για τη διατήρηση των ονείρων. Από περιέργεια. Για να γνωρίσεις, ονοματίσεις, εξαντλήσεις τις επιθυμίες σου. Για να χαϊδέψεις και χαστουκίσεις τις λέξεις. Για να παίξεις. Για να μπεις στο παιχνίδι. Για να παίξεις στα ζάρια. Για ν’ αγαπηθείς. Για να μεταμφιέσεις την ύπαρξη με τις λέξεις. Για να είσαι ελεύθερος.  

        Αργότερα, γράψε επειδή μπορείς. Γιατί έχεις κάτι να πεις. Για να ψάξεις μια προσωπική τάξη στο χάος του κόσμου. Για να καταλάβεις τι συμβαίνει. Γιατί σου λείπει κάτι και θέλεις να μάθεις τι είναι αυτό. Γιατί γράφοντας δεν σου λείπει τίποτε. Για να βάλεις ερωτήσεις. Για να δώσεις απαντήσεις. Για να αποκαλυφθείς και να κρυφτείς. Για να μην αισθανθείς κρύο. Για να ζεσταθείς. Για να καλέσεις τα φαντάσματα κι αυτούς που ποτέ δεν υπήρξαν. Για να μοιραστείς τη μοναξιά. Για να έχεις συντροφιά. Για να κοροϊδέψεις το θάνατο. Γιατί μόνον ο θάνατος δεν έχει λέξεις. Για να ταξιδέψεις. Για δουλειά. Γιατί το να γράφεις δεν είναι δουλειά. Για να σε διαβάζουν. Για να μην αναρωτιέσαι πια γιατί γράφεις. Γιατί το να γράφεις δεν ερμηνεύεται. Γιατί γράφεις ακόμη κι όταν δεν γράφεις. Ή γιατί πλησιάζει ο καιρός χωρίς γραφή…

        Γράφοντας, απελευθερώσου από τις συμβατότητες και αναζήτησε πρώτ’ απ’ όλα τον εαυτό σου. Μετά από αυτά, βάλε λίγη γενναιοδωρία και αναρωτήσου για «ποιον» γράφεις σκεπτόμενος τους πιθανούς αναγνώστες σου.

        Σκέψου πάνω στις λέξεις που αραδιάζεις, διάλεξέ τες, αξιολόγησέ τες, άλλαξέ τες, ενσωμάτωσέ τες, διάγραψε τες ή διορθώνοντας τες, ξανάγραψέ τες σε διαφορετικές εκδοχές.

        Κινήσου μέσα σε δυναμικές λογικές, πάντα ευφάνταστες. Με ένα στυλ που είναι εσωτερική φωνή, λεπτή, διαμορφωμένη, και όσο το δυνατόν πιο ακριβής ενός «γραφιά» που κατά βάθος δεν είναι και τόσο βέβαιος ότι είναι ένας ολοκληρωμένος συγγραφέας. Γράφοντας, «άκουγε».

*Ο Φοίβος Γκικόπουλος είναι ομότιμος καθηγητής του ΑΠΘ