Η εξέγερση ενάντια στους γδάρτες των ονείρων
[ Νίκος Σουβατζής / Ελλάδα / 08.02.21 ]Στις αρχές της δεκαετίας του '90, κατά τη διάρκεια μιας εξέγερσης στις φυλακές Αλικαρνασσού, ο κρατούμενος Γιάννης Πετρόπουλος είχε κρεμάσει έξω απ' το κελί του ένα πανό που έγραφε "Εξεγερθήκαμε ενάντια στους γδάρτες των ονείρων μας". Αυτό το σύνθημα μού έρχεται στον νου όταν διαβάζω τις καταγγελίες για σεξουαλική παρενόχληση, βάναυση συμπεριφορά, σωματική και λεκτική βία στον χώρο του θεάτρου. Τα θύματα της σεξουαλικής παρενόχλησης και της βίας μιλούν για τα όνειρα που είχαν όταν ξεκίνησαν να υπηρετούν την τέχνη του θεάτρου και είτε αναγκάστηκαν να τα εγκαταλείψουν, είτε τα είδαν να σέρνονται στη λάσπη από ανθρώπους που δεν έχουν θέση στην τέχνη.
Διαβάζοντας και ακούγοντας κανείς τις σοκαριστικές αφηγήσεις για όσα συνέβαιναν στα καμαρίνια, σε οντισιόν αλλά ακόμα και στη σκηνή την ώρα της παράστασης είναι δύσκολο να συγκρατήσει την οργή του. Πολλά από αυτά τα περιστατικά έχουν συμβεί πριν από δέκα, είκοσι ακόμα και τριάντα χρόνια. Για τα θύματα είναι σαν να έγιναν χτες. Γιατί κάποιες πληγές δεν κλείνουν ποτέ.
Η μνήμη είναι κατάρα και ευλογία. Οι άνθρωποι που έχουν γερή μνήμη είναι καταδικασμένοι να ανακαλούν δυσάρεστα γεγονότα που έχουν γίνει πριν από πολλά χρόνια και να θυμώνουν και να στεναχωριούνται. Πολλές φορές αναγκάζονται να κρατούν την πίκρα που νιώθουν μέσα τους γιατί για τους άλλους είναι αστείο να ασχολούνται με παλιές και ξεχασμένες ιστορίες. Αν έχουν και κάποια ευαισθησία παραπάνω τότε τα πράγματα είναι πολύ χειρότερα.
Όταν αυτά που ανακαλούν στη μνήμη τους δεν είναι κάτι σχετικά ασήμαντο αλλά ένας βιασμός, σεξουαλική παρενόχληση, εξευτελισμός, εκφοβισμός, σωματική και λεκτική βία η μνήμη γίνεται μαρτύριο. Σε περιόδους σιωπής και μοναξιάς όπως αυτή που διανύουμε τα φαντάσματα του παρελθόντος στοιχειώνουν τις ψυχές των θυμάτων. Και κάποια στόματα ανοίγουν. Και τότε η μνήμη γίνεται τιμωρός. Και τότε η μνήμη γίνεται ευλογία.
Και έρχεται το ερώτημα "Γιατί τώρα;". Γιατί τώρα ο φόβος άλλαξε στρατόπεδο. Γιατί τώρα η οργή ξεχείλισε. Γιατί τώρα τα θύματα συνειδητοποιούν ότι δεν είναι μόνα τους. Γιατί τώρα ήρθε η ώρα να μπει τέλος στην αθλιότητα. Γιατί τώρα ήρθε η ώρα στην τέχνη να επικρατήσουν η αξιοπρέπεια και ο σεβασμός στον άνθρωπο. Για ανθρώπους που έχουν υποστεί βία και παρενόχληση κάθε είδους μόνο αγάπη, σεβασμός και αλληλεγγύη. Για ανθρώπους που έχουν το θάρρος να μιλήσουν για τη βία που έχουν υποστεί μόνο θαυμασμός. Για τους γδάρτες των ονείρων μόνο αηδία.