Η Ύλη και η Ψυχή, η Ζωή κι ο Θάνατος συναντώνται στον Ποταμό Αχέροντα.

 Στους πρόποδες των βουνών του Σουλίου, οι πηγές του Αχέροντα. Μέσα σε ένα τοπίο, απέραντης γαλήνης και μοναδικού φυσικού κάλλους.  Από την εποχή του Ομήρου κιόλας, ο ποταμός Αχέροντας είχε ταυτιστεί με το θάνατο, καθώς σύμφωνα με την αρχαία ελληνική μυθολογία, ο «ψυχοπομπός» Ερμής έκανε τον διάπλου του, παραδίδοντας τις ψυχές των νεκρών στον Χάροντα για να καταλήξουν στο βασίλειο του Άδη. Συναντάται και με την ονομασία Μαυροπόταμος, επειδή σύμφωνα με την μυθολογία, οι Τιτάνες για να ξεδιψάσουν ήπιαν νερό από τον Αχέροντα και ο Δίας θυμωμένος, μαύρισε τα νερά του.

   Ο ποταμός αυτός έχει βάλει την σφραγίδα του σε δύο ιστορικές περιόδους και έχει συνδέσει το όνομά του, με την διπλή υπόσταση του ανθρώπου. Την ύλη και την ψυχή, τη ζωή και το θάνατο.

   Στην νεώτερη ιστορία, τα νερά του έδιναν ζωή στους Σουλιώτες, ενώ κατά την αρχαιότητα ήταν ο προθάλαμος του Κάτω Κόσμου. Ήταν η τελευταία διαδρομή για τις ανθρώπινες ψυχές. Στο δρόμο του ο ποταμός Αχέρων διασταυρωνόταν με τους Πυριφλεγέθοντα και Κωκυτό, στο σημερινό χωριό Μεσοπόταμος, στο σημείο όπου βρίσκεται το αρχαίο Νεκρομαντείο του Αχέροντα. Η αρμοδιότητα του Νεκρομαντείου του Αχέροντα ήταν διαφορετική από αυτή των Δελφών και της Δωδώνης. Ο σκοπός του δεν ήταν η παροχή χρησμού αλλά η διευκόλυνση της επικοινωνίας των επισκεπτών με τις ψυχές των νεκρών συγγενών τους. Αχέρων, Κωκυτός και Πυριφλεγέθων συναποτελούσαν τους τρεις ποταμούς του Άδη, και οι τρεις με θλιβερά ονόματα (Αχέρων = χωρίς χαρά, Πυριφλεγέθων = πύρινος, Κωκυτός = θρήνος) συμβολίζοντας τη θλίψη και τους θρήνους του θανάτου και δίνοντας το συμβολισμό της πύρινης κολάσεως, όπως διατηρείται και σήμερα στην Χριστιανική θρησκεία. Σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση τα νερά του ποταμού ήταν πικρά καθώς ένα "στοιχειό"  που ζούσε στις πηγές του δηλητηρίαζε τα νερά. Ο Άγιος Δονάτος (ετυμολογική προέλευση από το Αϊδονεύς, Αϊδονάτος, Αγιος Δονάτος), πολιούχος της Μητρόπολης Παραμυθιάς Θεσπρωτίας, σκότωσε το στοιχειό και τα νερά του Αχέροντα έγιναν γλυκά, έτσι πήρε και το όνομά του το χωριό Γλυκή.  Ο ψυχοπομπός Ερμής πήγαινε τις ψυχές των νεκρών στον ποταμό Αχέροντα και τις παρέδιδε στον μακάβριο βαρκάρη, που δεν ήταν άλλος από τον Χάρο. Εκείνος, έναντι χρηματικής αμοιβής, διέπλεε τον ποταμό Αχέροντα και τη λίμνη Αχερουσία οδηγώντας τις ψυχές των νεκρών στον Άδη.

Η είσοδος του φαραγγιού του Αχέροντα θεωρούνταν οι Πύλες του Άδη και κατά πολλούς τα έγκατα της λίμνης Αχερουσίας είναι ο Κάτω Κόσμος.

   Τι κι αν ο μύθος περιγράφει αρνητικά τη φυσιογνωμία του Αχέροντα! H πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική και μάλιστα η αρχαία προϊστορία του, δημιουργεί έναν τόνο μυστηρίου γύρω από το ποτάμι.

Ο βασικός Αχέρων σχηματίζεται αρχικά από δύο παραπόταμους - χειμάρρους, με λιγοστό νερό το καλοκαίρι αλλά άφθονο το χειμώνα. Ο ένας παραπόταμος ξεκινά από τα Όρη Σουλίου (χωριά Καταμάχη, Ζωτικό, Μπεστιά, Σιστρούνι, κλπ), ο άλλος δε χείμαρρος από τη βάση του όρους Τόμαρος (χωριά Λίπα, Αχλαδέα, Βαρυάδες, κ.ά.). Οι δυο παραπόταμοι ενώνονται στο χωριό Πολυστάφυλο και δημιουργούν τον κύριο κορμό του Αχέροντα. Το μήκος των δύο παραποτάμων υπολογίζεται στα 7-10 χλμ.  Στη συνέχεια ο ποταμός ρέει μέσα σε μια κοιλάδα, με όρια από το χωριό Πολυστάφυλο Πρέβεζας έως τη γέφυρα του χωριού Σερζιανά στά σύνορα Ν. Πρέβεζας και Ιωαννίνων. Πέραν της ένυδρης διάσχισης, από το έτος 2000 είναι εφικτή πλέον και η πεζοπορία κατά μήκος της Χαράδρας από πλακόστρωτο μονοπάτι.

Στην διαδρομή του σχηματίζονται νερόλακκοι και μικρές λίμνες, τόποι ιδανικοί για την διαβίωση ψαριών και αμφίβιων. Σε άλλες πλευρές, ο ποταμός κυλά ορμητικά μέσα από κατακόρυφους και ψηλούς βράχους, το ύψος των οποίων ξεπερνά τα 100 μέτρα, ενώ το πλάτος του ποταμού στα σημεία αυτά φτάνει τα δύο μέτρα. Πολλά είναι τα εντυπωσιακά σημεία του ποταμού, στην αρχή, τη μέση και το τέλος του.

Στα πέντε τελευταία  χιλιόμετρα μέχρι τις εκβολές του, ο Αχέροντας είναι πλωτός και επιτρέπει τουριστικές διαδρομές με βάρκα, κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, σε µια γοητευτική διαδροµή  ανάµεσα σε δένδρα. Επίσης, στο Δέλτα του ποταμού, γίνεται από το 2010, ξενάγηση με κανό-καγιάκ Στο τελευταίο αυτό τμήμα υπάρχει μια παραποτάμια πεζοπορική διαδρομή 4 χλμ, δίπλα στο «Δάσος της Περσεφόνης». Στον Αχέροντα λαμβάνουν χώρα διάφορες δραστηριότητες όπως το κανό, το καγιάκ, το ράφτινγκ, ακόμη και η ιππασία, ενώ υπάρχει η δυνατότητα διάσχισης του ποταμού μέχρι τις εκβολές του στην Αμμουδιά, με κατάλληλο σημείο κατάβασης τα Στενά. Επίσης με κατάλληλο εξοπλισμό πραγματοποιείται και διάσχιση του φαραγγιού. Στην περιοχή «Λάκκα Σούλι», είναι δυνατή η πεζοπορία χωρίς τεχνικές δυσκολίες. Κατά μήκος του ποταμού Αχέροντα   διακρίνονται θάμνοι όπως το πουρνάρι και το φιλίκι, συστάδες από κουμαριές, φράξους και αριές, ενώ κατά μήκος του ποταμού συναντώνται δάση πλατύφυλλης δρυός, ιτιές, ασημολεύκες, λυγαριές , πλατάνια και σκλήρθα. Ο συνολικός αριθμός των φυτικών ειδών στην περιοχή ανέρχεται στα 509 είδη. Αυτή η πλούσια βλάστηση αποτελεί έναν ιδανικό τόπο διαβίωσης και αναπαραγωγής για τα 196 είδη πουλιών που έχουν καταγραφεί στη περιοχή, μεγάλος αριθμός των οποίων προστατεύεται από διεθνείς συμβάσεις, μιας και ο συγκεκριμένος υγρότοπος αποτελεί μεταναστευτικό διάδρομο για τα πουλιά.

Στα παραποτάμια δάση παρατηρούνται στικτοπουλάδες, σαίνια, φιδαετοί, λασπότριγγες και μεσοτσικλιτάρες, ενώ αξιοσημείωτο φαινόμενο είναι οι περίτεχνες φωλιές της σακκουλοπαπαδίτσας που κρέμονται από τα κλαδιά των δέντρων. Στα βραχώδη στενά του Αχέροντα έχουν εμφανιστεί χρυσαετοί, σπιζαετοί, πετρίτες αλλά και όρνια.

Στα νερά του ποταμού αναπαράγονται περισσότερα από 9 είδη ψαριών όπως ο αχερωνογοβιός, η πέστροφα, η ντάσκα, η μπριάνα, 8 είδη αμφίβιων βατράχων όπως ο χωματόφρυνος, η κιτρινομπομπίνα, ο δεντροβάτραχος, 16 είδη ερπετών όπως ποταμοχελώνα, τρανόσαυροι, κρασπεδοχελώνα, οχιά και άλλα, ενώ 17 είδη θηλαστικών αναζητούν τροφή και καταφύγιο στις δασωμένες πλαγιές του φαραγγιού όπως τα αγριογούρουνα, οι αλεπούδες, οι νυφίτσες, τα κουνάβια, οι αγριόγατες, οι δασοποντικοί, οι λύκοι, οι μυοκάστορες και οι βίδρες. 

Ο Αχέροντας είναι πολύ δημοφιλής προορισμός, για τους φυσιολάτρες και όχι μόνο, που θέλουν να συνδυάσουν την επαφή με τη φύση, με διάφορες δραστηριότητες, ενώ επίσης μπορεί να αποτελέσει ορμητήριο για εκδρομές στην Πάργα, τα Σύβοτα, την Παραμυθιά, το Νεκρομαντείο κ.ά.