Ειρηνική ανυπακοή...

[ Γιώργος X. Παπασωτηρίου / Ελλάδα / 31.10.19 ]

Η πίστη σε όποιο θεό, σε όποια πατρίδα, σε όποιο «ιδανικό» που έχει ανάγκη το θάνατο για να υπάρξει, που θεωρεί ότι ορισμένοι άνθρωποι είναι περιττοί, είναι απολύτως φασιστική. Όσο υπάρχουν τέτοιες πίστεις, τόσο ο κόσμος θα βρίσκεται αντιμέτωπος με κάθε λογής τζιχάντ, με κάθε λογής φονταμενταλισμούς. Υπάρξει έξοδος από αυτό τον κύκλο φανατισμού; Υπάρχει. Είναι η ειρηνική αντίσταση με τον τρόπο της Αντιγόνης, η «ειρηνική ανυπακοή» με τον τρόπο των 10 κοριτσιών. Μια ανυπακοή που αρνιέται το μίσος, τασσόμενη σταθερά υπέρ μιας αγάπης που μοιράζεται. Ανυπακοή στην στρατιωτικοποίηση της κοινωνίας και της ζωής. Ανυπακοή να είσαι εξάρτημα της «μηχανής» τους. Ανυπακοή σ’ αυτούς που ξεριζώνουν και ξεσπιτώνουν ανθρώπους. Ανυπακοή στο μεγάλο αλλά και στο μικρό, καθημερινό φασισμό. Ανυπακοή στους «πάνω» που σκοτώνουν τη ζωή, αλλά ανυπακοή και στον κακό μας εαυτό, στους «κάτω» που σκέφτονται σαν τους «πάνω».

Η μεγαλύτερη ανυπακοή, η μεγαλύτερη επανάσταση πρέπει να συμβεί στα μυαλά μας. Χρειάζεται ανατροπή στον καθημερινό πολιτισμό, στη συμπεριφορά μας, στον τρόπο δηλαδή που ενσωματώνουμε τους περιορισμούς και τους επιβεβλημένους κανόνες. Να πάψουμε να σκεφτόμαστε με τον τρόπο των «Κυρίων» μας.

Το είχε διαπιστώσει ένας πάμπλουτος, ο Λέων Τολστόι, όταν έγραφε ότι «Οι κυβερνήτες και οι πλούσιοι εξουσιάζουν τους εργάτες επειδή και οι εργάτες επιθυμούν το ίδιο, με αυτούς τους ίδιους τρόπους δηλαδή να εξουσιάζουν τον αδελφό τους εργάτη. Για τον λόγο αυτόν –επειδή ταυτίζονται μαζί τους απέναντι στη ζωή- οι εργάτες δεν μπορούν να εξεγερθούν σε μία πραγματική επανάσταση εναντίον των καταπιεστών τους… (γιατί) μέσα του(σ.σ. στον εργάτη) υπάρχει η συναίσθηση ότι κι αυτός θα έκανε το ίδιο, ή το κάνει κιόλας έστω σε μικρότερο βαθμό απέναντι στ’ αδέλφια του… Αν οι εργάτες δεν ήταν το ίδιο καταπιεστές… ζούσαν αδελφικά… θυμούνταν και βοηθούσαν τους άλλους, κανείς δεν θα μπορούσε να τους σκλαβώσει…»(Ο Τολστόι, Ελληνικά Γράμματα).

Ο πολιτισμός θα είναι η αιχμή του δόρατος ενός σχεδίου αλλαγής, που θα ξεκινήσει όπως πάντα από τους νέους!

Και επειδή κάποιοι μιλούν για νόμους και την αυστηρή εφαρμογή τους. Ο Γ. Χάμπερμας μιλούσε για την συνταγματική ανεκτικότητα και για εκείνους που σήμερα είναι ενάντια στο νόμο αλλά αύριο μπορεί να αποδειχθούν οι πραγματικοί φίλοι της δημοκρατίας. Η «ανοιχτή κοινότητα» δεν υπόσχεται λέει ο Γερμανός φιλόσοφος μόνο «αλληλεγγύη και μη διακριτική συμπερίληψη, σημαίνει συγχρόνως το ίδιο δικαίωμα του καθενός για ατομικότητα και διαφορετικότητα». Το Σύνταγμα, έτσι όπως είναι όλα τα συντάγματα σήμερα, αλλά και οι δυτικές κοινότητες έχουν παύσει να είναι «ανοιχτά», δηλαδή ανεκτικά.