Είναι κάτι πιο βαθύ... απ' τη Μενδώνη
[ Γιώργος X. Παπασωτηρίου / Ελλάδα / 25.02.21 ]Η υπόθεση Λιγνάδη και το ελληνικό Metoo τείνουν να χαθούν στον κουρνιαχτό των μικροκομματικών αντεγκλήσεων, των ψευδών ειδήσεων, των μονταρισμένων φωτογραφιών και της θεαματικοποίησης της διαδικασίας με νομικούς υπερασπιστές των θυτών να εξαπολύουν λεκτικά πυρά προκειμένου να τρομοκρατήσουν τα θύματα.
Παραδόξως, μια ορισμένη αριστερά αδυνατεί να αντιληφθεί ότι το φαινόμενο είναι πιο βαθύ από τη Μενδώνη, ότι είναι σύνθετο: κοινωνικό, πολιτιστικό, ιδεολογικό και πολιτικό. Και πως ο περιορισμός του στην πολιτική του διάσταση και ακόμα περισσότερο στην μικρή περιοχή του Μαξίμου, παραβλέπει την ουσία και συμπλέει ακούσια με την υπερασπιστική γραμμή των θυτών, που διατείνονται ότι υπάρχει πολιτική σκοπιμότητα πίσω από τις κατηγορίες εναντίον τους!
Αν έχει πολιτική ευθύνη ο Κυρ. Μητσοτάκης δεν είναι μόνο επειδή τοποθέτησε δια της Λ. Μενδώνη τον Δ. Λιγνάδη καλλιτεχνικό διευθυντή στο Εθνικό Θέατρο, αλλά γιατί εκπροσωπεί ιδεολογικά και πολιτικά τις αξίες και την κουλτούρα μιας κοινωνίας, που υποθάλπει τα μεγα-εγώ και διαστροφικούς νάρκισσους σαν τον Λιγνάδη. Γιατί οι νέο-καπιταλιστικές κοινωνίες προωθούν ένα ναρκισσιστικό πολιτιστικό περιβάλλον που επιβραβεύει τους ναρκισσιστές και ενισχύει τα ναρκισσιστικά χαρακτηριστικά, που θεωρούνται θετικά προσόντα για να «επιτύχει» κάποιος. Και από εδώ αρχίζει η "νομιμοποίηση" των κάθε λογής εγκλημάτων. Γιατί εκτός από την παιδεραστία, εκτός από τη σεξουαλική παρενόχληση, τη φαλλοκρατία και τον βιασμό, υπάρχουν και νέες μορφές εγκλημάτων.
Στη Γαλλία, το μεγάλο ενδιαφέρον της κοινής γνώμης εστιάζεται σε μία ιδιαίτερη μορφή της ναρκισσιστικής παθολογίας, την ναρκισσιστική παρενόχληση. Πρόκειται για μία ακραία και επικίνδυνη διαταραχή (TPN) που αφορά στην «ηθική παρενόχληση». Υπάρχει, επίσης, η βία του Mobbing στην εργασία. Και δεν είναι μόνο αυτά. Ήδη έχουμε περάσει από μία πατερναλιστική κουλτούρα σε μία κουλτούρα βασισμένη στην ελευθερία του ατόμου και τη μη ανοχή της στέρησης. Η νεοφιλελεύθερη κοινωνία κατασκευάζει νάρκισσους και μεταξύ αυτών κάποιους που γίνονται «μεγαλομανείς παθολογικοί νάρκισσοι», που δεν ορρωδούν προ ουδενός προκειμένου να ικανοποιήσουν τις ορέξεις τους. Παντού παρατηρούμε παρεκκλήσεις της συμπεριφοράς που δεν κινούνται πλέον στο πλαίσιο των προηγούμενων ηθικών αναφορών.
Η γενίκευση του ναρκισσισμού συνοδεύει την ένταση των ανταγωνιστικών σχέσεων στο οικονομικό και στο κοινωνικό πεδίο καθώς και μία «παρακμή των προσδοκιών» για πολιτική και συλλογική χειραφέτηση. Η νεοκαπιταλιστική κοινωνία έχει περάσει από τον περιορισμένο στον γενικευμένο ατομικισμό, και αναπτύσσει έναν νέο τύπο ηδονισμού, όπου το ιερό και το συλλογικό έχουν χαθεί, μαζί και τα όρια. Ο άνθρωπος βγαίνει στη σκηνή και στηρίζει την ύπαρξή του στο ΦΑΙΝΕΣΘΑΙ και όχι στο ΕΙΝΑΙ. Αυτή η διαδικασία «προσωποποίησης» αντιστοιχεί σε μία κοινωνία βασισμένη στην πληροφορία και στην διέγερση (όξυνση) των αναγκών, του σεξ κ.ά.
Ακούω τον πρωθυπουργό Κυρ. Μητσοτάκη στη Βουλή, να επικαλείται τους κανόνες του κράτους δικαίου ως απάντηση στο πρόβλημα. Η απάντηση αυτή, όμως, δεν αντιμετωπίζει την γενεσιουργό αιτία του προβλήματος, που είναι οι αρχές και οι αξίες της νέο-καπιταλιστικής κοινωνίας. Η λύση, συνεπώς, έγκειται στην αλλαγή των αρχών και των αξιών της κοινωνίας αυτής, στην αλλαγή παραδείγματος...