Black Friday και blackout στα μυαλά

Black Friday είναι το καταναλωτικό όργιο της “Παρασκευής των εκπτώσεων”, που πολυεθνικές αλυσίδες καταστημάτων επιδιώκουν να καθιερώσουν και στην Ελλάδα.

Πλήθος κόσμου περιμένει από πολύ νωρίς το άνοιγμα των καταστημάτων, ακολουθώντας ένα τελετουργικό που αναπαράγει όλες τις αξίες της καταναλωτικής κοινωνίας. Ποδοπατήματα(πάτα πριν σε πατήσουν), σπρωξίματα(βγάλε από τη μέση πριν σε βγάλουν) και πρόλαβε πριν σε προλάβουν. Εδώ κυριαρχούν ο Χομπς και o homo hominis lupus. Ο άνθρωπος-καταναλωτής είναι εδώ. Και είναι μια επιχείρηση ηδονής και ικανοποίησης· μια θεσμοποιημένη, καταναγκαστική ηδονή, η οποία δεν είναι ούτε δικαίωμα ούτε τέρψη, αλλά καθήκον.  Είναι η εντατική χρήση σημείων/αντικειμένων που θα μεγιστοποιήσουν την ύπαρξη. Είναι ένα παιχνίδι στο οποίο δεν υπάρχει χώρος για τον πόθο και την επιλογή, αλλά μόνο για την «περιέργεια» της Fun-Morality. Υπάρχει μόνο η επιταγή αξιοποίησης στο έπακρο όλων των δυνατοτήτων ικανοποίησης, ακόμη μέσω της κατανάλωσης σκουπιδιών!

Η Black Friday είναι μία αμερικάνικη ιδέα, η οποία όπως τόσες άλλες αναπαράγεται παντού. Γιατί η Αμερική είναι παντού. Είναι η ημέρα που ακολουθεί την Ημέρα των Ευχαριστιών, και σηματοδοτεί την έναρξη των τεράστιων εορταστικών πωλήσεων των εμπορικών καταστημάτων στις ΗΠΑ, και χαρακτηρίζεται από πληθώρα προσφορών και μεγάλων κερδών για τους εμπόρους.

Χαρακτηρίστηκε «μαύρη» ως παραπομπή στο χρώμα της μελάνης που παραδοσιακά χρησιμοποιούσαν οι λογιστές για την καταγραφή των τεράστιων κερδών της εορταστικής περιόδου, που συχνά αρκούσαν για να αντισταθμίσουν τις ζημίες (που σημειώνονται με κόκκινη μελάνη) των πρώτων 10 μηνών του έτους. Για το κέρδος, λοιπόν, δημιουργήθηκε άλλη μία «τελετουργία» στους «ναούς-υπεραγορές».

Μέσα σε όλες αυτές τις «γιορτές» της καταναλωτικής κοινωνίας το περιβάλλον των ανθρώπων δεν είναι πλέον οι άλλοι άνθρωποι αλλά τα αντικείμενα και «όπως το λυκόπαιδο που γίνεται λύκος για να ζήσει μαζί με τους λύκους», έτσι κι εμείς γινόμαστε λειτουργικοί, όπως τα αντικείμενα. Κατ' αυτόν τον τρόπο η καταναλωτική κοινωνία συνιστά μία θεμελιώδη μετάλλαξη της οικολογίας του ανθρώπινου είδους, όπου όλα διέπονται πια από το νόμο της ανταλλακτικής αξίας. Είσαι κι εσύ, λοιπόν, ένα εμπόρευμα. Που έχει ζύγι και τιμή. Αλλά για να συμβεί αυτό χρειάζεται ένα black out στο μυαλό...