Το ξέπλυμα της ιστορίας
[ Γιώργος X. Παπασωτηρίου / Ελλάδα / 19.07.18 ]Οικειοποιούνται τα πάντα, ακόμα και τα θύματά τους. Σε όλη του τη ζωή τον είχαν στη «μαύρη λίστα» των τρομοκρατών και το 2008, στα 90 του χρόνια, το Αμερικανικό Κογκρέσο με απόφασή του τον έβγαλε απ’ αυτή. Ναι, χρειάστηκε απόφαση του Κογκρέσου! Μιλώ για τον Νέλσονα Μαντέλα. Και σκέφτομαι τη δυνατότητα που έχει το καπιταλιστικό σύστημα να ενσωματώνει ακόμα και τα εγκλήματά του, καθώς βλέπω έναν πρώην πρόεδρο των ΗΠΑ, του ιδίου χρώματος, να τιμάει τη μνήμη του μεγάλου αγωνιστή. Αυτό θα μπορούσε να λέγεται και «ξέπλυμα» ή blanchiment της ιστορίας. Ναι, ακριβώς όπως ξεπλένουν το μαύρο χρήμα τους.
Δεν θα αργήσει ο καιρός που θα κατασκευάσουν μνημεία για τους χιλιάδες ανθρώπους που έπνιξαν στη Μεσόγειο, για τον Αϊλάν, τον Ιμπραήμ , την Αϊσέ. Αλλά για να μπορέσουν να πετύχουν αυτό το «άσπρισμα» της μαύρης τους δράσης χρειάζονται κι εμάς, ένα επίπεδο συνειδήσεως που εξέπεσε στη χαμηλή γραμμή της αισθαντικότητας, χρειάζονται μία νηπιακή βαθμίδα του έλλογου, που καταντάει μια απλή λογιστική-στατιστική των πραγμάτων και των πραγμοποιημένων ανθρώπων, έχουν ανάγκη δηλαδή από έναν άνθρωπο που τυφλά και ανερώτητα ακολουθεί ό,τι «λέγεται», που σκέφτεται ό,τι σκέφτονται, και πράττει ό,τι «συνηθίζεται». Και τον δημιουργούν. Μας δημιουργούν με τελετουργίες και μαγγανείες, με ανακατασκευή της ιστορίας στα δικά τους μέτρα. Έτσι που να μην ξέρουμε ποιοι είμαστε.
Παρόλα αυτά, στην εποχή της Μέδουσας, των σπαραγμάτων και της φτηνής αναπαραγωγής η επινόηση διοδεύσεων δεν έχει εκλείψει. Κι ας είναι η ανάγκη και η δυσανεξία κυρίαρχες, κι ας έχει πάθει το συκώτι βλάβη μη αναστρέψιμη, ο κόσμος μοιάζει καλύτερος όταν βλέπεις τη θάλασσα, όταν αγναντεύεις το Ιόνιο, ακόμα και τον Αμβρακικό με τα δελφίνια αλλά και τα κοράκια του Καρυωτάκη.
Και είναι περίεργο που αυτή η θάλασσα μου ανακαλεί τον Καμύ παρά τον Καρυωτάκη. Γιατί τον Καμύ ακούω κάθε καλοκαίρι να μου αφηγείται την αντίφαση του κόσμου και των ανθρώπων: «Ένας άνθρωπος παρατηρεί με θαυμασμό τον κόσμο κι ένας άλλος σκάβει τον τάφο του: πώς να τους ξεχωρίσω; Τους ανθρώπους και τον παραλογισμό τους; Αλλά να το μειδίαμα του ουρανού. Το φως δυναμώνει και μήπως έρχεται το καλοκαίρι;».