Ο διορισμός και η ανισότητα
[ Γιώργος X. Παπασωτηρίου / Ελλάδα / 02.05.22 ]Η ανισότητα είναι στη φύση του ανθρώπου, ενώ η ισότητα είναι ενάντια στη δημοκρατία και τα ατομικά δικαιώματα (Κυρ. Μητσοτάκης ομιλία στην 82η ΔΕΘ). Στη "φύση" αυτή υπακούει ο διορισμός του γιου στο Ευρωκοινοβούλιο. Και τι απομένει σε μας, τους «από κάτω»; Ίσως να αναφωνήσουμε μαζί με τον Ρεμπό: «Εμπρός! Στον ζυγό. Υποταγή, ερημιά, πλήξη και θυμός. Ακούω, τίνος να γίνω μισθοφόρος; Ποιο κτήνος να λατρέψω; Πείτε μου, ποιο εικόνισμα να καταστρέψω; Τίνος να ραγίσω την καρδιά; Από ποιο ψέμα να πιαστώ; Πάνω σε ποιο αίμα να πατήσω;»
Ο άγριος καπιταλισμός, ο ακραίος ανταγωνισμός, η διαστροφή των «από πάνω», όλα -λέει- είναι στην «ανθρώπινη φύση». Δεν φταίει, λοιπόν, ο καπιταλισμός, αλλά η ανθρώπινη φύση! Δεν φταίνε οι "από πάνω", αλλά ο διπλανός μου, ο όμοιός μου! Ή αυτός ή εγώ. Αυτή είναι η επιλογή μου. Η φυσική επιλογή!
Κι όμως, ακόμη και ο Άνταμ Σμιθ, ο θεωρητικός της ελεύθερης αγοράς, γράφει πως η "άνιση δύναμη" δεν είναι θέμα της "φύσης": «οι πλούσιοι επιτυγχάνουν καλύτερα όχι γιατί έχουν, γενικώς, περισσότερο ταλέντο από τους άλλους, αλλά γιατί είχαν την τύχη να δεχθούν μία καλύτερη εκπαίδευση και επειδή ο τρόπος της ζωής τους τούς επέτρεπε να έχουν ελεύθερο χρόνο και τη δυνατότητα να καλλιεργηθούν»!
Ιδού λοιπόν που οφείλονται οι ανισότητες. Δεν είναι θέμα της ανθρώπινης φύσης, αλλά των κοινωνικών αδικιών και των ανισοτήτων, που επιβάλλει το οικονομικό σύστημα που λέγεται καπιταλισμός.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, όταν έλεγε ότι οι «ανισότητες» είναι εκ φύσεως(οι προτεστάντες λένε ότι είναι εκ θεού και πως η φτώχεια είναι αμαρτία!), απλά δήλωνε την οπτική γωνία από την οποία έβλεπε τον κόσμο, δηλαδή την ιδεολογία του και αυτούς που εκπροσωπούσε. Βέβαια, κάποιος θα αναρωτηθεί εύλογα "κι εσείς τι ψηφίσατε ρε...;".
Όμως, από την εποχή του Μακιαβέλι, «Οι πρίγκιπες που δεν λάμβαναν υπόψη την καλή πίστη πέτυχαν σπουδαία πράγματα και κατάφεραν με πανουργία να μπερδέψουν τα μυαλά των ανθρώπων». Πάντα το ίδιο κάνουν. Πάντα τα ίδια λένε. Όπως ότι δεν φταίει η άνιση δυνατότητα, που ένα παιδί με πολλά ντοκτορά και ταλέντα είναι άνεργο, ενώ οι γιοι των ισχυρών διορίζονται, αλλά η... φυσική ανισότητα!
Σύμφωνα με τον Τζον Στιούαρτ Μιλ «Απ’ όλες τις πρόστυχες μεθόδους, τις οποίες χρησιμοποιούν οι άνθρωποι για να αποφύγουν να λάβουν υπόψη τις επιπτώσεις που έχουν οι κοινωνικές και ηθικές επιδράσεις στο μυαλό των ανθρώπων, χειρότερη είναι η απόδοση της ποικιλίας των ανθρώπινων συμπεριφορών και χαρακτήρων σε έμφυτες, βιολογικές διαφορές». Από εδώ προκύπτει ο ρατσισμός. Γιατί αυτοί που "φυσικοποιούν" την ανισότητα, είναι οι ίδιοι που φυσικοποιούν και τον ρατσισμό.
Ο μακιαβελισμός του Κυρ. Μητσοτάκη ταυτίζεται με την πεποίθηση πως όχι μόνο η κοινωνική ανισότητα υπάρχει εκ φύσεως, αλλά και ότι ο άνθρωπος είναι εκ φύσεως κακός, γεγονός που αναγκάζει τον ηγεμόνα να γίνει κακός, αν θέλει να επιτύχει μέσα σ’ έναν κόσμο κακών! Όλοι είναι κακοί. Από εδώ προκύπτει η νομιμοποίηση της άγριας βίας των κατασταλτικών δυνάμεων του κράτους καθώς και η παραβίαση της ανεξαρτησίας των δημοκρατικών θεσμών.
Όμως, σύμφωνα με την μελέτη του ανθρωπολόγου Κόλιν Τέρνμπελ(The Forest People), τα ανθρώπινα χαρακτηριστικά οφείλονται στο περιβάλλον και τις συνθήκες διαβίωσης. Στην κατεύθυνση αυτή κινείται και η θέση του Έρικ Έρικσον που αποδίδει την ανθρώπινη συμπεριφορά στη «μάθηση και τον πολιτισμικό καθορισμό».
Συνεπώς, για να αλλάξει ο άνθρωπος πρέπει να αλλάξει το πολιτισμικό του υπόδειγμα και να διαμορφωθεί μία κοινωνία που θα επανεφεύρει την αλληλεγγύη, το Εμείς, τη συντροφικότητα και τις ίσες ευκαιρίες.