Από τον Μέλβιλ στον Γουάνστιν

Ο Ν. Χώθορν στο Άλικο Γράμμα εντάσσει τις σχέσεις των δύο φύλων στο ευρύτερο κοινωνικό και εν μέρει πολιτικό πλαίσιο της εποχής του. Έτσι, κάνοντας μια αναγωγή, θα λέγαμε ότι στη νέα εποχή η γυναίκα θα πάψει να είναι η μαγική αρχή για τον άντρα (Μπαχτίν), θα περάσει πιθανόν από το στάδιο να είναι η μαγική αρχή για την ίδια τη γυναίκα (αυτοαναφορικότητα των δύο φύλων) με τον αντρικό τρόπο του «κυνηγού-φονιά», όπως εκδηλώθηκε στον φονταμενταλισμό του φεμινιστικού κινήματος, ώσπου να καταλήξει ενδεχομένως σε μία ολιστική, απομαγευμένη αρχή, που θα είναι ο φορέας ενός άλλου τύπου ανθρώπου και κοινωνίας. Γιατί η γυναίκα είναι στο περιθώριο, είναι κοινωνικά αποκλεισμένη κάποτε και όταν η οικογένειά της ανήκει στους «πάνω». Αυτή είναι η κατώτατη στάθμη της κοινωνικής βαθμίδας, που ως εκ της θέσεώς της θα μπορούσε να είναι ο φορέας όλων των αιτημάτων των υπερκείμενων, καταπιεζόμενων κοινωνικών ομάδων και ως εκ τούτου να γίνει το ιστορικό υποκείμενο του μέλλοντός μας. Έτσι, έβλεπε τα πράγματα ο Χώθορν στην εποχή του (1850). 

Όμως, η άποψη του Μέλβιλ («αρκεί να γράφεις σαν άντρας και θα γράφεις σαν Αμερικανός») επικράτησε της «θηλυκής» προσέγγισης του Χώθορν. Ο Μόμπι-Ντικ θα γίνει ο μύθος του αυτοκρατορικού μοντέλου, που διαπερνά το σύνολο της ιστορίας και της κουλτούρας των ΗΠΑ και είναι, συγχρόνως, μία «μαθητεία στον ιμπεριαλισμό». Ο φαλλοκρατισμός του Μέλβιλ είναι προδήλως εξωστρεφής και επιθετικός, είναι η αρσενική κουλτούρα που ταιριάζει στην ιμπεριαλιστική λογική της αναδυόμενης (τότε) ηγεμονικής δύναμης, που έχει κόψει τον πολιτισμικό ομφάλιο λώρο της από την Ευρώπη, όπου επικρατεί  ο αποικιοκράτης Ροβινσώνας Κρούσος. Αντίθετα με τον «αρσενικό» Μέλβιλ, όπου επικρατούν τα «μαύρα μυρμήγκια» (μεταφορά του Θορώ), ο «θηλυκός λόγος» του Χώθορν είναι εσωστρεφής και ταιριάζει στα αυτάρκη «κόκκινα μυρμήγκια», γι αυτό και απορρίπτεται.

Ακόμη περισσότερο, ο Μόμπι-Ντικ του Μέλβιλ θα εκφράσει σύμφωνα με τον Έντουαρντ Σαΐντ το πάθος «για την εξάλειψη κάθε συμβιβασμού, κάθε μέσης λύσης, κάθε επιλογής που δεν ταυτίζεται με την απόλυτη θέληση να κινηθείς, να προχωρήσεις»[1]. Δέστε τον Ντόναλντ Τραμπ. Καμία μέση λύση. Και, προπάντων, γράφει σαν Αμερικανός! Δηλαδή σύμφωνα με την αρσενική, αμερικανική κουλτούρα. Γι’ αυτό, ο ξεσηκωμός των γυναικών στις ΗΠΑ εναντίον της σεξουαλικής παρενόχλησης (Γουάνστιν), δεν μπορεί να γίνει κατανοητός στην Ευρώπη, καθώς είναι κάτι περισσότερο από ένα επί μέρους κίνημα, αφού αμφισβητεί τα θεμέλια της αμερικανικής κουλτούρας…