Το σκάνδαλο της Uber είναι ο κανόνας

[ Γιώργος X. Παπασωτηρίου / Κόσμος / 11.07.22 ]

Μιλούν για παγκόσμιο σκάνδαλο, για την αποκάλυψη ότι η πλατφόρμα της Uber καταστρατήγησε τα πάντα για να προωθήσει τα συμφέροντα της.

Σύμφωνα με τον Guardian η Uber εξαπάτησε την αστυνομία, χρησιμοποίησε βία κατά των οδηγών, προσέγγιζε ηγέτες, ανώτατους αξιωματούχους, ολιγάρχες ακόμη και βαρόνους των ΜΜΕ.

Μόνο που στο περιβάλλον του καπιταλισμού αυτό δεν συνιστά την εξαίρεση αλλά τον κανόνα.

Το ουσιώδες στο σκάνδαλο της Uber δεν είναι το λόμπινγκ και οι μαφιόζικες μέθοδοι που μετέρχονταν η εταιρία για να «πείσει» τις κυβερνήσεις να θεσπίσουν ευνοϊκά μέτρα για τη λειτουργία της, αλλά το γεγονός ότι τα μέτρα αυτά εισήγαγαν ένα νέο μοντέλο εργασιακών σχέσεων, που ακύρωναν όλες τις κατακτήσεις των εργαζομένων, επιβάλλοντας την λεγόμενη «ουμπεροποίηση» της εργασίας.  

Θυμίζουμε ότι το μοντέλο αυτό πρότεινε και στην Ελλάδα η επιτροπή του νομπελίστα Πισσαρίδη, που αποδέχθηκε πανηγυρικά ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης!  

Τι είναι η «ουμπεροποιημένη» εργασία; Η εργασία χωρίς δικαιώματα.

Όλοι οι εργαζόμενοι μισθώνονται ως αυτοαπασχολούμενοι. Δεν έχουν κανένα δικαίωμα (η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη είναι ιδιωτική και πανάκριβη, η σύνταξη γίνεται κι αυτή ιδιωτική, άδεια δεν υπάρχει, ωράριο δεν υπάρχει, οι υπερωρίες δεν πληρώνονται...). Η κινηματογραφική ταινία «Δυστυχώς, απουσιάζατε» του Κεν Λόοουτς δείχνει τις συνέπειες της ουμπεροποιημένης εργασίας. 

Η πλατφόρμες e-Food και Wolt  επιχείρησαν να εφαρμόσουν αυτού του τύπου εργασιακές σχέσεις και στην Ελλάδα, αλλά υπαναχώρησαν, καθώς βρήκαν απέναντί τους το κίνημα των εργαζομένων και το μποϊκοτάζ στο διαδίκτυο. 

Η δημοκρατία στον «Black Mirror» 

Η διασύνδεση των εταιρειών με τις κυβερνήσεις και το λόμπινγκ δεν είναι μια παράνομη πρακτική, που ασκείται μόνο από την Uber. Αντίθετα, είναι απολύτως νόμιμη (στις ΗΠΑ, στην ΕΕ κ.α.) και ασκείται απ’ όλες τις μεγα-εταιρείες.

Παράδειγμα: Πολύ πριν τον Covid-19, στις ΗΠΑ, ο Eric Schmidt διεξήγαγε μια επιθετική εκστρατεία λόμπινγκ και επικοινωνίας με στόχο την προώθηση του σχεδίου της κοινωνίας «Black Mirror». Στην καρδιά αυτού του σχεδίου βρίσκεται η στενή σχέση μεταξύ του κράτους και μιας χούφτας από γίγαντες της Silicon Valley – που θα αναλάβουν με τεράστιο κέρδος τα δημόσια σχολεία, τα νοσοκομεία, τα ιατρικά γραφεία, την αστυνομία και το στρατό…

Στην Ελλάδα, η συμφωνία με την Microsoft και άλλες μεγα-εταιρίες κινείται στην ίδια κατεύθυνση.

Η τεχνολογία είναι σίγουρα ο βασικός τομέας της οικονομικής ανάπτυξης τα επόμενα χρόνια. Το ερώτημα όμως είναι: Η τεχνολογία θα υπόκειται στους κανόνες της δημοκρατίας και της δημόσιας εποπτείας, ή θα υπόκειται στην κατάσταση εξαίρεσης, χωρίς να μπορούμε να θέσουμε κρίσιμα ερωτήματα για το πως θα διαμορφώσουν τη ζωή μας τις επόμενες δεκαετίες;

Τίθεται, δηλαδή, ζήτημα υπεράσπισης της δημοκρατίας τόσο σε τοπικό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο, κι αυτό διαφεύγει από τις δημοκρατικές δυνάμεις, που βλέπουν μόνο το «δέντρο» (σκάνδαλο UBER) και χάνουν το «δάσος». Δεν βλέπουν ότι όλο το σύστημα λειτουργεί σκανδαλωδώς αντιδημοκρατικά σε βάρος των εργαζομένων, σε βάρος της φύσης, σε βάρος της ζωής, και μόνο υπέρ του κέρδους...

*Η φωτογραφία είναι του Λάμπρου Δράκου από την κινητοποίηση των εργαζομένων στην efood