Το Πολυτεχνείο θα στοιχειώνει για πάντα τους εφιάλτες τους

[ Νίκος Σουβατζής / Ελλάδα / 17.11.20 ]

Στις 14 Νοέμβρη 1973 ξεκίνησε η κατάληψη του Πολυτεχνείου της Αθήνας από φοιτητικούς συλλόγους. Η χούντα θεώρησε την κατάληψη μια ανώδυνη φοιτητική διαμαρτυρία και την αντιμετώπισε με μια διάθεση χαλαρότητας και ανοχής. Μόλις δύο μέρες μετά έχει χάσει τον έλεγχο. Η κατάληψη έχει μαζικοποιηθεί καθώς δεκάδες ακόμη φοιτητικοί σύλλογοι έχουν πάρει απόφαση συμμετοχής σε αυτή, ενώ η συμμετοχή εργαζομένων και μαθητών την έχει μετατρέψει σε μια παλλαϊκή εξέγερση. Το καθεστώς πανικόβλητο πια μπροστά στη λαϊκή οργή καταφεύγει στη βάναυση καταστολή της εξέγερσης. Στρατός και αστυνομία την έπνιξαν στο αίμα. Το αποτέλεσμα ήταν περίπου εκατό νεκροί (ο ακριβής αριθμός τους δεν έχει εξακριβωθεί) και χιλιάδες τραυματίες.

Η σημασία της εξέγερσης του Πολυτεχνείου είναι τεράστια, όχι μόνο γιατί οι μάζες ξαναβγήκαν στο προσκήνιο μετά από δεκαετίες, αλλά γιατί ματαίωσαν τα σχέδια της χούντας για φιλελευθεροποίηση. Αν αυτά τα σχέδια είχαν πετύχει, ακόμα και σήμερα θα ζούσαμε σε ένα καθεστώς δημοκρατικό μεν κατ' όνομα, με κοινοβούλιο και εκλογές, αλλά με χουντικό σύνταγμα, δεκάδες αριστερές οργανώσεις στην παρανομία και χιλιάδες πολιτικούς κρατούμενους.

Το αφήγημα της χούντας για την εξέγερση ήταν το αναμενόμενο για ένα τέτοιο καθεστώς: Μερικές εκατοντάδες ταραξίες προέβησαν σε βίαιες ενέργειες και οι δυνάμεις καταστολής αποκατέστησαν την τάξη. Ούτε λέξη φυσικά για τους νεκρούς και τους τραυματίες. Αυτό το αφήγημα κατέρρευσε μαζί με τη χούντα μερικούς μήνες μετά.

Θα μπορούσε να αναρωτηθεί κανείς καλοπροαίρετα ή μη: "Γιατί να ασχολούμαστε ακόμα με ένα γεγονός που έγινε πριν σχεδόν μισό αιώνα;". Η απάντηση για όσους είναι με την πλευρά των εξεγερμένων είναι απλή: "Πρώτον από υποχρέωση στην ιστορική μνήμη και δεύτερον γιατί τα αιτήματα της εξέγερσης για λαϊκή εξουσία και εθνική ανεξαρτησία παραμένουν επίκαιρα". Η απάντηση όμως για όσους στέκονται απέναντι δεν είναι καθόλου εύκολη. Και αυτό γιατί δεν είναι εύκολο να παραδεχτούν τι είναι αυτό που τους ενοχλεί στην εξέγερση του Πολυτεχνείου. Και αυτό που τους ενοχλεί είναι όσα κάνουν έναν άνθρωπο να εξεγείρεται: Η αίσθηση αξιοπρέπειας, η αγάπη για την ελευθερία, η περιφρόνηση του βολέματος, το θάρρος μπροστά στην υπεροπλία του ισχυρού, η αναζήτηση της δικαιοσύνης. Όλα αυτά τα μισούν γιατί δεν μπορούν να τα καταλάβουν, γιατί τους θυμίζουν τη δική τους δειλία και μικρότητα.

Έτσι, από πολύ νωρίς προσπάθησαν να απαξιώσουν την εξέγερση του Πολυτεχνείου. Αποκόβοντάς την απ' τα ριζοσπαστικά της χαρακτηριστικά, προσπάθησαν να την παρουσιάσουν ως μια εκδήλωση με αστικοδημοκρατικές διεκδικήσεις στην οποία συμμετείχαν άνθρωποι από όλους τους πολιτικούς χώρους. Στη συνέχεια προσπάθησαν να σπιλώσουν τους αγωνιστές του Πολυτεχνείου εφευρίσκοντας τον όρο "Γενιά του Πολυτεχνείου" και στη συνέχεια φορτώνοντας σε αυτή την περιβόητη "γενιά" όλες τις παθογένειες του πολιτικού συστήματος.

Σε πλήθος λογοτεχνικών βιβλίων, ταινιών, τηλεοπτικών σειρών, άρθρων και αναλύσεων συναντάμε το γνωστό ιδεολόγημα για τη "Γενιά του Πολυτεχνείου" που εξαργύρωσε τους αγώνες της, βολεύτηκε και κυνηγάει το χρήμα και την εξουσία με κάθε τίμημα. Φτάσαμε στο σημείο υποτίθεται δημοκρατικοί άνθρωποι να παρουσιάζουν τη χυδαία συκοφαντία ως άποψη που πρέπει να σεβαστούμε και τη συμμετοχή στον αντιδικτατορικό αγώνα ως κάτι επιλήψιμο. Ακόμα και κάποιοι που συναγελάζονταν με τους δικτάτορες, κάνοντας δήθεν την αυτοκριτική τους ως εκπρόσωποι αυτής της γενιάς λασπολογούν εναντίον των αγωνιστών του αντιδικτατορικού αγώνα.

Η αλήθεια όμως για κάθε άνθρωπο που έχει έστω και ελάχιστη επαφή με το κίνημα και την ιστορία είναι γνωστή. Στην εξέγερση του Πολυτεχνείου συμμετείχαν άνθρωποι κάθε ηλικίας και όχι μόνο φοιτητές. Επίσης, δεν συμμετείχε στην εξέγερση όλη η νεολαία της εποχής. Ένα μέρος της ήταν χαφιέδες και βασανιστές της χούντας. Οι άνθρωποι που συμμετείχαν στην εξέγερση ήταν εκατοντάδες χιλιάδες. Στη συντριπτική τους πλειοψηφία παρέμειναν αξιοπρεπείς και δεν εξαργύρωσαν τους αγώνες τους. Αυτοί οι άνθρωποι ανήκαν κατά πλειοψηφία στην Αριστερά και κατά δεύτερο λόγο στον αναρχικό χώρο, ο οποίος τότε ήταν σχετικά μικρός. Το ελάχιστο που οφείλουμε σε ανθρώπους που αψήφισαν ακόμα και τον θάνατο πολεμώντας ένα φασιστικό καθεστώς είναι σεβασμός. Όση λάσπη λοιπόν και αν ρίξουν οι καθεστωτικοί παπαγάλοι, όσα "αστεία" και εξυπνάδες και αν σκεφτούν, το Πολυτεχνείο θα στοιχειώνει για πάντα τους εφιάλτες τους.

Υ. Γ. Σύμφωνα με την Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων και πλήθος νομικών η απαγόρευση της πορείας του Πολυτεχνείου είναι παράνομη και αντισυνταγματική. Όσοι υποστηρίζουν την απαγόρευση στο όνομα της νομιμότητας, ουσιαστικά υποστηρίζουν μια παράνομη απόφαση.