Το σύμφωνο για τη μετανάστευση τελικά υπερψηφίστηκε στο Ευρωκοινοβούλιο και θα θέσει νέους κανόνες σχετικά με την άφιξη των αιτούντων άσυλο στο ευρωπαϊκό έδαφος, αναφέρει η Le Soir, που περιγράφει τη λειτουργία του εγκεκριμένου μηχανισμού.
«Όλοι οι μετανάστες χωρίς άδεια παραμονής θα υπόκεινται πρώτα σε μια υποχρεωτική διαδικασία «φιλτραρίσματος»», η οποία μπορεί να διαρκέσει έως και μία εβδομάδα. Στο διάστημα αυτό, τα άτομα αυτά θα κρατούνται σε συγκεκριμένα κέντρα υποδοχής (ο αριθμός των οποίων θα πρέπει να πολλαπλασιαστεί σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο σύμφωνο).
Μόλις πραγματοποιηθεί αυτό το πρώτο «φιλτράρισμα», «οι άνθρωποι θα κατευθύνονται στη συνέχεια σε μια διαδικασία ασύλου –κλασική ή ταχεία– ή θα επιστρέφουν στη χώρα καταγωγής ή διέλευσης τους, εφόσον είναι «ασφαλής»». Εάν η κλασική διαδικασία προβλέπει την υποβολή αίτησης εντός της χώρας άφιξης, αυτοί που θα παραπεμφθούν σε ταχεία διαδικασία πρέπει να παραμείνουν στο κέντρο όσο μελετάται ο φάκελος τους: δηλαδή για δώδεκα εβδομάδες κατ' ανώτατο όριο. Αυτή η ταχεία διαδικασία θα ισχύει ιδιαίτερα «για αιτούντες που προέρχονται από χώρες όπου το ποσοστό αναγνώρισης του δικαιώματος ασύλου είναι χαμηλό (λιγότερο από το 20% των αιτήσεων γίνονται δεκτές)».
Αυτό το νέο σύστημα κράτησης που σχεδιάστηκε από την ΕΕ έχει κάνει πολλά κόμματα και ακτιβιστές να ανατριχιάσουν, ειδικά αφού το σύμφωνο προβλέπει ότι σε περίπτωση «ανωτέρας βίας», δηλαδή «όταν το σύστημα ασύλου της ΕΕ θα απειληθεί από μια ξαφνική και μεγάλη άφιξη μετανάστες, όπως συνέβη το 2015», αυτή η περίοδος κράτησης θα μπορούσε να παραταθεί.
Μια άλλη σημαντική μεταρρύθμιση που περιέχεται στο σύμφωνο, που τονίζει αυτή τη φορά ο ιστότοπος Euronews, είναι η δημιουργία ενός υποχρεωτικού συστήματος αλληλεγγύης. Αυτό «θα προσφέρει στα κράτη μέλη τρεις επιλογές για τη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών, αναφέρουν τα αγγλόφωνα μέσα ενημέρωσης, τη μετεγκατάσταση ορισμένου αριθμού αιτούντων άσυλο [από τις χώρες πρώτης άφιξης], την πληρωμή 20.000 ευρώ για κάθε αιτούντα άσυλο που αρνούνται να μετεγκατασταθούν, ή διαφορετικά να χρηματοδοτήσει τη λειτουργική υποστήριξη».
Η ιδέα αυτού του συστήματος αλληλεγγύης είναι να βοηθήσει τις χώρες που είναι περισσότερο εκτεθειμένες στις αφίξεις μεταναστών, ιδιαίτερα την Ελλάδα και την Ιταλία, όπου οι ροές είναι συχνά οι μεγαλύτερες. «Οι Βρυξέλλες στοχεύουν σε 30.000 μετεγκαταστάσεις ετησίως, γράφει ο ευρωπαϊκός ιστότοπος πληροφοριών, αλλά επιμένει ότι το σύστημα δεν θα αναγκάσει καμία χώρα να δεχτεί πρόσφυγες, εφόσον συμβάλλει σε μία από τις δύο άλλες επιλογές».
Αυτή η υποχρεωτική αλληλεγγύη είναι επομένως κατά κάποιο τρόπο μερική, και αυτός ακριβώς είναι ο λόγος που ώθησε τους Ιταλούς ευρωβουλευτές του Δημοκρατικού Κόμματος (PD, κεντροαριστερά) να καταψηφίσουν αυτή τη συμφωνία, όπως εξηγείται στη δήλωσή τους που μεταδόθηκε από τη La Repubblica. « Αυτή η συμφωνία δεν αντιπροσωπεύει υπέρβαση του κανονισμού του Δουβλίνου [ο οποίος προβλέπει ότι η επεξεργασία της αίτησης ασύλου εμπίπτει στη χώρα από την οποία περνά πρώτα ο μετανάστης] για την οποία έχουμε εργαστεί τα τελευταία χρόνια. Δεν αμβλύνει τη μεταναστευτική πίεση στις χώρες πρώτης άφιξης».
Ωστόσο, η ομάδα των Ευρωπαίων σοσιαλιστών, στην οποία ανήκει το PD, υποστήριξε γενικά αυτό το μεταρρυθμιστικό σχέδιο, όπως οι κεντρώοι της Renew Europe ή η δεξιά του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ). Οι μεγάλες επικρίσεις προέρχονται από ακροδεξιές ομάδες που θεωρούν τις διατάξεις ήπιες καθώς και από τις τάξεις της ριζοσπαστικής αριστεράς και των Πρασίνων που τις θεωρούν απάνθρωπες. Οι πρώτοι επικρίνουν το κείμενο γιατί δεν το θεωρούν αρκετά αυστηρό για τις προτιμήσεις τους, ενώ οι αριστεροί θεωρούν ασθενές το αποτύπωμα ασφάλειάς του και ότι δεν λαμβάνει αρκετά υπόψη τα δικαιώματα των μεταναστών.
Το κείμενο υπερψηφίστηκε, τώρα «απαιτείται μόνο το πράσινο φως από τα κράτη μέλη, μέχρι το τέλος αυτού του μήνα», γράφει το Euronews.