Κακά Χριστούγεννα και δυστυχές το νέον έτος

Στο απολύτως πραγματιστικό ερώτημα γιατί οι άνθρωποι που δεν έχουν να πουλήσουν παρά μοναχά το τομάρι τους, εκλέγουν κυβερνώντες εκπροσώπους των από πάνω, η απάντηση βρίσκεται στη μελέτη της μεταφυσικής: η ίδια ατελής θρησκευτικότητα, η οποία συμφιλιώνει τους θνητούς με το θάνατό τους υποσχόμενη μεταθανάτιο, παραδεισένιο δεύτερο βίο, αυτή κάνει τον άνθρωπο υποτελή και στα καπιταλιστικά ψεύδη. Η φαντασίωση πως δύνανται τα φτωχαδάκια, όχι ως εξαίρεση αλλά παντού και πάντα, με την αξία τους και με τη δούλεψή τους, να φτάσουν ψηλά ή πως ο παραγόμενος πλουτισμός θα διανεμηθεί από τα πάνω προς τα κάτω, οπότε χαλάλι ο ιδρώτας, έχει την ίδια αφετηρία με την πίστη στα επουράνια. Ο ανορθολογισμός μιας ελπίδας που δεν πατάει σε εγκόσμιους αγώνες είναι κοινός, όπως κοινή είναι και η διαδικασία της ατομικότητας. Ο καθείς και η καθεμιά σώζονται κατά μόνας, όπως, αντίστοιχα, κατά μόνας πλουτίζουν. Ακολουθώντας την Αυγουστίνεια θεολογία περί απολύτου προορισμού, μοναχά οι αξιότεροι, οι εκλεκτοί δηλαδή, μπορούν να έχουν προνόμια. Οι λοιποί/ες υποτάσσονται ως ένοχοι/ες στη θεοδικία, κληρονόμοι ενός απροσδιόριστου προπατορικού αμαρτήματος που τους καταδικάζει στην ανέχεια.

Το ζωτικό για το κεφάλαιο ψεύδος, στο οποίο βασίζεται και η υποταγή των φτωχών, είναι πως ο πλούτος των ολίγων ωφελεί τους πάντες. Αλλά, όταν οι ευκαιρίες για μια ζωή με αξιοπρέπεια βασίζονται στο καπρίτσιο της συσσώρευσης των από πάνω, ο κόσμος της εργασίας, εντός, επιπλέον, ενός βάρβαρου, ανταγωνιστικού πλαισίου, τοποθετείται «σε μια χρονίως επισφαλή θέση, σε κατάσταση έντονης πνευματικής δυσφορίας, διαρκούς αγωνίας και χρόνιας δυστυχίας, δεινά που δεν πρόκειται να πάψουν να τον ταλαιπωρούν ακόμα και στις -σύντομες- περιόδους της σχετικής ασφάλειας» (Ζίγκμουν Μπάουμαν, Πλούτος και Ανισότητες). «Το πλουσιότερο 1% των Αμερικανών σφετερίστηκε πάνω από το 90% της αύξησης του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος που επετεύχθη στις ΗΠΑ μετά την πιστωτική κρίση του 2007» (…) O Amancio Ortega, ιδρυτής της Inditex και ιδιοκτήτης των καταστημάτων Zara, πρόσθεσε 18 δισεκατομμύρια δολάρια στην περιουσία του μέσα σε μόλις 12 μήνες, μετά τον Οκτώβριο του 2011. Δηλαδή 66 εκατομμύρια δολάρια περίπου τη μέρα», παραθέτει ο Μπάουμαν.

Ένα μοντέλο συμβιωτικότητας μεταξύ πλουσίων και φτωχών, προσαρμοσμένο στην κατανάλωση και στον –μαρξικό- φετιχισμό του εμπορεύματος, ενισχύει τη μαγεία. Το –θεόστραβο- ιδεολογικό μοντέλο δεν αμφισβητείται όσο διατηρείται η παράδοξη σχέση εξουσιαστικής «αγάπης» με τον δυνάστη, σχέση με χαρακτηριστικά θεοκρατικών κοινωνιών, όπου στη θέση των Θεών βρίσκονται οι βαθύπλουτοι, αδιαφιλονίκητα πανάξιοι. Ποτέ ξανά στον δυτικό κόσμο το επίπεδο της μόρφωσης δεν υπήρξε τόσο υψηλό, ποτέ ξανά η τεχνολογία δεν είχε να μετρήσει τόσα επιτεύγματα αλλά και ποτέ ξανά οι λαοί δεν φαίνονταν τόσο συμφιλιωμένοι με την κατάφωρη αδικία ανάμεσα στις συνθήκες διαβίωσης, ελευθερίας και ασφάλειας των εργατών και των αφεντικών τους. Και ποτέ ξανά δεν έμοιαζαν τόσο συμφιλιωμένοι με τους ιμπεριαλιστικούς πολέμους, τις γενοκτονίες, την προσφυγιά, την απόλυτη εξαθλίωση των εκτός του δυτικού πολιτισμού ανθρώπων.

Στην Αθήνα, όπου πια το νοίκι ισούται ενίοτε με τον μέσο μισθό, στην Αθήνα της κλιματικής κρίσης, όπου αρχές Νοέμβρη τη μια σκάει ο τζίτζικας και την άλλη σε πνίγουν νεροποντές, στα πολυκαταστήματα εμφανίστηκαν τα πρώτα χριστουγεννιάτικα δέντρα. Εδώ, η θρησκευτικότητα των χριστιανών συναντά την καπιταλιστική θρησκευτικότητα, αυτή που πουλάει όνειρα και μοντερνιές, αποκοιμίζοντας συνειδήσεις. Και μέχρι να δοθεί πολιτική απάντηση στο ερώτημα γιατί οι προλετάριοι ψηφίζουν δεξιά, απάντηση που θα ανατρέψει την υπάρχουσα δόμηση της κοινωνίας, homo homini lupus est. Που πάει να πει πως ο άνθρωπος θα παραμένει λύκος για τον άνθρωπο, εντείνοντας τον ανθρωποβόρο ανταγωνισμό και εδραιώνοντας τις, πλέον, αβυσσαλέες ανισότητες.