Η μαφία και ο καπιταλισμός

«…Ο φιλόσοφος παράγει ιδέες, ο ποιητής ποιήματα, ο πάστορας κηρύγματα και ούτω καθεξής. Ο εγκληματίας παράγει εγκλήματα. Αν προσέξουμε καλύτερα πώς σχετίζεται αυτός ο τελευταίος κλάδος παραγωγής με το κοινωνικό σύνολο, θα απαλλαγούμε από πολλές προκαταλήψεις.

Ο εγκληματίας δεν παράγει μόνο εγκλήματα, αλλά και το ποινικό δίκαιο και τον καθηγητή που διδάσκει ποινικό δίκαιο και, συγχρόνως, το αναπόφευκτο σύγγραμμα με το οποίο ο ίδιος καθηγητής ρίχνει στην αγορά τις παραδόσεις του εν είδει «εμπορεύματος». Έτσι πολλαπλασιάζεται ο εθνικός πλούτος…»

Το σκωπτικό «Εγκώμιο του εγκλήματος», γραμμένο από τον Κάρολο Μαρξ μεταξύ 1860 και 1862, καταδεικνύει με απαράμιλλο, και ελαφρώς διασκεδαστικό, τρόπο πώς «ετερόκλητοι επαγγελματικοί κλάδοι, που αποτελούν ισάριθμες κατηγορίες του κοινωνικού καταμερισμού της εργασίας» συνεργάζονται για τον ίδιο σκοπό: για την αναπαραγωγή του υπαρκτού καπιταλισμού, ο οποίος, κατά καιρούς, όπως και στην εποχή μας, πραγμοποιεί τόσο τον άνθρωπο, ώστε να οπισθοδρομεί στον πρωτογονισμό: η αξία της ζωής των πολλών, των πληβειών, μικραίνει όσο αυξάνεται η αξία του κέρδους των ολίγων. Η επέλαση των ακραίων του νεοφιλελευθερισμού που απολύουν σωρηδόν, εκδιώκουν την προσφυγιά, χρίζουν παλάτια στους ερειπιώνες του πολέμου αποτελεί αδιάψευστη πραγματικότητα. 

«Χωρίς εθνικό έγκλημα, θα μπορούσε να υπάρξει παγκόσμια αγορά;» διερωτάται ο Μαρξ, με προφανή την απάντηση. Στις καπιταλιστικές σχέσεις ανταλλαγής, η μερίδα του λέοντος, δίδεται βοηθεία του κράτους: στην ταξική διαπάλη που διαδραματίζεται εντός του, οι από πάνω κάνουν κουμάντο. Οι από κάτω συμπιέζονται, ενίοτε έως θανάτου, καθώς, όταν παρεμποδίζουν την απρόσκοπτη λειτουργία του συστήματος, δεν γίνονται μονάχα άχρηστοι. Καθίστανται επικίνδυνοι.

Ετσι, όταν, επί παραδείγματι, το WikiLeaks δημοσίευσε ένα απόρρητο στρατιωτικό βίντεο των ΗΠΑ που δείχνει, στο ιρακινό προάστιο της Νέας Βαγδάτης, την δολοφονία πάνω από δώδεκα ανθρώπων, μεταξύ τους δημοσιογράφοι του Ρόιτερς και μικρά παιδιά, ο αρχισυντάκτης του, Τζούλιαν Ασανς, έμπαινε στη γνωστή μεγάλη προσωπική του περιπέτεια. Από τη Σουηδία μέχρι την Αυστραλία, υπήρξε διωκόμενος. Ο νούμερο 1 εχθρός του συστήματος.

Αλλά τούτο το σύστημα έχει όνομα. Που σπανίως ακούγεται. Που, με τη αποθέωση των «αρίστων» και την περιφρόνηση των πολλών, αναπαράγει και νομιμοποιεί τους ανά τον κόσμο Ελοντ Μασκ. Που όποι@ το πει με τ’ όνομά του, λοιδορείται ως απαρχαιωμένος και γραφικός.

Καπιταλισμός, λοιπόν. Καπιταλισμός αδιαμφισβήτητος και αδιατάρακτος. Ληστρικός και φονικός. Που εγκληματεί διαρκώς με τις παράπλευρες απώλειες που δημιουργεί. Διότι οι άνθρωποι μυρμήγκια δεν είναι παρά χρηστικά αντικείμενα που η ανυπαρξία τους κρίνεται απείρως πολυτιμότερη της ύπαρξής τους. Οι δε κοινωνικοί κραδασμοί απορροφώνται πανεύκολα: τα μυαλά έχουν ήδη χαλάσει με την αποϊδεολογικοποίηση των πάντων, με στόχο καμιά, κανείς και κανένα να μην μπορεί να σκέφτεται «αλλιώς». Τα σχέδια μιας πιθανής ανατροπής γίνονται πλέον αντικείμενο χλευασμού.

Αλλά η διαδικασία εξόντωσης συνεχίζεται. Ο γενικός πληθυσμός χάνει την πρόσβαση στις δομές υγείας, οι οποίες ιδιωτικοποιούνται, δεν μορφώνεται αφού και η εκπαίδευση ιδιωτικοποιείται, η δε καθήλωση των μισθών επηρεάζει τη διατροφή και τις καθημερινές συνθήκες υγιεινής. 

Όλα τούτα δεν είναι, φυσικά, μια υπόθεση ηθικής. Δεν είναι μια χριστιανικού τύπου διαπάλη του «καλού» με το «κακό». Είναι μια βαθιά πολιτική υπόθεση, που βασίζεται στη γνωστή θεώρηση των κοινωνικών ανισοτήτων ως όχι μόνο φυσικού αλλά και χρήσιμου και επιθυμητού φαινομένου. Οπότε, όπως στη φύση, έτσι και στη ζωή, όσες/οι δεν προσαρμόζονται, πεθαίνουν. Χωρίς τούτο να αποτελεί πρόβλημα.

Στην Ελλάδα, όλα τα ανωτέρω εκφράζονται από την κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη. Αυτός ο καλός χριστιανός, προσφιλής του Αρχιεπισκόπου Ιερώνυμου και γενικώς της δεξιάς του Κυρίου, είναι ο φυσικός εκπρόσωπος  ενός συστήματος για το οποίο η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο είναι όχι μόνο ανεκτή αλλά και απαραίτητη. Και η εξόντωση, κανονικότητα.

Οπότε, κάθε φορά που οι λαοί διαβλέπουν κρατικά εγκλήματα εκεί που το κράτος επιμένει στην εκδοχή του δυστυχήματος, μάλλον διαισθάνονται εντός ποιου συστήματος ζουν: σ’ εκείνο του οποίου οι πολιτικοί κώδικες φυσικοποιούν το έγκλημα και όταν ο τρόπος λειτουργίας των κρατών κατονομάζεται «μαφιόζικος», απλώς αδικείται η μαφία. Διότι οι πραγματικοί Κορλεόνε αναγνωρίζουν την ανηθικότητα των πράξεων τους. Και, ενίοτε, μετανοούν.