Η μαραθωνοδρόμος Β. Κωνσταντινοπούλου, περσινή νικήτρια του, εξαφανίζεται από τα ΜΜΕ επειδή κρατούσε την Παλαιστινιακή σημαία, διαμαρτυρόμενη για τη σφαγή των αμάχων στη Γάζα. Πολίτες (ο ηθοποιός Ξένος και η κόρη του) προσάγονται γιατί κρατούν Παλαιστινιακές σημαίες. Οι ειρηνικές διαμαρτυρίες και η αλληλεγγύη προς τους Παλαιστίνιους που σφαγιάζονται θεωρείται στήριξη στην... τρομοκρατία. Η ελληνική κυβέρνηση και πολλές άλλες κυβερνήσεις της Δύσης απαγορεύουν τη σημαία ενός κράτους που αναγνωρίζεται από τον ΟΗΕ (Μόνο η κυβέρνηση Νετανιάχου έχει απαγορεύσει την σημαία της Παλαιστίνης σε δημόσιους χώρους).
Όπως σημειώνει η Julia Hall, εμπειρογνώμονας της Διεθνούς Αμνηστίας σε θέματα αντιτρομοκρατίας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ευρώπη, "... τον τελευταίο μήνα, οι κινήσεις αρκετών ευρωπαϊκών κυβερνήσεων για τον περιορισμό της έκφρασης και της διαμαρτυρίας ως απάντηση στην πρωτοφανή βία σε Ισραήλ/Κατεχόμενα φαίνεται ότι γίνονται με σκοπό να κάνουν ακριβώς αυτό: Να καταπνίγουν τη διαφωνία, να αρνούνται τη συλλογική θλίψη, να υποδαυλίζουν τον φόβο στο ενδεχόμενο να υψώνουμε τη φωνή μας και να δημιουργούν ανατριχιαστικές συνέπειες που απειλούν να σταματήσουν εν ψυχρώ τον την ελευθερία του λόγου [...] Οι αλλοδαποί πολίτες έχουν προειδοποιηθεί ότι μπορεί να απελαθούν επειδή εκφράζουν «ριζοσπαστικές ιδεολογίες» και οι αρχές έχουν υποστηρίξει τα μέτρα των εργοδοτών για την απόλυση ατόμων που μιλούν υπέρ των Παλαιστινίων. Τα σχολεία, τα κολέγια και τα πανεπιστήμια έχουν ενθαρρυνθεί να βρίσκονται σε εγρήγορση για σημάδια του λεγόμενου «εξτρεμισμού» στον δημόσιο λόγο των φοιτητριών/-ών..."
Ολόκληρο το άρθρο
«Το να μιλάμε ενάντια στην αδικία ή να συμμετέχουμε σε μια πορεία αλληλεγγύης είναι μερικά από τα λίγα εργαλεία που έχουμε στη διάθεσή μας, ως λαοί σε όλο τον κόσμο, για να προσπαθήσουμε να φέρουμε αλλαγές. Χωρίς το δικαίωμα της δημόσιας και ειρηνικής διαμαρτυρίας, της κοινοποίησης μηνυμάτων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, της συγγραφής επιστολών και της υπογραφής εκκλήσεων, οι άνθρωποι φιμώνονται.
Κι όμως, τον τελευταίο μήνα, οι κινήσεις αρκετών ευρωπαϊκών κυβερνήσεων για τον περιορισμό της έκφρασης και της διαμαρτυρίας ως απάντηση στην πρωτοφανή βία σε Ισραήλ/Κατεχόμενα φαίνεται ότι γίνονται με σκοπό να κάνουν ακριβώς αυτό: Να καταπνίγουν τη διαφωνία, να αρνούνται τη συλλογική θλίψη, να υποδαυλίζουν τον φόβο στο ενδεχόμενο να υψώνουμε τη φωνή μας και να δημιουργούν ανατριχιαστικές συνέπειες που απειλούν να σταματήσουν εν ψυχρώ τον την ελευθερία του λόγου.
Οι αρχές σε μια σειρά ευρωπαϊκά κράτη έχουν απαγορεύσει τις διαδηλώσεις εκδήλωσης παλαιστινιακής αλληλεγγύης και έχουν παρενοχλήσει και συλλάβει ανθρώπους που εξέφραζαν, δημόσια και διαδικτυακά, την υποστήριξή τους στα δικαιώματα των Παλαιστινίων. Ορισμένες κυβερνήσεις έχουν απειλήσει να κλείσουν οργανώσεις και ομάδες που υπερασπίζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα των Παλαιστινίων και να μπλοκάρουν τη χρηματοδότηση παλαιστινιακών, ισραηλινών και περιφερειακών οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Οι αλλοδαποί πολίτες έχουν προειδοποιηθεί ότι μπορεί να απελαθούν επειδή εκφράζουν «ριζοσπαστικές ιδεολογίες» και οι αρχές έχουν υποστηρίξει τα μέτρα των εργοδοτών για την απόλυση ατόμων που μιλούν υπέρ των Παλαιστινίων. Τα σχολεία, τα κολέγια και τα πανεπιστήμια έχουν ενθαρρυνθεί να βρίσκονται σε εγρήγορση για σημάδια του λεγόμενου «εξτρεμισμού» στον δημόσιο λόγο των φοιτητριών/-ών.
Αρχικά υποστηρίζοντας ότι οι περιορισμοί ήταν απαραίτητοι για το συμφέρον της «δημόσιας τάξης», οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις άρχισαν να χρησιμοποιούν ένα κόλπο που έχουμε ξαναδεί: Συνέδεσαν την υποστήριξη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των Παλαιστινίων με την υποστήριξη της τρομοκρατίας. Δεδομένου ότι δεν υπάρχει καθολικά αποδεκτός ορισμός της «τρομοκρατίας», κάθε κράτος ορίζει τη λέξη για τον εαυτό του, συνήθως με υπερβολικά ευρείς και εξαιρετικά ασαφείς όρους, γεγονός που έχει οδηγήσει σε μαζική κατάχρηση της αντιτρομοκρατικής νομοθεσίας σε όλο τον κόσμο. Η εποχή μετά την 11η Σεπτεμβρίου 2001 ήταν και παραμένει γεμάτη από μέτρα καταπολέμησης της τρομοκρατίας και του εξτρεμισμού που έχουν περιορίσει ριζικά τον χώρο των πολιτών, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων της ελευθερίας της έκφρασης και της συνάθροισης.
Ο ταχύτατος τρόπος με τον οποίο αυτό συμβαίνει σε όλη την Ευρώπη, τόσο σε επίπεδο Ε.Ε. όσο και σε εθνικό επίπεδο φαίνεται να δείχνει ότι, στην ορμή που έδωσαν τα κράτη για να απαντήσουν στις βίαιες επιθέσεις της Χαμάς στο νότιο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου, υπήρξε απλώς «υπέρβαση».
Θα έλεγα, όμως, ότι οι συσχετισμοί μεταξύ της Χαμάς και όλων των Παλαιστινίων, μεταξύ της Χαμάς και σαφώς διαφορετικών ένοπλων ομάδων, όπως το ISIL, και μεταξύ όλων των μουσουλμάνων και της τρομοκρατίας, είναι σκόπιμοι και στόχο έχουν να δημιουργήσουν πανικό και σύγχυση. Μια τέτοια κινδυνολογία έχει ένα λογικό αποτέλεσμα: Οι άνθρωποι θα είναι απρόθυμοι να υπερασπιστούν τα ανθρώπινα δικαιώματα των Παλαιστινίων.
Εν μέσω όλου αυτού του φόβου και της αβεβαιότητας, καλύτερα να μην πούμε τίποτα.
Επιβάλλοντας μέτρα που συνδέουν τις εκδηλώσεις αλληλεγγύης προς τις/τους Παλαιστίνιες/-ους ειδικά με την υποστήριξη ή την ενθάρρυνση της τρομοκρατίας, τα κράτη έχουν προχωρήσει πέρα από την ήδη αμφίβολη αξίωση ότι οι διαμαρτυρίες μπορεί να αποτελούν απειλή για τη δημόσια τάξη και σε ισχυρισμούς ότι μπορεί να απειλήσουν την εθνική ασφάλεια. Οι αρχές μπορούν έτσι να προσπαθήσουν να διεκδικήσουν μια εύκολη «διέξοδο» όσον αφορά τις υποχρεώσεις τους βάσει του διεθνούς δικαίου των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, επειδή το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων παρέχει στα κράτη ευρύ «περιθώριο εκτίμησης» σε θέματα εθνικής ασφάλειας.
Τα κράτη εξακολουθούν να πρέπει να δικαιολογούν τα μέτρα που αποκλίνουν από τις υποχρεώσεις τους όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα, κατοχυρώνοντάς τα στον νόμο και διασφαλίζοντας ότι κάθε μέτρο είναι αναγκαίο και αναλογικό. Αλλά η ειδική επίκληση της υποστήριξης της τρομοκρατίας ως απειλής για την εθνική ασφάλεια δημιουργεί χώρο και δυναμική για την υποταγή των δικαιωμάτων σε υποτιθέμενες επιταγές ασφαλείας.
Αυτή η αναδυόμενη αφήγηση από πολλά ευρωπαϊκά κράτη έρχεται σε αντίθεση με τις υποχρεώσεις τους για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Η άμεση υποκίνηση σε βία, με την πιθανότητα να εκδηλωθεί τέτοια βία, αποτελεί έγκλημα και θα πρέπει να αντιμετωπίζεται αναλόγως. Οποιαδήποτε μορφή λόγου που υποκινεί τους ανθρώπους σε βία, διακρίσεις ή εχθρότητα θα πρέπει να θεωρείται ρητορική μίσους και όσοι εμπλέκονται σε τέτοιου είδους λόγο θα πρέπει να λογοδοτούν.
Πράγματι, τον τελευταίο μήνα σημειώθηκε μια πολύ πραγματική και τρομακτική αύξηση τόσο των αντισημιτικών όσο και των ισλαμοφοβικών επιθέσεων. Τα κράτη θα πρέπει να κατευθύνουν τις προσπάθειές τους στην καταπολέμηση της πραγματικής ρητορικής μίσους και των εγκλημάτων μίσους αντί να απαγορεύουν ή να περιορίζουν τις διαμαρτυρίες ή άλλες μορφές αλληλεγγύης στα ανθρώπινα δικαιώματα των Παλαιστινίων. Η έκφραση που πείθει, ενθαρρύνει ή απαιτεί δράση εκ μέρους μιας κυβέρνησης δεν αποτελεί έγκλημα, όσο προσβλητική και αν είναι για κάποιες/-ους.
Η υποστήριξη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των Παλαιστινίων, υπό τους συνεχείς βομβαρδισμούς, το απαρτχάιντ και την κατοχή του Ισραήλ, με τις συνακόλουθες καθημερινές καταχρήσεις, είναι υποστήριξη των οικουμενικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που ισχύουν για όλες/όλους, συμπεριλαμβανομένων των Παλαιστινίων και των Ισραηλινών. Οι νόμοι που περιλαμβάνουν ασαφείς όρους όπως «απολογία για την τρομοκρατία» ή «εξύμνηση της τρομοκρατίας» είναι ανοιχτοί σε τόσο ευρεία ερμηνεία που δεν μπορούν να βελτιωθούν ώστε να ευθυγραμμιστούν με την υποχρέωση ενός κράτους να σέβεται και να προστατεύει την ελευθερία της έκφρασης. Η επικρατούσα τάση στην Ευρώπη να χρησιμοποιούν τα κράτη τούς αντιτρομοκρατικούς νόμους ως πρόσχημα για να φιμώσουν τις διαφορετικές απόψεις πρέπει να σταματήσει.
Τα κράτη μπορούν να γλιτώσουν πολλές ευθύνες με έναν τόσο ευρύ ορισμό της τρομοκρατίας και με την εργαλειοποίηση της έννοιας του τι συνιστά απειλή για την «εθνική ασφάλεια». Μια απειλή για την εθνική ασφάλεια πρέπει να περιλαμβάνει πραγματικό κίνδυνο φυσικής βίας που θα έθετε σε κίνδυνο ένα έθνος.
Τα ευρωπαϊκά κράτη έχουν πολλά εργαλεία στη διάθεσή τους για να ανταποκριθούν σε τέτοιες ακραίες απειλές, όταν αυτές είναι πραγματικές. Ο ισχυρισμός ότι οι ειρηνικές διαμαρτυρίες συνιστούν τέτοια απειλή αποτελεί παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και επικίνδυνη εργαλειοποίηση των αντιτρομοκρατικών εξουσιών."
*Το άρθρο της Julia Hall δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στο EU Observer.
@AmnestyGreece
