Για μια επιστημολογία του ψεύδους

  Διαβάζοντας τις εφημερίδες, ακούγοντας το ραδιόφωνο, κοιτάζοντας την τηλεόραση, ερμηνεύοντας τις δηλώσεις των πολιτικών, των επιχειρηματιών, των ανθρώπων του πολιτισμού, δεν μπαίνεις καν στο ερώτημα να διακρίνεις το αληθινό από το ψεύτικο: είναι τα περισσότερα, αν όχι και όλα, ψέματα. Τίθεται λοιπόν το πρόβλημα να δούμε με ποιο τρόπο οι διάφορες εκδηλώσεις του ψεύδους αντιστοιχούν στην  πραγματικότητα, να μελετήσουμε τους διάφορους τρόπους της τέχνης αλλοίωσης της πραγματικότητας. Είμαστε σύμφωνοι, αυτή η τεχνική υπάρχει ήδη, δεν είναι χθεσινή: εδώ και καιρό την γνωρίζουν οι ιστορικοί που ερμηνεύουν τα όποια ντοκουμέντα∙ για τους διπλωμάτες είναι καθημερινή πρακτική∙ σήμερα όμως έχουμε την αίσθηση ότι αναγκαστικά γίνεται κάθε μέρα τέχνη για τους πάντες, απ’ τη στιγμή που σχεδόν ολόκληρη η δημόσια και κοινωνική ζωή κινείται μέσα στο ψεύδος, αναπνέει το ψεύδος.

* Ο Φοίβος Γκικόπουλος είναι ομότιμος καθηγητής του ΑΠΘ