Τα ερωτικά υποκείμενα της δαπάνης

«Είμαι πλέον στη δύση μου, κάνω τον απολογισμό», είπε ο φίλος με εμφανή σημάδια θλίψης και παραίτησης. Αλλά τάχα αυτό είναι η ζωή; Κέρδη και ζημίες;

Φευ! Τελικά, ο τρόπος που πεθαίνουμε δείχνει και τον τρόπο που ζήσαμε.

Η μόνη συμφιλίωση με το τέλος μοιάζει να είναι η προσφυγή σε παραμυθητικά ψεύδη λογιστικού τύπου. Τόσα κέρδη, τόσες ζημίες! Εξ αυτού, αλίμονο, προκύπτει και ο θετικός ή ο αρνητικός απολογισμός και ακολούθως η παθητική αναμονή του άφευκτου.

Κι όμως υπάρχει και άλλη προ-οπτική. Η δράση. Ο ενεργός βίος. Και συγκεκριμένα το ταξίδι, το κάθετο ταξίδι χωρίς επιστροφή, ή, αλλιώς, η αντιμετώπιση του γήρατος ως δεύτερης εφηβείας!

Το ζήτημα είναι να ανακαλυφθεί η γοητεία αυτού του καθοδικού ταξιδιού. Ότι δηλαδή «Η κάθοδος γοητεύει / όπως γοήτευσε η άνοδος. / Η ήττα ποτέ δεν είναι μόνο ήττα, αφού / ο κόσμος που ανοίγει είναι πάντα ένας τόπος που / πρώτα / δεν υποπτευόταν κανείς».

Θυμάμαι τη ζωή του γέρο Μαγιόλ (Βίλας-Μάτας) που δομείται σύμφωνα με «τη δάντεια στροφή του ταξιδιού προς το Καλό. Και το Καλό σ’ αυτή την περίπτωση είχε μόλις διεισδύσει μέσα του χάρη στον ξαφνικό του συντονισμό με τον πολιτισμό...». Ο ηλικιωμένος, άκων, επέλεξε να ζει σαν καλλιτέχνης (Καμύ). Τότε και μόνο τότε ο εφιάλτης να αναγκάζεται κανείς να φύγει τελεσίδικα χωρίς προορισμό αποκτά γοητεία! Τότε μόνο το μεταφυσικό παράλογο γίνεται αποδεκτό. Γιατί όλα συμβαίνουν «χωρίς κανένα λόγο». Ως εική. Αυτό είναι το τελικό συμπέρασμα της συμφιλίωσης με τη φύση και τη θνητή φύση μας. Κι όταν αυτό συμβεί, τότε μπορείς να ζήσεις ως έφηβος την τρίτη ηλικία. Άρα μπορείς να ερωτεύεσαι. Δηλαδή να ζεις.

Όμως υπάρχουν έρωτες και έρωτες. Ο 90χρονος του Μάρκες ερωτεύτηκε το βουβό σώμα της 16χρονης "πουτάνας" του, δηλαδή τον καθρέφτη του. Αλλά μόνο οι συντηρητικοί ερωτεύονται έτσι. Ο πραγματικός έρωτας δεν είναι αυτοαναφορικός, δεν είναι ένας "εγωισμός εις διπλούν", αλλά μία μεταφυσική και μια κατασκευή με βάση τη διαφορά.

Απέναντι από τον συντηρητισμό, που αναζητά την ασφάλεια της ταυτότητας, την υπεράσπιση των «οικείων αξιών», βρίσκεται το ερωτικό υποκείμενο της δαπάνης, που σκορπίζεται και βυθίζεται με ηδονή στη διαφορά, στο ανοίκειο, στο ξένο, μηδενίζοντας τον ναρκισσισμό του. Γιατί ο αληθινός έρωτας είναι η κένωση από Εγώ. Δηλαδή ο θάνατος του Εαυτού.

Μόνο έτσι γίνεσαι Άλλος, ανοιχτός, διαθέσιμος, δηλαδή ερωτικός, ανεξάρτητα από ηλικίες, πέρα από το χρόνο.

Και τότε η ζωή μένει ζωντανή μέχρι τέλους. Αναγεννημένη διαρκώς, όπως οι κερασιές κάθε Άνοιξη…