Ευρώπη: Οι εστίες πολεμικής ανάφλεξης

Την ώρα που η Γάζα βομβαρδίζεται από τους Ισραηλινούς, οι Ευρωπαίοι αναρωτιούνται για πόσο ακόμα η Ευρώπη θα αποφεύγει τον πόλεμο. Στην εφημερίδα  DE STANDAARD* των Βρυξελλών καταγράφονται τα μέτωπα αντιπαράθεσης στα "περίχωρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης": Ναγκόρνο-Καραμπάχ, Ουκρανία, Λιβύη, αντιπαλότητες μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Και στον ευρωπαϊκό βορρά υπάρχει ανάπτυξη δυνάμεων. Ο ρωσικός στόλος πραγματοποιεί εκεί μια μεγάλη άσκηση με υποβρύχια και μαχητικά αεροπλάνα. Η Νορβηγία, μέλος του ΝΑΤΟ, η οποία είχε κλείσει την ναυτική βάση της επειδή δεν την ενδιέφερε, βρίσκεται στη διαδικασία κατασκευής μιας νέας βάσης που θα μπορεί να φιλοξενήσει, μεταξύ άλλων, αμερικανικά υποβρύχια. Στην Ελλάδα αναπτύσσεται η αμερικανική βάση της Σούδας, η ναυτική βάση της Αλεξανδρούπολης καθώς και δύο ακόμα χερσαίες βάσεις. 

Στο podcast «World in 30 minutes», η Καναδική ιστορικός Margaret MacMillan εξήγησε πρόσφατα ότι όλοι οι πόλεμοι του παρελθόντος σηματοδότησαν τη μετάβαση από μια εποχή σε μια άλλη. Οι Ναπολεόντειοι Πόλεμοι, ο Πρώτος και ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος συνιστούν τη "γέφυρα" μεταξύ δύο εποχών. Σήμερα, καθώς η ισορροπία μεταξύ των παγκόσμιων δυνάμεων αλλάζει, βρισκόμαστε ξανά σε μια περίοδο μετάβασης. Πρώτος, όμως, ο Τσαρλς Α. Κάπτσαν («Το τέλος της αμερικάνικης εποχής»)** ανέφερε ότι βρισκόμαστε στη μετάβαση σε μία νέα κατάσταση. Ο Αμερικανός διεθνολόγος και μέλος του εθνικού συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΠΑ επί Κλίντον είχε προτείνει μια νέα «διαχείριση των σχέσεων ανάμεσα στα αντίπαλα κέντρα ισχύος», την ισότιμη συνεργασία με την Ευρώπη (που θα εκτείνεται ως τα Ουράλια, συμπεριλαμβάνοντας δηλαδή και τη Ρωσία), τη διευθέτηση των κρίσεων στη νοτιοανατολική Ευρώπη (αλλαγή ακόμη και συνόρων στα Βαλκάνια και επίλυση των διαφορών Ελλάδας-Τουρκίας μέσω της ένταξης της τελευταίας στην ΕΕ), την ίδρυση Παλαιστινιακού κράτους, τη στροφή των μουσουλμάνων και των Αράβων εναντίον των αυταρχικών πολιτικών καθεστώτων τους(«αραβική άνοιξη») και τη δημιουργία «περιφερειακών ζωνών ευημερίας», που θα είναι τα αναχώματα των εκατομμυρίων μετακινούμενων μεταναστών από τις φτωχές προς τις πλούσιες χώρες! Όλα αυτά υλοποιήθηκαν από τον Ομπάμα, αλλά ανατράπηκαν από τον Τραμπ. Κυρίως, ο Κάπτσαν πρότεινε μια νέα ισορροπία μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας. Ουσιαστικά ζητούσε μια νέα μοιρασιά του κόσμου, μια νέα Γιάλτα! Αυτό δεν συνέβη. Γι’ αυτό ο Κάπτσαν ανησυχούσε για τον τρόπο μετάβασης στη νέα κατάσταση. Αν δηλαδή θα είναι ειρηνικός, όπως συνέβη με τη μετάβαση από τη βρετανική στην αμερικανική ηγεμονία (αυτοκρατορία) ή θα είναι συγκρουσιακός. Ήδη ο Νόαμ Τσόμσκι φοβάται έναν πυρηνικό πόλεμο. Η προπαγάνδα εναντίον της Κίνας όσο κι αν φαίνεται για τους μη Αμερικανούς πρωτόγονη και στηριζόμενη σε ψέματα, στους Αμερικανούς "πιάνει", καθώς έχει ιστορικό υπόβαθρο. Ο "αμερικανισμός", δηλαδή ο αμερικανικός εθνικισμός, θα ταυτιστεί πλέον με την εχθρική στάση απέναντι στην Κίνα. Στην περίοδο του ψυχρού πολέμου, ο κοινός εχθρός ήταν οι «κόκκινοι», τώρα θα είναι οι «κίτρινοι»!

Τέλος, επειδή υπάρχει κίνδυνος να αποκρυβεί η πραγματική αιτία των πολέμων, προσφεύγουμε και πάλι στον Τσαρλς Α. Κάπτσαν, που αναφέρει ότι οι ΗΠΑ εξαναγκάστηκαν να συμμετάσχουν στον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο από την αμυντική βιομηχανία και τους τραπεζίτες, όπως απέδειξε το πόρισμα της κοινοβουλευτικής επιτροπής, που συστήθηκε για να εξετάσει την ανάμειξη σ’ αυτόν. Αποδεικνύεται έτσι ότι τα οικονομικά συμφέροντα είναι αυτά που καθορίζουν πρωταρχικά την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ, ενώ η "ιδεολογία" έπεται για να τη νομιμοποιήσει. Είναι γνωστή η περίφημη επιτροπή προπαγάνδας που σύστησε ο Ουίλσον για να πείσει τους απρόθυμους Αμερικανούς να συμμετάσχουν στον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο. 

*https://www.courrierinternational.com/article/analyse-pendant-combien-de-temps-encore-leurope-parviendra-t-elle-echapper-la-guerre

**Homo americanus, εκδόσεις Καστανιώτη, 2008

***Η φωτογραφία είναι αρχείου