Βίκο και Φρόιντ

   Πιστεύω ότι κανείς μέχρι τώρα δεν σκέφτηκε, ούτε ήρθε στο νου του, να παραβάλει αυτούς του δύο διανοητές∙ εγώ προσπάθησα να τους συσχετίσω, γιατί μου φαίνεται ότι και ο ένας και ο άλλος ανακάλυψαν έναν καινούριο πλανήτη χωρίς να έχουν τα εφόδια για να τον εξερευνήσουν. Ο Βίκο ανακάλυψε την προπαρασκευαστική πορεία της ανθρώπινης ιστορίας, αλλά δεν ευαισθητοποιήθηκε από τις μεγάλες προόδους τις φιλολογίας εκείνης της εποχής που είχαν γίνει από τον Βάλλα και τον Πολιτσιάνο μέχρι τον Μπέντλεϊ, ειδικά στην Ιταλία, τη Γαλλία, την Ολλανδία, την Αγγλία. Ο Φρόιντ ανακάλυψε το λαβύρινθο του υποσυνείδητου, αλλά προσπάθησε να το εξερευνήσει με σκιάχτρα όπως το Εκείνο, το Εγώ, το Υπερεγώ, κλπ. Είμαι πεπεισμένος ότι έχουν δίκιο όσοι είδαν στην ψυχανάλυση τη μαύρη μαγεία της βιομηχανικής εποχής (ακόμη και στη μαύρη μαγεία μπορούμε να βρούμε κάποιο επιστημονικό ή παραεπιστημονικό στοιχείο). Φυσικά είναι αδιαμφισβήτητο ότι οι ανακαλύψεις ήταν σπουδαιότατες, και δεν έχω καμία διάθεση να τις υποτιμήσω.

*Ο Φοίβος Γκικόπουλος είναι ομότιμος καθηγητής του ΑΠΘ