Queer ο όντως Χριστός
[ Κατέ Καζάντη / Ελλάδα / 27.12.19 ]Ο Χριστός, αυτός που προ ημερών γιορτάστηκε στη Δύση, είναι queer: αν ο Ιησούς γεννήθηκε για να διακόψει τη ροή του υπάρχοντος, άδικου, κόσμου, αν γεννήθηκε για να σταθεί στο πλευρό των κατατρεγμένων και των περιθωριακών, αν γεννήθηκε για να φέρει στο προσκήνιο την πόρνη έναντι του υποκριτή και τον αδελφό τον ελάχιστο έναντι του πλούσιου αξιωματούχου, σήμερα θα κατέβαινε από τους ουρανούς όχι μοναχά ως πρόσφυγας, όπως συχνά λέγεται και γράφεται, αλλά και ως queer.
Για να εγκαταστήσει επί της γης το βασίλειο της δικαιοσύνης, στο βαθμό που υπάρχει ο ενανθρωπήσας Θεός, διέρχεται ενός μεταφυσικού αναρχισμού που φέρνει τα κάτω πάνω: οι έσχατοι έσονται πρώτοι. Οι αποκλεισμένοι, τα “εκτρώματα”, οι πεπτωκότες, αυτοί εισίν το άλας της γης, αυτοί εν τέλει αποτελούν την αιτία που η τριάς εν τη μονάδι κατήλθε από τα επουράνια στην κοινωνία των αμαρτωλών. Για χάρη τους το πάθος, για χάρη τους το δράμα.
Έτσι, εάν ο θεός προσέλαβε πλήρη και τέλεια ανθρώπινη σάρκα -“σαρξ όλην όλως”-, τότε σίγουρα ένα κομμάτι της περιλαμβάνει όσους προσδιορίζονται πέραν των δύο κοινωνικώς αποδεκτών φύλων: ο θεάνθρωπος σίγουρα είναι και queer, όπως εξάλλου τόσοι και τόσοι συμπολίτες συνάνθρωποι. Queer διότι κάθε ανθρώπινο είναι του θεού και εκ του θεού. Queer διότι κάθε πρωτόφαντο, κάθε αδοκίμαστο, κάθε φαινομενικά ξένο ή αμαρτωλό χρειάζεται την προστασία και την επιστασία του.
Και επειδή η ορθόδοξη σκέψη, με το πέρας της εικονομαχίας, έλυσε το ζήτημα της απεικόνισης, queer και στις εικόνες: κατά τον εικονόφιλο Ιωάννη Δαμασκηνό “άλλο γαρ έστιν η εικών και άλλο το εικονιζόμενον”. Επειδή το “μορφάζειν” τον Ιησού δεν περιλαμβάνει την απροσπέλαστη και “αχαρακτήριστη” θεία του φύση, κάθε εικονογραφία είναι προσχηματική και μεταφορική. Queer, λοιπόν, διότι αφού η απεικόνιση του θείου Λόγου προϋποθέτει, έτσι κι αλλιώς, το ανεικόνιστο της θείας φύσης, μπορεί η εικονογράφηση να γίνεται φαντασιωτικά, όπως καθείς επιθυμεί, δίχως ο εικονογράφος, να αμαρτάνει. Κι αν η χριστιανική τέχνη παραμένει στατική, εγκλωβισμένη σε δογματικούς φορμαλισμούς, η δε εκκλησιαστική αρχή ασκεί την εξουσία της αναπαράγοντας τους αναχρονισμούς, κανείς δεν δύναται να απαγορεύσει σε κανέναν να εικονίζει τον Ιησού μετωνυμικά και μεταφορικά.
Αλλά η εικόνα του Χριστού με σκουλαρίκια και κραγιόν, η οποία και χρησιμοποιήθηκε από μπαρ στο Ναύπλιο για να διαφημίσει πάρτι, σκανδάλισε το χριστεπώνυμο πλήθος καθώς και τα ΜΜΕ, τόσο που ένα ασήμαντο γεγονός έλαβε μια από τις πρώτες θέσεις στα δελτία ειδήσεων. Οι τάχατε βλάσφημοι ιδιοκτήτες κατέβασαν την εικόνα - αφίσα, αλλά και τη σελίδα τους στο διαδίκτυο, καταγγέλλοντας απειλές για λιντσάρισμα.
Βλάσφημοι, όμως, δεν είναι παρά εκείνοι που εμμένουν στον νομοκάνονα της επιφάνειας και του φαίνεσθαι, εκείνοι που αδυνατούν να κάμουν ένα βήμα μπροστά, να προηγηθούν της κοινωνίας και να συμπεριλάβουν το καινόν στους κόλπους τους. Αντ’ αυτού, ακολουθούν ασθμαίνοντας τις εξελίξεις, επί της ουσίας αμαρτάνοντας, αφού ακυρώνουν την ουσία της πίστης τους: που δεν είναι άλλη παρά η συμπερίληψη όλων των ζωντανών του κόσμου τούτου κάτω από το φως μιας αγάπης που τίθεται απέναντι σε κάθε εξουσία στο πλευρό των καταφρονεμένων.