The Guardian: ΟΠΕΚΕΠΕ το μεγάλο σκάνδαλο που επινοήθηκε από την πολιτική ελίτ

Σε μακροσκελές άρθρο με τίτλο "Είναι το μεγάλο σκάνδαλο της ελληνικής γεωργίας – που επινοήθηκε από την πολιτική ελίτ..."  που δημοσιεύεται στην βρετανική εφημερίδα The Guardian, ο δημοσιογράφος Αλεξάντερ Κλαπ γράφει για το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ, το οποίο όπως σημειώνει αποκαλύπτει "πώς λειτουργεί η εξουσία στην Ελλάδα."

Γράφει ο Αεξάντερ Κλαπ:

"...Κάτι παράξενο συμβαίνει στην Ελλάδα: ζώα εμφανίζονται από το πουθενά. Μεταξύ 2016 και 2022, ο πληθυσμός των προβάτων στο νησί της Κρήτης υπερδιπλασιάστηκε. Ή τουλάχιστον έτσι ισχυρίζονται τα ελληνικά κρατικά αρχεία, τα οποία, σε παρόμοια περίοδο, αποκαλύπτουν άλλες περίεργες τάσεις σε όλη τη χώρα. Οι πλαγιές του Ολύμπου λέγεται ότι είναι τυλιγμένες με φυτείες μπανάνας, τα στρατιωτικά αεροδρόμια υψηλής ασφαλείας έχουν μετατραπεί σε ελαιώνες και τα βοσκοτόπια για κατσίκες και αρνιά εκτείνονται τώρα από τη στεριά ως τα κρυστάλλινα βάθη των γύρω θαλασσών.

Όλοι αυτοί οι ισχυρισμοί είναι τόσο γελοίοι όσο και επικερδείς, και παραπέμπουν σε ένα ντροπιαστικό σκάνδαλο που σείει την ελληνική πολιτική σκηνή, αποκαλύπτοντας ότι για χρόνια, τεράστια ποσά κονδυλίων της ΕΕ τσεπώνονταν από άτομα που τα διεκδικούσαν ως επιδοτήσεις για ανύπαρκτες γεωργικές εκμεταλλεύσεις.

Το ένα τρίτο του προϋπολογισμού της ΕΕ, περισσότερο από ό,τι διατίθεται για την εκπαίδευση, την πρόνοια και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μαζί, πηγαίνει στην επιδότηση της γεωργίας των κρατών μελών. Όσο περισσότερα ζώα υπάρχουν, τόσο περισσότερη γη τους παραχωρείται για βόσκηση - και τόσο περισσότερα χρήματα διανέμονται. Στην Ελλάδα, οι γεωργικές επιδοτήσεις διανέμονται από τις Βρυξέλλες είναι ύψους 2 δισεκατομμυρίων ευρώ ετησίως, που ισοδυναμεί με περίπου το ένα τέταρτο του υπερβολικά διογκωμένου ετήσιου στρατιωτικού προϋπολογισμού της χώρας.

Εκ πρώτης όψεως, το αποκαλυφθέν σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ - που πήρε το όνομά του από το ακρωνύμιο της ελληνικής κρατικής υπηρεσίας που επέβλεπε την κατανομή των ευρωπαϊκών γεωργικών επιδοτήσεων - θα μπορούσε να θεωρηθεί ως πράξη εκδίκησης. Μια δεκαετία μετά από μια οικονομική κρίση κατά την οποία οι Ευρωπαίοι τεχνοκράτες επέβαλαν ταπεινωτικά μέτρα λιτότητας στην ελληνική εργατική τάξη, έχουν αρχίσει οι πονηροί Κρητικοί αγρότες να επινοούν εκατομμύρια φανταστικά πρόβατα και να αποσπούν χρήματα από τις Βρυξέλλες;

Είναι μια δελεαστική ερμηνεία, αλλά δεν είναι αυτή η ιστορία. Στην πραγματικότητα, ο ΟΠΕΚΕΠΕ μοιάζει με απάτη που διεξήχθη κατ' εντολή της ίδιας πολιτικής ελίτ που έριξε την Ελλάδα σε τόσο καταστροφικά οικονομικά νερά εξαρχής. Μια ευρωπαϊκή έρευνα για τον ΟΠΕΚΕΠΕ, που ξεκίνησε το 2020 και διεξήχθη από την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (Eppo) με έδρα το Λουξεμβούργο, ισχυρίζεται μια υπεξαίρεση μετρητών που μπορεί να είχε «οργανωθεί με συστηματικό τρόπο» σε ολόκληρη την επικράτεια.

Ξεκινώντας πιθανώς ήδη από το 1998, αλλά φαινομενικά ενισχυμένος μετά την εκλογή του δεξιού κόμματος της Νέας Δημοκρατίας το 2019, ο γεωργικός ισολογισμός της Ελλάδας παραμορφώθηκε. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι ελεγκτές παραγκωνίστηκαν καθώς οικόπεδα νέας γεωργικής γης καταχωρήθηκαν σε ένα άτομο τη μία χρονιά και στη συνέχεια μεταβιβάστηκαν -στα χαρτιά- σε ένα άλλο την επόμενη χρονιά. Η Κρήτη στατιστικά τροποποιήθηκε ώστε να κατέχει τα μισά πρόβατα της Ελλάδας, ακόμη και όταν έγινε δύσκολο να εξηγηθεί πώς παρήγαγαν λιγότερο από το ένα δέκατο του πρόβειου γάλακτος της χώρας. Οι πληθυσμοί των μελισσών υπερδιπλασιάστηκαν σε νησιά που μαστίζονταν από πυρκαγιές ή είχαν ξεραθεί από ξηρασία. Δύο Έλληνες πρώην υπουργοί φέρονται να έχουν περάσει χρόνια «βοηθώντας και υποκινώντας την υπεξαίρεση» γεωργικών κονδυλίων της ΕΕ.

Τόσες χιλιάδες δόλιες ή υπερβολικές αξιώσεις εγείρουν τώρα αναπόφευκτα ερωτήματα. Πού πήγαν τα χρήματα; Ποιος ωφελήθηκε; Μια έρευνα συνεχίζεται υπό την Laura Codruța Kövesi, επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, η οποία έγινε αγαπητή στις Βρυξέλλες όταν ήταν γενική εισαγγελέας της εθνικής διεύθυνσης καταπολέμησης της διαφθοράς της Ρουμανίας, καθώς στράφηκε ενάντια στην πολιτική τάξη της χώρας της, φυλακίζοντας εκατοντάδες Ρουμάνους στην πιο σαρωτική εκστρατεία κατά της διαφθοράς στην πρόσφατη ευρωπαϊκή ιστορία.

Είναι ήδη προφανές ότι το κυβερνών κόμμα της Νέας Δημοκρατίας - η δυναστική παλιά μηχανή της ελληνικής δεξιάς - είναι βαθιά εμπλεκόμενο. Δεκατρείς βουλευτές του έχουν εμπλακεί στις απάτες του ΟΠΕΚΕΠΕ (όπως και ένας βουλευτής του ΠΑΣΟΚ και ένας βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ). Ένας υπουργός και τέσσερις βουλευτές έχουν αναγκαστεί να παραιτηθούν. Από την πλευρά του, ο πρωθυπουργός και ηγέτης της Νέας Δημοκρατίας, Κυριάκος Μητσοτάκης, δήλωσε ότι «δεν έχει τίποτα να κρύψει» και δεσμεύτηκε να φτάσει μέχρι τέλους στο σκάνδαλο, αν και τώρα διστάζει στην ιδέα μιας πλήρους κοινοβουλευτικής έρευνας. Προσωπικά έλαβε γεωργικές επιδοτήσεις της ΕΕ από το 2014 έως το 2021. (Ένας κυβερνητικός εκπρόσωπος υπερασπίστηκε τις ενέργειες του Μητσοτάκη, λέγοντας ότι δεν είχε καμία υποχρέωση να παραιτηθεί από το ιστορικό του δικαίωμα στη χρηματοδότηση και ότι «ό,τι ισχύει για κάθε γαιοκτήμονα ισχύει και για αυτόν».) «Ποιον κοροϊδεύετε, κύριε Μητσοτάκη;» ρώτησε ο Νίκος Ανδρουλάκης, πρόεδρος της αντιπολίτευσης του ΠΑΣΟΚ, στο ελληνικό κοινοβούλιο τον περασμένο μήνα. «Ο κ. Μητσοτάκης είτε είναι συνένοχος», δήλωσε ο ΣΥΡΙΖΑ σε ανακοίνωση του κόμματός του , «είτε εκβιάζεται από τους υπουργούς του».

Το σκάνδαλο αποκάλυψε επίσης πώς λειτουργεί η εξουσία στην Ελλάδα. Τρεις επικεφαλής του ΟΠΕΚΕΠΕ που αμφισβήτησαν οικονομικές παρατυπίες φέρεται να απολύθηκαν, ο ένας αφού προσπάθησε να μπλοκάρει περίπου 3.500 ύποπτες αιτήσεις επιδότησης, και ο άλλος αφού μπλοκάρισε 9.000 πληρωμές. Οι τηλεφωνικές παρακολουθήσεις που διεξήχθησαν από τις ευρωπαϊκές αρχές κατέγραψαν αξιωματούχους που φοβόντουσαν ότι θα εγερθούν ανησυχίες, αλλά επέμεναν να εγκριθούν οι παράνομες πληρωμές ούτως ή άλλως. Καθώς οι Ευρωπαίοι επιθεωρητές έφτασαν στην Κρήτη, οι αγρότες φέρεται να ειδοποιήθηκαν εκ των προτέρων και διατάχθηκαν να μετακινήσουν τα κοπάδια τους για να διατηρήσουν τα προσχήματα. Η εισροή στην Κρήτη χρημάτων από ευρωπαϊκές επιδοτήσεις φαίνεται να έχει ευχαριστήσει ένα σημαντικό μέρος των ψηφοφόρων του... Πράγματι, σε μια από τις πιο τεκτονικές ανακατατάξεις του ελληνικού πολιτικού τοπίου τελευταία, η Κρήτη - ένα πρώην αριστερό προπύργιο - στράφηκε εκλογικά προς τη Νέα Δημοκρατία το 2023. (Ο εκπρόσωπος της κυβέρνησης δήλωσε : «Η σύνδεση μεταξύ των απατεώνων που βρίσκονται υπό έρευνα και οποιασδήποτε αλλαγής στο εκλογικό αποτέλεσμα είναι μη ρεαλιστική και προϊόν επιστημονικής φαντασίας.»)

Ας ονομάσουμε αυτό το σκάνδαλο όπως ακριβώς είναι: ένα ακόμη οικονομικό πλήγμα για το οποίο οι Έλληνες φορολογούμενοι θα πληρώσουν και πάλι τον λογαριασμό. Το πρόστιμο που έχουν ήδη επιβάλει οι Βρυξέλλες, περίπου 415 εκατομμύρια ευρώ, θα επιβαρύνει τον πιο υπερφορτωμένο αλλά και τον τρίτο χειρότερα αμειβόμενο πληθυσμό της ΕΕ. Για να αντιμετωπίσουν το πρόστιμο, τα 10 εκατομμύρια Ελλήνων (σ.μτφρ. όλος δηλαδή ο πληθυσμός) θα πρέπει να εργάζεται οκτώ ώρες ο καθένας με τον κατώτατο μισθό της χώρας. Περισσότερα πρόστιμα αναμένονται τους επόμενους μήνες καθώς η έρευνα του Kövesi διευρύνεται.

Εδώ και έξι χρόνια, ο Μητσοτάκης διαβεβαιώνει τους Έλληνες ψηφοφόρους ότι καθαρίζει δεκαετίες κληρονομημένης σήψης από το ελληνικό κράτος. Μιλάει για τεχνοκρατική αναμόρφωση, για μια « νέα Ελλάδα »... Αλλά η μία κρίση μετά την άλλη αποκαλύπτει την αντίφαση σε αυτές τις διαβεβαιώσεις. Το 2022, ο ανιψιός του αναγκάστηκε να παραιτηθεί από τη θέση του γενικού γραμματέα εν μέσω της αποκάλυψης μιας γελοίας επιχείρησης κατασκοπείας - μόνο και μόνο για να αρχίσουν οι συζητήσεις για την επιστροφή του στο γραφείο του θείου του δύο χρόνια αργότερα. Το 2023, ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών του Μητσοτάκη παραιτήθηκε μετά από ένα σιδηροδρομικό δυστύχημα στο οποίο σκοτώθηκαν 57 άνθρωποι, αφού αγνοήθηκαν οι προειδοποιήσεις ασφαλείας για το σιδηροδρομικό σύστημα της Ελλάδας - μόνο και μόνο για να επιστρέψει στην πρώην βουλευτική του έδρα μόλις άρχισε να υποχωρεί η οργή της μαζικής οργής. Τέτοια σκάνδαλα αντιμετωπίζονται ως άβολες συγκρούσεις δημοσίων σχέσεων, στις οποίες το πρόβλημα δεν είναι μια πολιτική τάξη που μπαινοβγαίνει ατιμώρητα στο αξίωμα, αλλά οι Έλληνες που απαιτούν συνέπειες από όσους κάνουν διαλέξεις για λογοδοσία.

Η Ελλάδα είναι ήδη ένα μέρος όπου η αφήγηση της λαμπρής νέας ευημερίας - ενός αναδυόμενου τεχνολογικού κόμβου που ανθίζει με ξένες επενδύσεις - έχει αποδειχθεί απατηλή για τους περισσότερους. Αλλά όλο και περισσότερο υπάρχει η απειλή εκφύλισης σε κάτι άλλο: Η Ελλάδα να γίνει ένα μέρος όπου οι άνθρωποι μαθαίνουν ότι η διαφθορά που συνεχίζει να καταστρέφει τα οικονομικά τους και την εμπιστοσύνη τους είναι απλώς ένα ακόμη αποκύημα της φαντασίας."

Ο Alexander Clapp είναι δημοσιογράφος με έδρα την Αθήνα. Εργάζεται πάνω σε ένα βιβλίο για τον Αμαζόνιο της Κολομβίας.

https://www.theguardian.com/commentisfree/2025/sep/05/greek-farming-political-elite-eu-subsidy-scandal-greece