Ο Σύλλογος Αστρονομίας Άρτας «Αστρολάβος Αστρονομίας και Διαστήματος» παράρτημα της Εταιρείας Αστρονομίας και Διαστήματος Βόλου σε συνεργασία με το Δήμο Αρταίων και την Εφορεία Αρχαιοτήτων Άρτας διοργανώνει εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί στον αύλειο χώρο του Αρχαιολογικού Μουσείου Άρτας την Παρασκευή 8 Ιουλίου2016 και ώρα 21:00 με τίτλο: «O Μηχανισμός των Αντικυθήρων. Ο αρχαιότερος υπολογιστής του κόσμου». Θα μιλήσεις ο αστροφυσικός ομότιμος καθηγητής Ι. Σειραδάκης. Μετά το πέρας της θα ακολουθήσει παρατήρηση στον έναστρο νυχτερινό ουρανό της Άρτας με τηλεσκόπια, απ’ όπου μπορεί κανείς να θαυμάσει τους δακτυλίους του Κρόνου, τους δορυφόρους του Δία και διάφορους αστερισμούς.
Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων ήταν ένας ακριβής ημερολογιακός μηχανισμός που είχε κατασκευαστεί το 150 ‒ 100 π.Χ. και βρέθηκε τυχαία, το 1900 μ. Χ. Ήταν οπρώτος (αναλογικός) υπολογιστής με τον οποίο υπολογιζόταν οι κινήσεις του Ήλιου και της Σελήνης, οι φάσεις της Σελήνης και προβλέπονταν εκλείψεις (ηλιακές ή σεληνιακές). Περιείχε επίσης ένα εκτεταμένο εγχειρίδιο χρήσης.
Είχε μια διπλή κυκλική κλίμακα έμπροσθεν και δύο ελικοειδείς κλίμακες όπισθεν. Ο χειριστής, περιστρέφοντας ένα στροφείο, μπορούσε να επιλέξει (στην εμπρόσθια κλίμακα) μια οποιαδήποτε ημερομηνία. Κατά την περιστροφή, μία σειρά συνεργαζομένων γραναζιών, κινούσαν διάφορους δείκτες, οι οποίοι έδειχναν στις υπόλοιπες κλίμακες του οργάνου τα αστρονομικά φαινόμενα που αναφέρθηκαν παραπάνω. Περιείχε επίσης ένα εκτεταμένο εγχειρίδιο χρήσης. Η κύριες λειτουργίες του Μηχανισμού των Αντικυθήρων έχουν αποκρυπτογραφηθεί και πάνω από 3000 γράμματα του εγχειριδίου χρήσεως έχουν διαβαστεί (μετά από 2000 χρόνια!) με τη χρήση εξειδικευμένων μεθόδων.
Καθώς η μελέτη του Μηχανισμού συνεχίζεται, νέα στοιχεία για την κατασκευή του και τις γνώσεις της εποχής που κατασκευάστηκε έρχονται στη δημοσιότητα και προκαλούν την έκπληξή και το θαυμασμό μας.
Πιθανόν να χρησιμοποιείτο ως εκπαιδευτικό όργανο. Το βέβαιο είναι ότι για την κατασκευή του συνεργάστηκαν ένας εξαιρετικός μαθηματικός και αστρονόμος και ένας χαρισματικός τεχνίτης. Ο κάτοχος του Μηχανισμού των Αντικυθήρων είχε μεγάλη ισχύ στην εποχή του.
Πρόσφατα (2012-2015) πραγματοποιήθηκε μία νέα διερεύνηση και ανασκαφή του ναυαγίου των Αντικυθήρων με νέες, καινοτόμες τεχνικές με σημαντικά αποτελέσματα.
Μέχρι σήμερα, δεν έχει βρεθεί κανένας μηχανισμός με γρανάζια πριν την εποχή που κατασκευάστηκε ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων και πέρασαν περισσότεροι από 16 αιώνες για να κατασκευαστεί κάποιος μηχανισμός που να συγκρίνεται με την τεχνολογική πολυπλοκότητά του. Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων είναι τόσο σημαντικός για τη γένεση και εξέλιξη της Τεχνολογίας, όσο ο Παρθενώνας για την Αρχιτεκτονική. Για το λόγο αυτό ο αστρονομικός αυτός μηχανισμός καθιστά επιτακτική την ανάγκη να γραφτούν ξανά τα βιβλία για την ιστορία και την εξέλιξη της παγκόσμιας ιστορίας της Τεχνολογίας.
