Πριν από την Kate Middleton, πολλοί διάσημοι νεαρής ηλικίας ανακοίνωσαν ότι πάσχουν από καρκίνο...
Τα παραδείγματα συσσωρεύονται τόσο γρήγορα που ορισμένοι ογκολόγοι δεν διστάζουν πλέον να κάνουν λόγο για «επιδημία» σε άτομα κάτω των 50 ετών. Όπως αυτός ο Αμερικανός εμπειρογνώμονας, που επικαλείται το Agence France Presse, σε μια εποστολή που γράφτηκε ως αντίδραση στα σχόλια της Κέιτ Μίντλετον, στις 27 Μαρτίου. Η θέση για "επιδημία" μεταδόθηκε από περίπου δέκα μέσα ενημέρωσης, χωρίς να ελέγξουν αν αυτή η γνώμη έχει τη συναίνεση της επιστημονικής κοινότητας. Έκτοτε, ο όρος επικράτησε.
Οι κύριοι φορείς που είναι υπεύθυνοι για την παρακολούθηση των καρκίνων στη Γαλλία (Εθνικό Ινστιτούτο Καρκίνου, Δημόσια Υγεία Γαλλία) είναι κατηγορηματικοί: δεν υπάρχει, ούτε στη Γαλλία, ούτε σε ολόκληρο τον πλανήτη επιδημία. Σύμφωνα με μια μελέτη για το θέμα, που δημοσιεύτηκε τον Σεπτέμβριο του 2023 στο British Medical Journal (BMJ) ο αριθμός των όγκων που εμφανίζονται πριν από την ηλικία των 50 ετών έχει όντως αυξηθεί κατά 79% μέσα σε τριάντα χρόνια. Αυτό όμως δεν είναι δυνατό να χρησιμοποιηθεί για τη μέτρηση της εξάπλωσης αυτών των ασθενειών, διότι και ο πληθυσμός αυξήθηκε την ίδια περίοδο, κατά περισσότερο από 50%, γεγονός που διαστρεβλώνει τον υπολογισμό. Ομοίως, είναι αδύνατο να εξαχθούν συμπεράσματα για έναν παγκόσμιο μέσο όρο, καθώς η έκθεση σε καρκινογόνες ουσίες και τα μέσα προστασίας από αυτές διαφέρουν πολύ από χώρα σε χώρα.
Μπορούν επίσης να αναφερθούν και άλλα στοιχεία, καθώς αναλύουμε την εξέλιξη της επίπτωσης των διαφορετικών όγκων ξεχωριστά - ο καρκίνος φερ’ ειπείν του δέρματος σπάνια έχει την ίδια προέλευση με τον καρκίνο της ουροδόχου κύστης. Τέλος, το άρθρο δεν αναφέρει αναλυτικά τι συμβαίνει στις διάφορες κατηγορίες πληθυσμού, ούτε τις εξελίξεις στις διαφορετικές πολιτικές προσυμπτωματικού ελέγχου σε όλο τον κόσμο. Ωστόσο, όσο νωρίτερα κάνουμε τεστ, τόσο νωρίτερα βρίσκουμε καρκίνους, όπως υπενθυμίζεται από μια επιστημονική ανάλυση που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature το 2022. Αυτή η λογική εξηγεί πολλά άλματα στις διάφορες απογραφές, επιμένουν οι συγγραφείς.
Έτσι, εάν η μελέτη BMJ δεν είναι ψευδής, σε καμία περίπτωση δεν δίνει την απάντηση στο ερώτημα της ανάπτυξης του «κινδύνου» του καρκίνου στους νέους. Ωστόσο, με όλους αυτούς τους σταρ να ασθενούν σε νεαρή ηλικία, αξίζει να τεθεί το ερώτημα: Μεγαλώνει ο κίνδυνος; «Σε αυτό το στάδιο, τα δεδομένα που έχουμε στη διάθεσή μας δεν μας επιτρέπουν να συμπεράνουμε κάτι τέτοιο», λέει η Catherine Hill, επιδημιολόγος στο Gustave Roussy.
Ωστόσο, χρειάζεται μόνο να ανοίξετε το πιο πρόσφατο επιδημιολογικό δελτίο, την κύρια πηγή για το θέμα στη Γαλλία. Στο εσωτερικό, όλες οι καμπύλες αλληλοκαλύπτονται, ανεξαρτήτως ηλικίας. Ο καρκίνος του μαστού εκρήγνυται στις νεαρές ηλικίες; Όχι, καθώς αυξάνεται εξίσου στις άνω των 50 ετών. Και ούτω καθεξής: «Όταν ανεβαίνει, ανεβαίνει παντού», συνοψίζει η Κάθριν Χιλ. Ακόμη και όταν σχεδιάζουμε μια καμπύλη λαμβάνοντας υπόψη όλους τους εθνικούς καρκίνους, στις γυναίκες και στους άνδρες, η παρατήρηση είναι η ίδια: «δεν υπάρχει συγκεκριμένη δυναμική μεταξύ των νέων», συνεχίζει. (σ.σ. Δεν ανεβαίνει μόνο στους νέους, ανεβαίνει σε όλες τις ηλικίες, λένε. ΓΑΤΙ ΟΜΩΣ ΑΝΕΒΑΙΝΕΙ ΠΑΝΤΟΥ;)
…Ναι, οι καρκίνοι του δέρματος είναι όλο και περισσότεροι, ακόμη και στους νέους, αλλά a priori, δεν υπάρχουν μυστικά: το μαύρισμα είναι της μόδας και οι ακτίνες του ήλιου, σε υψηλές δόσεις, διαταράσσουν τα κύτταρά μας. Το ίδιο και με τον καρκίνο του μαστού. Η αύξηση του καπνίσματος και του αλκοολισμού στις γυναίκες αυξάνει και τους καρκίνους. Αυτά περιγράφονται εδώ και χρόνια από τους ειδικούς.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι καρκίνοι του πεπτικού συστήματος, δηλαδή του παχέος εντέρου, του ορθού και του στομάχου, αυξάνονται μεταξύ των ατόμων κάτω των 50 ετών από το 1990. Μια ανωμαλία, η οποία προκαλεί αυξανόμενη ανησυχία στους ογκολόγους. Ειδικά δεδομένου ότι στους ενήλικες ηλικίας 65 έως 74 ετών, η καμπύλη αντιστρέφεται: η τάση είναι μάλλον πτωτική, όπως δείχνει μια μελέτη που δημοσιεύτηκε τον Μάρτιο του 2023 στο Cancer Discovery. Οι επιστήμονες που έκαναν εξετάσεις για γνωστές καρκινογόνες ουσίες, όπως το αλκοόλ, ο καπνός, η σωματική αδράνεια και η κακή διατροφή, θεωρούν πως αυτά δεν εξηγούν από μόνα τους το φαινόμενο στους νέους.
Αντιμέτωπες με αυτό το μυστήριο, οι Ηνωμένες Πολιτείες αποφάσισαν, προληπτικά, να μειώσουν τη συνιστώμενη ηλικία για προληπτικά τεστ στα 45 έτη και ξεκίνησαν έρευνα. Οι υγειονομικές αρχές διαφόρων ανεπτυγμένων χωρών παρακολουθούν τα δεδομένα πιο στενά. Παρατηρούνται σημαντικές ομοιότητες που έχουν σχέση με τον δυτικό τρόπο ζωής. Τα πρώτα προειδοποιητικά σήματα έχουν εμφανιστεί και στην Ευρώπη. Σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2019 στο BMJ, οι καρκίνοι του παχέος εντέρου αυξάνονταν κατά 7,9% κάθε χρόνο μεταξύ των ηλικιών 20-29 ετών από το 2004 έως το 2016. Είναι 4,9% στις ηλικίες 30-39 ετών και 1,6% μεταξύ 40-49 ετών.
Ωστόσο, δεν υπάρχει συναίνεση για αυτά τα δεδομένα. Και εδώ, ο καθορισμός ενός μέσου όρου σε ευρωπαϊκή κλίμακα δημιουργεί πρόβλημα: η έκθεση σε καρκινογόνες ουσίες δεν είναι η ίδια στην Ιταλία ή τη Σουηδία. Και πάνω από όλα, οι καρκίνοι είναι πολύ σπάνιοι κάτω των 50 ετών. Αντιπροσωπεύουν λιγότερο από το 10% των περιπτώσεων, ακόμη λιγότερο αν μετρήσουμε μόνο εκείνες που επηρεάζουν το πεπτικό σύστημα. Το ότι ο αριθμός τους διπλασιάζεται, τριπλασιάζεται ή τετραπλασιάζεται επομένως δεν μας επιτρέπει να συμπεράνουμε μια τάση, προειδοποιούν οι επιδημιολόγοι. Ο κίνδυνος ψευδών αποτελεσμάτων είναι τόσο μεγάλος που στη Γαλλία, το Εθνικό Ινστιτούτο Καρκίνου, το όργανο που είναι υπεύθυνο για αυτές τις στατιστικές, τα καταγράφει μόνο από την ηλικία των 40 ετών, για να έχει ένα αρκετά μεγάλο δείγμα.
Ελλείψει ορατότητας και αντιμέτωποι με αυτά τα μηνύματα, ορισμένοι Γάλλοι επιστήμονες αποφάσισαν να τα μελετήσουν. Ανάμεσά τους, η Alice Boilève, επικεφαλής κλινικής, ειδικής σε αυτό το είδος καταστάσεων. Η ομάδα της στο Gustave Roussy, αποφάσισε να ξεκινήσει φέτος ένα πρόγραμμα μελέτης που ονομάζεται YODA για το πεπτικό αδενοκαρκίνωμα νεανικής ηλικίας. Στόχος: να συγκριθούν οι καρκίνοι των νέων και των ηλικιωμένων, να επαληθευτεί ο ρόλος ορισμένων ρύπων, όπως τα φυτοφάρμακα ή τα πλαστικά. Ή ακόμη και να μελετήσουν τους δεσμούς με τη μικροχλωρίδα των μικροβίων που ζουν στα πεπτικά μας όργανα, ενώ τα εξαιρετικά επεξεργασμένα τρόφιμα είναι όλο και πιο ύποπτα για τη διατάραξη της ισορροπίας των οργανισμών μας.
Ειδικά, είτε νέοι είτε όχι νέοι, ορισμένοι καρκίνοι εκρήγνυνται στη Γαλλία, χωρίς να ξέρουμε την αιτία. Αυτός του παγκρέατος, για παράδειγμα, αυξάνεται σε αρκετές ανεπτυγμένες χώρες, σε όλες τις ηλικίες. «Σε αυτές τις παθολογίες ακριβώς, μπορούμε να μιλάμε για επιδημία, καθώς είναι αδιαμφισβήτητος σε όλες τις ηλικιακές ομάδες», εξηγεί η Alice Boilève. Και εδώ, οι γνωστές καρκινογόνες ουσίες από μόνες τους δεν εξηγούν ολόκληρο το φαινόμενο. Κάτι που δεν εκπλήσσει ιδιαίτερα τους γιατρούς, γιατί πολύ συχνά, οι αιτίες των καρκίνων του πεπτικού είναι διάχυτες, πολλαπλές, σε αντίθεση με αυτές του πνεύμονα για παράδειγμα, όπου ο ένοχος, τα τσιγάρα, είναι προφανής.
Στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Poitiers, ο ογκολόγος David Tougeron και η ομάδα του έχουν επίσης ξεκινήσει έρευνα, αλλά αυτοί εστιάζουν στις θεραπείες, όπου το θέμα της ηλικίας δεν έχει σημασία. Ωστόσο, στα μάτια τους υπάρχει μια επείγουσα ανάγκη: «Οι καρκίνοι του πεπτικού συστήματος είναι όλο και πιο συχνοί και σοβαροί, με σοβαρές συνέπειες για τον ασθενή και τη δημόσια υγεία» και δυστυχώς μόνο το ένα τρίτο των ανθρώπων δικαιούνται προληπτικό έλεγχο στην ηλικία των 50 ετών...
https://www.lexpress.fr/sciences-sante/sante/une-epidemie-de-cancers-chez-les-jeunes-la-verite-scientifique-derriere-les-chiffres (artinews.gr-ΓΧΠαπασο)
