Το κάστρο στα Πέντε Πηγάδια

[ ARTI news / Ήπειρος / 15.06.16 ]

Το κάστρο στα Πέντε Πηγάδια βρίσκεται στην περιοχή της Κλεισούρας του Νομού Πρέβεζας. Χτίστηκε στις αρχές του 19ου αιώνα, σε πολύ μικρή απόσταση από το άλλο κάστρο που υπάρχει στην περιοχή. Το κάστρο κατασκευάστηκε σύμφωνα με τις γενικές αρχές της οχυρωτικής της εποχής, σε πολυγωνικό σχήμα, χαρακτηριστικό των γαλλικών κάστρων. Βασικά στοιχεία είναι η επιμελής και ανθεκτική λιθοδομή, καθώς και ο δυτικοευρωπαϊκός ρυθμός μπαρόκ.

Σύμφωνα με το Μακρυγιάννη, το κάστρο ήταν ένα χάνι που κατασκεύασαν οι Τούρκοι. Βρισκόταν σε στρατηγική τοποθεσία, στα μέσα της διαδρομής Ιωαννίνων-Άρτας, σε θέση που ο Μακρυγιάννης την περιγράφει «δυνατή και αναγκαία». Στο σημείο έγιναν δύο σημαντικές μάχες της νεότερης ελληνικής ιστορίας. Τον Οκτώβριο του 1821 έγνε νικηφόρα μάχη του Μακρυγιάννη εναντίον των δυνάμεων του Χουρσίτ Πασά. Στους Βαλκανικούς πολέμους, 23 με 30 Οκτωβρίου 1912, κατά την προέλαση του Ελληνικού Στρατού προς τα Γιάννενα, διεξήχθη μάχη στην περιοχή, μετά από την οποία οι αντίπαλες δυνάμεις σταθεροποίησαν για λίγο τις θέσεις τους. Η επόμενη εξέλιξη ήταν η μάχη του Μπιζανίου το Φεβρουάριο του 1913.

Από τα απομνημονεύματα του στρατηγού Μακρυγιάννη:

«Τον Οκτώβριον μήνα διατάζει ο Χουρσίτ πασσάς πολύ ασκέρι από τα Γιάννενα με ζαϊρέδες και πολεμοφόδια να πιάσουνε εις τα Πέντε Πηγάδια. Είναι σαν κάστρο, ήταν χάνι και το ‘φκειασαν οι Τούρκοι σαν κάστρο. Είναι τα μισά των Γιωαννίνων κι’ ‘Αρτας και Σουλιού, θέση δυνατή και αναγκαία. ‘Ηταν Τούρκοι μέσα και τους πολιορκούσαν οι Σουλιώτες κι’ άλλοι και οι Τούρκοι του Αλήπασσα, οπού ‘ταν μαζί μας. Στον ίδιον καιρόν διατάζει ο Χουρσίτ πασσάς και τους Τούρκους της ‘Αρτας ν’ αφήσουνε την φρουρά εις ‘Αρτα και συνφώνως να χτυπήσουνε κι’ από τα δυο μέρη ‘ς τα Πέντε Πηγάδια τους δικούς μας. 
Αυτό το πρόδωσαν των δικώνε μας κι’ από τα Γιάννενα κι’ από την ‘Αρτα και μας παράγγειλαν κ’ εμάς, όταν κινηθούν από την ‘Αρτα, να κινηθούμεν κ’ εμείς από της πλάτες τους, καθώς θα ‘καναν και οι άλλοι οι δικοί μας.Κινήθηκαν οι Τούρκοι από τα Γιάννενα κι’ από την ‘Αρτα συνφώνως, κατά την ομιλίαν τους, με ζαϊρέδες και πολεμοφόδια αρκετά, να πέσουν εις τους πολιορκητάς. Εκινήθηκαν και από τα δυο μέρη, κ’εμείς από τις πλάτες τους, καθώς και οι άλλοι. ‘Αμα πλησιάσαν ‘ς τα Πέντε Πηγάδια, τους γίνη ένας σκοτωμός των Τούρκων και πήραμε ως διακόσους ζωντανούς και λάφυρα και έντεκα μπαϊράκια και όλους τους ζαϊρέδες και πολεμοφόδια. Και διαλυθήκανε οι Τούρκοι κακώς κακού».

Σήμερα το κάστρο διατηρείται σε σχετικά καλή κατάσταση.