Το φασιστικό κίνημα κατά των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων

Τον Ιούνιο του 2021, η κυβέρνηση του Όρμπαν στην Ουγγαρία ψήφισε την κατάργηση από τα δημόσια σχολεία κάθε διδασκαλίας που σχετίζεται με την «ομοφυλοφιλία και την αλλαγή φύλου», συσχετίζοντας τα δικαιώματα και την εκπαίδευση σχετικά με τους LGBTQI με την παιδεραστία και την ολοκληρωτική πολιτιστική πολιτική! Οι τρανς ελεύθεροι χώροι στην Πολωνία δέχονται επιθέσεις από τρανσφοβικούς που θέλουν να… καθαρίσουν την Πολωνία από τις διαβρωτικές πολιτιστικές επιρροές που κατά τη γνώμη τους προέρχονται από τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο. Στην ίδια κατεύθυνση κινείται και ο Ερντογάν που σήμανε την αποχώρηση της Τουρκίας από τη σύμβαση της Κωνσταντινούπολης για τη βία κατά των γυναικών.

Οι επιθέσεις από δεξιές, καθολικές και ευαγγελικές οργανώσεις στη λεγόμενη «ιδεολογία του φύλου» έχουν αυξηθεί τα τελευταία χρόνια σε όλο τον κόσμο. Οι οργανώσεις αυτές ταυτίζονται στο ότι θεωρούν πως η παραδοσιακή οικογένεια δέχεται επίθεση, ότι τα παιδιά στην τάξη διδάσκονται να γίνουν ομοφυλόφιλοι και ότι το «φύλο» είναι μια επικίνδυνη ιδεολογία που απειλεί να καταστρέψει οικογένειες, τοπικούς πολιτισμούς, ακόμα και τον ίδιο τον «άνθρωπο»!

Δεν είναι εύκολο να συγκροτηθούν πλήρως τα επιχειρήματα που χρησιμοποιεί το κίνημα της ιδεολογίας κατά των φύλων επειδή δεν τηρούν πρότυπα συνέπειας ή συνοχής. Εξαπολύουν διάφορες εμπρηστικές ρητορικές επιθέσεις εναντίον αυτού που θεωρούν ως «ιδεολογία του φύλου». Για παράδειγμα, αντιτίθενται στο «φύλο» επειδή υποτίθεται ότι αρνείται το βιολογικό φύλο ή επειδή υπονομεύει τον φυσικό ή θεϊκό χαρακτήρα της ετεροφυλικής οικογένειας. Φοβούνται ότι οι άνδρες θα χάσουν τις κυρίαρχες θέσεις τους ή θα μειωθούν μοιραία εάν αρχίσουμε να σκεφτόμαστε σύμφωνα με την «ιδεολογία του φύλου». Πιστεύουν ότι τα παιδιά θέλουν να αλλάξουν φύλο, επειδή στρατολογούνται από γκέι και τρανς άτομα, ή πιέζονται να δηλώσουν ότι είναι ομοφυλόφιλοι. Ανησυχούν ότι εάν κάτι που ονομάζεται «φύλο» γίνει κοινωνικά αποδεκτό, θα υπάρξει μια πλημμυρίδα σεξουαλικών διαστροφών, συμπεριλαμβανομένης της κτηνωδίας και της παιδεραστίας, σε όλη τη γη!

Παρόλη την εθνικιστική, τρανσφοβική, μισογυνική και ομοφοβική βάση του κινήματος, ο κύριος στόχος του είναι να αντιστρέψει την προοδευτική νομοθεσία που επικράτησε τις τελευταίες δεκαετίες μετά από τους αγώνες των LGBTQI όσο και των φεμινιστικών κινημάτων. Επιτιθέμενοι στο «φύλο» αντιτίθενται στην αναπαραγωγική ελευθερία των γυναικών και στα δικαιώματα των μονογονέων. Αντιτίθενται στην προστασία των γυναικών από τους βιασμούς και την ενδοοικογενειακή βία· αρνούνται τα νομικά και κοινωνικά δικαιώματα των τρανς ατόμων και τις νομικές και θεσμικές εγγυήσεις κατά των διακρίσεων λόγω φύλου, κατά της βάναυσης σωματικής παρενόχλησης και της δολοφονίας. 

Για αυτό το αντιδραστικό κίνημα, ο όρος «φύλο» συμπυκνώνει ένα σύνολο κοινωνικών και οικονομικών ανησυχιών που παράγονται από την αυξανόμενη οικονομική επισφάλεια υπό νεοφιλελεύθερα καθεστώτα, από την εντεινόμενη κοινωνική ανισότητα και τον εγκλεισμό λόγω της πανδημίας. Τροφοδοτείται δε από τους φόβους για κατάρρευση των υποδομών, τον αντιμεταναστευτικό θυμό και τον φόβο της απώλειας της «ιερότητας της ετεροφυλικής οικογένειας», την απώλεια της εθνικής ταυτότητας και της λευκής υπεροχής, καθώς και ότι το έθνος για το οποίο αγωνίζονται είναι χτισμένο πάνω στην λευκή υπεροχή και την ετεροκανονική οικογένεια.

Η εξαφάνιση των κοινωνικών υπηρεσιών από τον νεοφιλελευθερισμό άσκησε πίεση στην παραδοσιακή οικογένεια ως προς την παροχή φροντίδας, όπως πολύ σωστά υποστήριξαν πολλές φεμινίστριες. Από την άλλην πλευρά, η οχύρωση των πατριαρχικών κανόνων εντός της οικογένειας και του κράτους έχει καταστεί, για ορισμένους, ως η απάντηση μπροστά στις αποδεκατισμένες κοινωνικές υπηρεσίες, μπροστά στο απλήρωτο δάνειο και το χαμένο εισόδημα. Σε αυτό το πλαίσιο άγχους και φόβου το «φύλο» εμφανίζεται ως μια καταστροφική δύναμη, μια ξένη επιρροή που διεισδύει στο κοινωνικό σώμα και αποσταθεροποιεί την παραδοσιακή οικογένεια. 

Για όλα φταίει το «φύλο». (σ.σ. Δεν φταίει η απληστία των υπερπλούσιων, δεν φταίει η κλιματική κρίση, ούτε η κατάργηση του κοινωνικού κράτους, φταίνε τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα, φταίνε οι φεμινίστριες, φταίνε οι γκέι, φταίνε οι πρόσφυγες και οι μετανάστες, φταίνε οι ακτιβιστές και οι... δαίμονες!)

Το «φύλο» γίνεται ένα φάντασμα, που μερικές φορές παρουσιάζεται ως ο ίδιος ο «διάβολος», μια δύναμη καταστροφής που απειλεί τη δημιουργία του Θεού. Μια τέτοια καταστροφική δύναμη μπορεί να καταπολεμηθεί μόνο μέσω απελπισμένων εκκλήσεων στον εθνικισμό, τον αντιδιανοουμενισμό, τη λογοκρισία, την απέλαση και τους φράχτες στα σύνορα. Ένας λόγος, λοιπόν, που χρειαζόμαστε σπουδές φύλου περισσότερο από ποτέ είναι για να κατανοήσουμε αυτό το αντιδραστικό κίνημα γράφει η καθηγήτρια φιλοσοφίας Judith Butler*.

Το κίνημα κατά της ιδεολογίας του φύλου συνδέει οργανώσεις στη Λατινική Αμερική, την Ευρώπη, την Αφρική και την Ανατολική Ασία, δεξιές κυβερνήσεις και ακροδεξιά κόμματα στην Ιταλία, την Κόστα Ρίκα και την Κολομβία, τον Μπολσονάρου στη Βραζιλία και τον Όρμπαν στην Ουγγαρία (έκλεισε τη σχολή για το φύλο, στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο της Βουδαπέστης το 2017).

Η «ιδεολογία του φύλου» στη Γερμανία και σε ολόκληρη την Ανατολική Ευρώπη παρομοιάζεται με τον «κομμουνισμό» ή με τον «ολοκληρωτισμό». Στην Πολωνία, περισσότερες από εκατό περιοχές έχουν αυτοανακηρυχθεί «ζώνες κατά των LGBT», ποινικοποιώντας την ανοιχτή δημόσια ζωή για όποιον θεωρείται ότι ανήκει σε αυτές τις κατηγορίες, αναγκάζοντας τους νέους να εγκαταλείψουν τη χώρα ή να παρανομήσουν. Αυτές οι αντιδραστικές φλόγες έχουν αναζωπυρωθεί από το Βατικανό, το οποίο ανακήρυξε την «ιδεολογία του φύλου» «διαβολική», αποκαλώντας την μια μορφή «αποικιστικού ιμπεριαλισμού» που προέρχεται από τον Βορρά (ιδού οι ΗΠΑ και ο… Σόρος) και εγείρει φόβους για την «ενστάλαξη» της «ιδεολογίας του φύλου» στα σχολεία.

Τα κινήματα κατά των φύλων είναι τυπικά φασιστικά κινήματα που διαστρεβλώνουν τον ορθολογισμό (γι' αυτό συνδέονται και με το αντιεμβολιαστικό κίνημα).

Το κίνημα κατά των φύλων δεν επιδιώκει τη συνέπεια, γιατί η ασυνέπεια είναι μέρος της δύναμής του. Στη γνωστή λίστα με τα χαρακτηριστικά του φασισμού, ο Umberto Eco γράφει: «το φασιστικό παιχνίδι μπορεί να παιχτεί με πολλές μορφές», γιατί ο φασισμός είναι «ένα κολάζ… μια κυψέλη αντιφάσεων». Αυτό περιγράφει τέλεια την ιδεολογία κατά των φύλων σήμερα. Είναι μια αντιδραστική υποκίνηση, μια εμπρηστική δέσμη αντιφατικών και ασυνάρτητων ισχυρισμών και κατηγοριών. Διασκεδάζουν με την ίδια την αστάθεια που υπόσχονται να περιορίσουν, και η δική τους ομιλία παράγει περισσότερο χάος. Μέσα από ένα κύμα ασυνεπών και υπερβολικών ισχυρισμών, επινοούν έναν κόσμο πολλαπλών επικείμενων απειλών για να υποστηρίξουν την αυταρχική διακυβέρνηση και τη λογοκρισία.

Η αντίθεση στο «φύλο» συχνά συγχωνεύεται με την αντιμεταναστευτική οργή και το φόβο. Γι' αυτό και συχνά συγχωνεύεται με την ισλαμοφοβία. Οι μετανάστες, επίσης, φιγουράρουν ως «εισβολείς», που εμπλέκονται σε «εγκληματικές» πράξεις ακόμη και όταν ασκούν το δικαίωμα διέλευσης βάσει του διεθνούς δικαίου. Στο φαντασιακό των υποστηρικτών της ιδεολογίας κατά του φύλου, το «φύλο» είναι σαν ένας ανεπιθύμητος μετανάστης, μια εισερχόμενη κηλίδα, αλλά και, ταυτόχρονα, ένας αποικιστής που πρέπει να εξοβελιστεί. 

Ως φασιστικό, το κίνημα κατά των φύλων υποστηρίζει συνεχώς ενισχυόμενες μορφές αυταρχισμού. Οι τακτικές του ενθαρρύνουν τις κρατικές εξουσίες να παρεμβαίνουν σε πανεπιστημιακά ιδρύματα και προγράμματα, να λογοκρίνουν τα καλλιτεχνικά και τηλεοπτικά προγράμματα, να απαγορεύουν στα τρανς άτομα τα νόμιμα δικαιώματά τους, να αποκλείουν τα LGBTQI άτομα από δημόσιους χώρους, να υπονομεύουν την αναπαραγωγική ελευθερία και τον αγώνα κατά της βίας εναντίον των γυναικών, των LGBTQI ατόμων και των παιδιών. Απειλεί με βία εκείνους/ες, που έχουν χαρακτηριστεί δαιμονικές δυνάμεις (συμπεριλαμβανομένων των μεταναστών) των οποίων η καταστολή ή η απέλαση υπόσχεται την προστασία του έθνους!

Γι’ αυτό η ώρα της αντιφασιστικής αλληλεγγύης είναι τώρα, καταλήγει η Τζούντιθ Μπάτλερ*.

*Η Judith Butler είναι διακεκριμένη καθηγήτρια φιλοσοφίας στο New School University. Το τελευταίο βιβλίο της είναι η Δύναμη της Μη Βίας

https://www.theguardian.com/us-news/commentisfree/2021/oct/23/judith-butler-gender-ideology-backlash?CMP=Share_iOSApp_Other