Η «ρούσσα»

Για πες ρε μπάρμπα... και έλεγε...

Τότε στην Μουργκάνα το '47...ο διοικητής που του έλεγε να μετράει όταν σημαδεύει αεροπλάνο, πέντε αεροπλάνα μπροστά...και η «ρούσσα» ομαδάρχισσα που έβαζε για στόχο το δαχτυλίδι που της χάρισε. Φτηνό, παφήλι και γυαλί για πέτρα, όταν γύριζαν θα της έπαιρνε χρυσό. Όχι...δεν έριξε αεροπλάνο, ούτε άνθρωπο σκότωσε. Ε... βέβαια φοβόταν, 17 χρονώ ήταν άκαπνος και όταν "έβαζαν" οι όλμοι και τραντάζονταν ο τόπος έτρεμε το φυλλοκάρδι του. Που να κρυφτείς; Εκείνη τη μέρα, έγινε μακελειό. Πάει ο διοικητής...πάει και η «ρούσσα»... πάνε όλοι. 5-6 λαβωμένοι απόμειναν και αυτός με το δεξί πόδι γεμάτο θραύσματα. Ακόμα είχε κάμποσα μέσα. Ύστερα παιδουπόλεις, ύστερα στρατό.

Γι' αυτά τα χρόνια, κουβέντα δεν έλεγε.

Όταν γύρισε στο χωριό, κάτι τικ κουβάλησε μαζί του. Ούτε για χωράφια, ούτε για ζωντανά είχε μυαλό, μήτε στον καφενέ σύχναζε. Έπαιρνε το δίκαννο, λίγο προσφάι στο σακούλι και χάνονταν μέρες στο βουνό. Λίγα χρόνια μετά παντρεύτηκε μα παιδιά δεν έκανε. Ποιος ξέρει...

Το '67 του πήραν το δίκαννο, δεν είχε λόγο να μείνει, κατέβηκε στην Αθήνα, δεν πρόκοψε γύρισε πίσω. Μέρα τη μέρα, χρόνο το χρόνο ξέκοβε απ' όλους. Και από το ανίψι ξέκοψε... Κάτι η αψάδα του νέου, κάτι η μονοχνωτιά του μεγάλου... 30 χρόνια δεν μίλησαν. Μια φορά στο ξόδι της αδελφής του, μια φορά τυχαία στα Γιάννενα πριν τρία χρόνια. Ανήμερα της αγ. Παρασκευής "διάβηκε". Μόνος κατάμονος όπως επιθυμούσε. Ο τελευταίος εκείνης της γενιάς, που είχε να πει για την Μουργκάνα...

Με την ελπίδα πως η τελευταία εικόνα πριν κλείσει τα μάτια του ήταν εκείνη η «ρούσσα» που θα τον περιμένει να της πάει το χρυσό δαχτυλίδι...

Ας είναι ελαφρύ το χώμα...

*Στη φωτογραφία ο αντάρτης και φωτογράφος Κ. Μπαλάφας