Ακρίβεια, πείνα και Squid Game
[ Γιώργος X. Παπασωτηρίου / Ελλάδα / 16.10.21 ]«Η ακρίβεια φέρνει τη ΄νέα πείνα΄» γράφει η πρώτη εφημερίδα*, αποδίδοντας την αιτία στη διεθνή κερδοσκοπία που «μεταδίδει τη διατροφική κρίση από τον ΄τρίτο΄στον ΄πρώτο κόσμο΄». Η αιτία είναι οι τυφώνες (ειδικά ο «κομπασού») γράφει μια άλλη εφημερίδα**(επικαλούμενη το Bloomberg, τους Financial Times και το Reuters), που έχουν ως αποτέλεσμα 584 πλοία σε όλο τον κόσμο να μην μπορούν να ξεφορτώσουν τα εμπορευματοκιβώτια που μεταφέρουν. Όμως στο Λος Άντζελες δεν είχαμε τυφώνα αλλά έλλειψη λιμενεργατών! Μάλιστα, ο ίδιος ο Λευκός Οίκος ζήτησε από τις μεταφορικές εταιρείες να αυξήσουν το ωράριο εργασίας των εργαζομένων τους!
Αφού, λοιπόν, τα εμπορεύματα είναι φορτωμένα στα πλοία, υπάρχει έλλειψη στην αγορά και οι τιμές εκτοξεύονται στα ύψη. Δεν φταίει, λοιπόν, η «αδιάκοπα αυξανόμενη ζήτηση» και η «πανδημία» για την ακρίβεια, όπως ισχυρίζεται "Η Καθημερινή", αλλά η τεχνητή μείωση της προσφοράς και κατά συνέπεια η «διεθνής κερδοσκοπία», όπως γράφει σωστά η ΕφΣυν.
Επαναλαμβάνεται το ίδιο παιγνίδι, όπως αυτό που παίχτηκε στην κρίση του 2008. Και τότε είχαμε ακρίβεια και οικονομική κρίση από τους τυφώνες(αρκούσε η πρόβλεψη της μετεωρολογικής υπηρεσίας) που εκτόξευαν στα ύψη την χρηματιστηριακή αξία του πετρελαίου. Η Naomi Klein στο βιβλίο της The Shock Doctrine. The Rise of Disaster Capitalism έγραφε:«Το σοκ με την τεράστια αύξηση της τιμής του πετρελαίου, η πείνα, οι σεισμοί, οι λιμοί και οι καταποντισμοί, όλα είναι ενταγμένα σε μία «στρατηγική του σοκ», που διαμόρφωσαν ο γκουρού του νεοφιλελευθερισμού Μίλτον Φρίντμαν και οι επίγονοί του, τα γνωστά «παιδιά του Σικάγου»»***. Ένα πραγματικό ή τεχνητό γεγονός, όπως ένας πόλεμος, ένας σεισμός, ένας τυφώνας, το μεγάλο δημόσιο χρέος, η υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας, το δημοσιονομικό έλλειμμα κ.ά., θεωρείται αξιοποιήσιμο, αφού μπορεί να εκτοξεύσει τις τιμές των μετοχών. Οι τιμές των προϊόντων δεν διαμορφώνονται από την προσφορά και τη ζήτηση, αλλά από τα διάφορα εφέ των hedge funds. Το παιχνίδι αυτό εμπεριέχει στοιχεία μεταφυσικής και ψυχιατρικής και εδράζεται στη δημιουργία «κρίσεων» που λαμβάνουν χώρα σε δύο χρόνους: Πρώτα, δημιουργείται αναταραχή με την πρόβλεψη ενός φυσικού συμβάντος ή με την υποβάθμιση μιας οικονομίας (όπως της ελληνικής), ακολουθεί η προπαγάνδα της κρίσης στο σύνολο του χρηματιστικού συστήματος, μέσω των λεγόμενων «μολυσματικών» και «μιμητικών εφέ», που αγγίζουν όλες τις οικονομίες (ντόμινο) λόγω της παγκοσμιοποίησης. Φυσικά κερδίζουν αυτοί που κάνουν το σχεδιασμό, ή αυτοί που έχουν "εσωτερική πληροφόρηση".
Βέβαια, κάποιοι θα πουν ότι τα περί «διεθνούς κερδοσκοπίας» εντάσσονται στη λογική της συνωμοσιολογίας. Σ’ αυτούς θα θυμίσουμε το δείπνο του Μανχάταν, παλαιότερα, όπου κερδοσκόποι σχεδίασαν και στοιχημάτιζαν την κατάρρευση του ευρώ, ξεκινώντας από τον αδύναμο κρίκο, την Ελλάδα. Να θυμίσουμε ακόμα την 44η συνάντηση στο Νταβός όπου η "παγκόσμια ελίτ" συζήτησε την αναδόμηση του κόσμου. Τότε, ο πρώην πρόεδρος της Κεντρικής Τράπεζας της Γερμανίας, Axel Weber, πρότεινε το κέντρο βάρους της οικονομίας να μετατοπιστεί στην Τεχνολογία, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η Κίνα που απειλεί την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης! Τι σημαίνει αυτό; Μείωση του εργασιακού κόστους καθώς εκεί υστερεί η Δύση έναντι της Κίνας, καθώς και στρατιωτικοποίηση της κοινωνίας. Και η μείωση του κόστους της εργασίας μπορεί να γίνει με τη ρομποτοποίηση της παραγωγικής διαδικασίας, με την αντικατάσταση των εργαζομένων με τα ρομπότ. Η αναδόμηση, συνεπώς, της κοινωνίας δεν θα γίνει με την απελευθέρωση της εργασίας από το κεφάλαιο, όπως θέλει ο σοσιαλισμός, αλλά, αντίθετα, με την απεξάρτηση του κεφαλαίου από "το βάρος των εργαζομένων"! Η ταξική σύνθεση (σχέση κεφαλαίου και εργασίας) επιχειρείται να αναδομηθεί με την τεχνολογία υπέρ του κεφαλαίου και σε βάρος της εργασίας.
Η προηγούμενη αναδόμηση δεν προήλθε από την παραγωγή, αλλά ήταν πολιτική, καθώς προήλθε από το κράτος. Το κράτος με την εισαγωγή του κεϊνσιανισμού και την ανάπτυξη του κράτους πρόνοιας, αναγνώρισε τη δύναμη της εργασίας και επιχείρησε την πολιτική και οικονομική ενσωμάτωσή της αφ' ενός μέσω της σοσιαλδημοκρατίας και αφ' ετέρου με τη διαχείριση της «ζήτησης». Η ανασύνθεση αυτή της παραγωγικής διαδικασίας και της κοινωνίας, εκφράστηκε με μία μορφή πάλης (τέλος δεκαετίας 1960 και δεκαετία 1970), που ξεπέρασε το εργοστάσιο, αμφισβητώντας όλες τις πλευρές διεύθυνσης της κοινωνίας από το κεφάλαιο. Γι' αυτό το λόγο το τελευταίο αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την κεϊνσιανή-φορντική μορφή διεύθυνσης και να αναπτύξει νέες μορφές οργάνωσης, δηλαδή το νεοφιλελευθερισμό, όπου έχουμε την επιβολή του χρηματοπιστωτικού επί του παραγωγικού κεφαλαίου. Για πρώτη φορά οι καπιταλιστές κατάφεραν να δημιουργήσουν την εντύπωση ότι η ζήτηση και η εργασία είναι «άχρηστες» παράμετροι της οικονομίας και ότι η ανάπτυξη με τη χρήση των νέων τεχνολογιών δεν χρειάζεται την απασχόληση.
Σήμερα, η δύναμη των εργαζομένων απομειώνεται συνεχώς εξαιτίας του τεχνολογικού αυτοματισμού αλλά και την "ουμπεροποίηση" της εργασίας. Παρ' όλα αυτά, το κεφάλαιο δεν θριαμβεύει καθώς υπάρχουν οι αντιστάσεις των εργαζομένων και κυρίως οι εσωτερικές αντιφάσεις του ίδιου του κεφαλαίου, καθώς ο άπληστος πυρήνας του(συσσώρευση και επιδίωξη του υψηλότερου ποσοστού κέρδους) επιταχύνει συνεχώς την πορεία προς την καταστροφή της φύσης και του πλανήτη. Γεγονότα όπως η πανδημία δείχνουν τα όρια της καπιταλιστικής λογικής. Τελικά, όμως, το Squid Game, το κανιβαλικό όργιο των καπιταλιστών μόνο με μια παγκόσμια «αφύπνιση» μπορεί να σταματήσει…
*Η Εφημερίδα των Συντακτών 16.10.2021
** Η Καθημερινή, 16.10.2021
***https://gpapaso.blogspot.com/2008/05/blog-post_14.html