Το τραγούδι της φρίκης
[ Κώστας Καναβούρης / Ελλάδα / 01.12.16 ]
Ο διάλογος έτσι όπως τον θυμάμαι σε κάποιο έργο του Μπρεχτ, μεταξύ των δύο ηρώων του είναι πάνω στο ερώτημα, «αν θα τραγουδάμε σε καιρούς φρίκης». Η απάντηση είναι καταφατική. «Μα τι θα τραγουδάμε» ξαναρωτάει ο διαπορών. «Το τραγούδι της φρίκης» έρχεται η απόλυτη και τελεσίδικη σαν ήχος φτυαριού πάνω από τάφο, απάντηση.
Ναι∙ το τραγούδι της φρίκης πάνω από τους τάφους αθώων θυμάτων τραγουδάνε οι αριθμοί που θα ήθελα να σας παραθέσω. Έχουμε και λέμε λοιπόν. Ή μάλλον δεν λέμε, γιατί η φρίκη αποσβολώνει:
Το 2016 οι πλούσιοι σύμφωνα με την Έκθεση της Credit Suisse (που δεν ελέγχεται ως παραφυαδικός οργανισμός του ΣΥΡΙΖΑ), «Global Wealth Report», έγιναν πλουσιότεροι (σ.σ. άρα οι φτωχοί και φτωχότεροι και περισσότεροι). Το πλούσιο 1% του πληθυσμού της γης κατέχει το 50,8% του παγκόσμιου πλούτου (για το 2009 ο αριθμός ήταν 45,4%). Ο παγκόσμιος πλούτος πάλι, αυξήθηκε κατά 1,4% (πως σκατά αυξάνεται κάτι σε μια υφήλιο περατή; Μάλλον αυξάνεται το «αβίωτον προς άγραν του αβρώτου» για να αντιγράψω τον Όσκαρ Ουάιλντ), φτάνοντας φέτος τα 256 τρις δολάρια. Από αυτό το ιλιγγιώδες αχρείαστο, απάνθρωπο και παγκόσμιας ανήκεστης βλάβης ποσό, το 10% (των πλούσιων γενικώς) εκμεταλλεύεται το σχεδόν 90%. Το υπόλοιπο 10% του πλούτου είναι οι «άνθρωποι που περισσεύουν», άνθρωποι που δεν πεθαίνουν αλλά ψοφούν σαν τις μύγες. Αν αυτό δεν είναι υπέρτατη ύβρις, τότε τι άλλο είναι;
Αλλά οι αριθμοί της φρίκης δεν τελειώνουν εδώ. Πάμε στα στοιχεία που έδωσε στην δημοσιότητα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (που επίσης δεν μπορεί να ελεχθεί για αριστερό λαϊκισμό, ούτε για ταξική μεροληψία υπέρ των αδυνάτων).
Αντιγράφω, σχεδόν «δια τρεμούσης χειρός»: την ίδια στιγμή που πάνω από 800 εκατ. άνθρωποι σε όλο τον κόσμο δεν έχουν σταθερή πρόσβαση σε τροφή (και νερό συμπληρώνω), την ίδια στιγμή που ο πλούτος αυξάνεται ενώ κάθε λίγα δευτερόλεπτα ένα παιδί πεθαίνει από πείνα, δίψα, έλλειψη φαρμάκων (για να γίνουν οι πλούσιοι πλουσιότεροι), την ίδια στιγμή, περίπου 88 εκατ. τόνοι τροφίμων καταλήγουν ετησίως στα σκουπίδια στην Ε.Ε.
Δηλαδή το 20% των τροφίμων που παράγονται στην Ε.Ε. δεν καταναλώνονται ποτέ! Το κόστος αυτής της σπατάλης στην Ευρώπη φτάνει τα 143 δις ευρώ ετησίως. Έτσι για να μην αναρωτιόμαστε γιατί δεν υπάρχουν πόροι ώστε να λυθεί το προσφυγικό. Το αντίστοιχο ποσοστό (λέει η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για να μην ξεχνιόμαστε) ανέρχεται περίπου στο 33%. Τούτο, σύμφωνα με τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας (δεν έχει κατηγορηθεί εισέτι επί κομμουνιστοσυμμορητισμό που θα κάνει την γη Βόρειο Κορέα), σημαίνει ότι το 1/3 των τροφίμων που παράγονται παγκοσμίως πετιούνται στα σκουπίδια. Δηλαδή τα παιδιά που πεθαίνουν από πείνα, τα θάβουν μέσα σε έναν ωκεανό πεταμένης τροφής. Αλλά το τραγούδι των φρικιαστικών αριθμών δεν σταματάει εδώ: ο όγκος της πεταμένης τροφής απαιτεί μια καλλιεργημένη έκταση περίπου στο μέγεθος της Κίνας. Κάτι που ευθύνεται για το 8% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Αν, λέω εγώ, προσθέσουμε και την ύπαρξη του χρηματιστηρίου ρύπων που αυξάνει τον πλούτο των πλουσίων και ρημάζει τους ρημαγμένους, αντιλαμβανόμαστε την παράκρουση του αφηνιασμένου κέρδους.
Και στο καπάκι νάσου και η τελευταία έρευνα του Γερμανικού «Ιδρύματος Bertelsmann» (γνωστής δεξαμενής σκέψης της «έξαλλης Αριστεράς») που έγινε με ερωτήματα σε 15.000 πολίτες, εννέα χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σύμφωνα με την έρευνα αυτή ο φόβος κυριαρχεί στους Ευρωπαίους πολίτες, τους αποσυντονίζει και τους οδηγεί, τραγουδώντας το τραγούδι της φρίκης, στις αγκαλιές της ακροδεξιάς. Κυριολεκτικώς σε ένα «Βαλς του αποχαιρετισμού» στις μεγάλες και επώδυνες κατακτήσεις του Ουμανισμού και του Διαφωτισμού. Στην κλίμακα του φόβου, κορυφαίος είναι ο φόβος από την παγκοσμιοποίηση (δηλαδή – λέει η έρευνα – ο φόβος της μετανάστευσης, δηλαδή ο φόβος του ξένου που θα πάρει τις δουλειές). Ακολουθεί ο φόβος από το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα, Τουθόπερ σημαίνει φόβος για τις αποχαλινωμένες τράπεζες και έλλειψη εμπιστοσύνης για τους πολιτικούς που αδυνατούν ή δεν θέλουν να τις χαλιναγωγήσουν. Τρίτος είναι ο φόβος από την αυτοματοποίηση στην παραγωγή που στερεί θέσεις εργασίας (σ.σ. ο καπιταλισμός στερεί θέσεις, όχι η αυτοματοποίηση, αλλά αυτό είναι μια άλλη πικρή ιστορία). Όσο πιο χαμηλά στρώματα, όσο μικρότερη μόρφωση (οι αποκλεισμένοι της Μητσοτακικής αντίληψης για την αριστεία), όσο μεγαλύτερος ο φόβος, τόση και η στροφή προς τον ακροδεξιό λαϊκισμό. Εκεί στρέφεται το 78% των φοβισμένων στη Γερμανία και το 76% στην Γαλλία γεμίζοντας τις τάξεις των υποστηρικτών της «Εναλλακτικής για την Γερμανία» και του «Εθνικού Μετώπου» της Λεπέν, αντιστοίχως.
Αυτά…