Σύνδρομο της Στοκχόλμης ή αποδαιμονοποίηση;
[ Γιώργος X. Παπασωτηρίου / Κόσμος / 30.11.23 ]«Shalom» (ειρήνη) λέει κατά την απελευθέρωσή της η 85χρονη όμηρος, Yocheved Lifshitz, στο μέλος της Χαμάς.
«Choukran» ("ευχαριστώ", στα αραβικά) λέει και το κορίτσι με τις πατερίτσες.
Μια μητέρα και η κόρη της, που μόλις απελευθερώθηκαν, χαμογελούν στον μαχητή της Χαμάς.
Σ’ ένα βίντεο που έχει κάνει τον γύρο του διαδικτύου, ο Alon ben David, αρθρογράφος του ισραηλινού καναλιού 13, διαβεβαιώνει ότι οι όμηροι είχαν καλή μεταχείριση και ότι δεν υπέστησαν βασανιστήρια ούτε κακομεταχείριση.
Αυτές οι εκδηλώσεις των απελευθερωμένων ομήρων και οι δηλώσεις δημοσιογράφων που προσδίδουν ανθρώπινο χαρακτήρα στα μέλη της Χαμάς, προκαλούν την οργή της ηγεσίας του Ισραήλ, καθώς «αποδαιμονοποιεί» τον αντίπαλο που με μεγάλο κόπο δαιμονοποιεί η προπαγάνδα της. Γι’ αυτό μιλάει για σύνδρομο της Στοκχόλμης. Το ίδιο ισχύει και για τις ΗΠΑ και την Ευρωπαϊκή Ένωση που στηρίζουν την «προπαγάνδα πολέμου» του Ισραήλ.
Η προπαγάνδα του πολέμου
Ο Τζέιμς Γουίλκινσον, πρώην βοηθός-διευθυντή Επικοινωνίας του προέδρου Μπους, όταν διορίστηκε εκπρόσωπος Τύπου του αρχηγού των στρατευμάτων στο Ιράκ, στρατηγού Φρανκ, έλεγε: «Οι πρώτες εικόνες και τα πρώτα ρεπορτάζ αυτής της σύγκρουσης θα είναι κρίσιμα, αυτά θα δώσουν τον τόνο στο υπόλοιπο της καμπάνιας»! Ναι, μιλούσε για «καμπάνια» λες και επρόκειτο για το πλασάρισμα αφρόλουτρου! Μόνο που στην επιχείρηση «σοκ και δέος» στο Ιράκ σκοτώθηκαν τουλάχιστον 300.000 αθώοι άνθρωποι.
Ο ρόλος, λοιπόν, των δημοσιογράφων είναι κρίσιμος σε κάθε πόλεμο! Γι’ αυτό και ο έλεγχος παραγωγής των ειδήσεων είναι κρίσιμος. Το ίδιο γίνεται και στη Γάζα, τόσο από το Ισραήλ όσο κι από τη Χαμάς. Μόνο που εδώ το Ισραήλ με τη βοήθεια των ΗΠΑ (και την διπλωματία της καταπολέμησης του «αντισημιτισμού») υπερέχει τρομακτικά. Η Χαμάς προσπαθεί να αξιοποιήσει το μόνο πεδίο που δεν ελέγχεται απόλυτα, το διαδίκτυο.
Σε κάθε προπαγάνδα ο πόλεμος παρουσιάζεται ότι γίνεται για τα ανθρώπινα δικαιώματα, για την ειρήνη, για την υπεράσπιση της ελευθερίας, ή για κάποια άλλη ευγενή ιδέα. Ακολουθεί η δαιμονοποίηση του αντιπάλου. Για να συμβεί αυτό πρέπει να υπάρξει απόκρυψη της ιστορίας της περιοχής. Ως εάν η Χαμάς και η σημερινή σύγκρουση να προέκυψαν εκ του μηδενός. Σαν να μην υπήρξαν οι έποικοι, οι βίαιες εξώσεις Παλαιστινίων από τα σπίτια και τα χωράφια τους, οι εν ψυχρώ δολοφονίες, η μακροχρόνια φυλάκιση μικρών παιδιών και άλλων Παλαιστινίων χωρίς απαγγελία κατηγορίας, ο εγκλωβισμός 2,2 εκ. ανθρώπων στην υπαίθρια φυλακή που λέγεται Γάζα. Σαν μην υπάρχει η απόφαση του ΟΗΕ για δύο κράτη, του Ισραήλ και της Παλαιστίνης, ούτε ο ρόλος των ακροδεξιών σφαγέων του Λικούντ (υπό την ηγεσία των Μπέγκιν και Νετανιάχου), μήτε το γεγονός ότι οι Ισραηλινοί υποστήριξαν αρχικά τη Χαμάς για να συντρίψουν την Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης του Γιασέρ Αραφάτ.
Ένας άλλος κανόνας της «προπαγάνδας του πολέμου» είναι η αποφυγή της υπενθύμισης προηγούμενων χειραγωγήσεων της κοινής γνώμης που θα καθιστούσε δύσπιστη την κοινή γνώμη.
Ο φονεταμενταλισμός της ακροδεξιάς
Κανείς δεν μιλάει για τον φονταμενταλισμό και τον ακραίο θρησκευτικό φανατισμό των ακροδεξιών που συμμετέχουν στην κυβέρνηση Νετανιάχου. “Εμείς είμαστε ο λαός φωτός, αυτοί είναι ο λαός του σκότους, θα πραγματοποιήσουμε την προφητεία του Ησαΐα.” είπε ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπίμπι Νετανιάχου. Εδώ ο Ορθολογισμός και ο Διαφωτισμός δεν έχουν «χώρο», μόνο η Πίστη, η θρησκευτική παράκρουση και ο θρησκευτικός εθνικισμός. Και αίμα, πολύ αίμα, αθώων ανθρώπων…
Ο ένας φονταμενταλισμός τροφοδοτεί τον άλλον. Στην καθημερινή εφημερίδα του Ισραήλ Ha'Aretz, η δημοσιογράφος Maya Lecker διαμαρτυρήθηκε για αυτό που περιέγραψε ως προσπάθεια να ξεχαστούν οι φρικαλεότητες που διαπράχθηκαν στις 7 Οκτωβρίου από την Χαμάς. «Το να επικροτούμε τους ένοπλους της Χαμάς που χαιρέτισαν τους αιχμαλώτους τους στην κάμερα αφού σκότωσαν τα μέλη της οικογένειάς τους –σε ορισμένες περιπτώσεις μπροστά στα μάτια τους– σημαίνει να βάλουμε τον πήχη για την ανθρωπότητα πολύ χαμηλά».
Όχι δεν επικροτούμε τη Χαμάς. Αντίθετα, καταδικάζουμε τη δολοφονία 1.400 αθώων, όποια κι είναι η αιτία. Δεν θεωρούμε όμως ότι η απάντηση πρέπει να είναι η ισοπέδωση της Γάζας και ο φόνος 22.000 αμάχων Παλαιστινίων, ομοίως όποια κι αν είναι η αιτία.
Ούτε μπορούμε να δεχτούμε την προπαγάνδα που νομιμοποιεί την απάντηση στο έγκλημα με έγκλημα και μάλιστα ασύγκριτα μεγαλύτερο.