Σκληρός νόμος, αλλά όχι για όλους...

[ Γιώργος X. Παπασωτηρίου / Ελλάδα / 19.11.20 ]

Ο νόμος μπορεί να είναι σκληρός, αλλά είναι νόμος. Οι διαδηλώσεις απαγορεύτηκαν, συνεπώς όσοι διαδήλωσαν έπρεπε να παταχθούν. Αυτό είναι το βασικό επιχείρημα των υποστηρικτών της αστυνομικής βαρβαρότητας εναντίον των διαδηλωτών για την επέτειο του Πολυτεχνείου. Μάλιστα, ψέγουν και τον... υπουργό Προστασίας του Πολίτη, Μιχ. Χρυσοχοΐδη, γιατί «αναλαμβάνει ρόλους που δεν του ανήκουν, όπως το να απαγορεύει συγκεντρώσεις ή να τις επιτρέπει εφόσον πληρούν κάποιες δικές του προϋποθέσεις»(Μ. Μητσός, ΤΑ ΝΕΑ 19/11/2020). Η μομφή συνίσταται στο γεγονός ότι ο υπουργός επίτρεψε τις εκδηλώσεις στο ΕΑΤ ΕΣΑ παρά την απαγόρευση, ενώ δεν συνέβη το ίδιο στα Προπύλαια! Ο νόμος πρέπει να εφαρμόζεται, υποστηρίζουν. Η λογική των επικριτών της αριστεράς και του… Χρυσοχοΐδη, είναι η απαρέγκλιτη τήρηση του νόμου.

Είναι αλήθεια ότι οι νόμοι δεν εφαρμόζονται με τον ίδιο τρόπο σε όλους. Η βασική μεροληπτική λειτουργία των νόμων έχει σχέση με τη δύναμη του χρήματος. Ο νόμος για αυτόν που έχει τη δυνατότητα να πληρώνει «ακριβούς» δικηγόρους παύει να είναι «σκληρός»! Το παράδειγμα είναι ενδεικτικό: H περίφημη μεγατράπεζα Goldman Sachs είχε δημιουργήσει ένα μυστικό παράρτημα, το Multi-Strategy Investing(MSI), το οποίο είναι εξειδικευμένο να παρακάμπτει τους νόμους(όπως ο νόμος Volcker για τα όρια στο prop trading). Εδώ έχουμε την κρίση του λεγόμενου «συνταγματικού σφάλματος», δηλαδή τις ερμηνείες και τα λεγόμενα «παραθυράκια», που αναζητά η MSI και τα μεγάλα δικηγορικά γραφεία, καθώς και η «αντιδημοκρατική πρακτική» παράκαμψης του πνεύματος του νόμου. Έτσι, καταλήγουμε στην αντιπαράθεση των συνταγματολόγων και τη λεγόμενη ερμηνεία του σύγχρονου «συνταγματισμού» όπου υπάρχει η «κυβέρνηση των νόμων» σε αντίθεση με την «κυβέρνηση των ανθρώπων». Κατ’ αυτόν τον τρόπο η δημοκρατία χάνει το πολιτικό της περιεχόμενο και γίνεται «νομοκρατία», καθώς αυτό το πεδίο ελέγχεται απόλυτα από τους «πάνω». Αλλά κι όταν υπάρχει το ενδεχόμενο οι «πάνω» να χάσουν το παιγνίδι στο πεδίο της νομικής αντιπαράθεσης, τότε καταφεύγουν στην «κατάσταση της εξαίρεσης»(όπως συμβαίνει και στην Ελλάδα με πρόσχημα άλλοτε την οικονομική και άλλοτε την υγειονομική κρίση). Σύμφωνα με αυτή, το κράτος μπορεί να σταθεί τόσο εντός όσο και έξω από τη νομική τάξη ταυτόχρονα.

Εν προκειμένω δεν μιλούμε για τα «παραθυράκια» και τον περίφημο «συνταγματισμό»(δηλαδή τις διαφορετικές ερμηνείες του συντάγματος) αλλά για το παράδοξο, η κρατική εξουσία ως κυριαρχία να παρέχει τα θεμέλια της έννομης τάξης και, ακριβώς λόγω αυτού του γεγονότος, να έχει επίσης την εξουσία να την αναστέλλει(όπως γίνεται με τις Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου). Πρόκειται για την αναστολή του κανονικού νομικού συστήματος και την κήρυξη κατάστασης έκτακτης ανάγκης, η οποία έχει καταστεί πλέον διαρκής. Ακριβώς αυτή η κατάσταση παρέχει τη δυνατότητα της ατιμωρησίας, καθώς η «νομιμότητα» λειτουργεί σε μια ζώνη ακαθοριστίας στην οποία οι κανονικοί νομικοί περιορισμοί παύουν να ισχύουν. Έτσι, κάτι μπορεί να είναι ανήθικο αλλά και νόμιμο συγχρόνως. Όπως στην περίπτωση εκείνων που υφάρπαξαν άπειρα τραπεζικά «θαλασσοδάνεια» με την εγγύηση του διαπλεκόμενου πολιτικού συστήματος και του Δημοσίου. Αυτών οι οποίοι, αντί να υποστούν τον έλεγχο και την φορολογική τιμωρία, μένουν στο απυρόβλητο.

Γι’ αυτό λέμε ότι το ανώτατο κριτήριο της νομιμότητας δεν είναι ο νόμος αλλά η ουσιαστική δικαιοσύνη. Κι αν δεν μπορούμε να ορίσουμε τι είναι δικαιοσύνη, μπορούμε να συμφωνήσουμε ότι δεν είναι δίκαιοι οι νόμοι που περικόπτουν και ξαναπερικόπτουν τις συντάξεις των φτωχών, είναι άδικο το νέο εργασιακό δίκαιο, είναι εντελώς άδικο το νέο πτωχευτικό δίκαιο, είναι ζωντανός θάνατος οι απολύσεις και η ανεργία, είναι απόλυτη αδικία η εσωτερική υποτίμηση της ζωής και της αξιοπρέπειας των «κάτω»…

Τέλος, επαναλαμβάνεται και πάλι η άθλια πλην μάταιη προσπάθεια να αναβιώσουν την προπαγάνδα «περί των δύο άκρων» με την εξομοίωση των νεοναζί συνωμοσιολόγων, σκοταδιστών που διαδήλωσαν στο Βερολίνο κατά των μέτρων και της μάσκας, με τους διαδηλωτές στην Ελλάδα που διαδήλωσαν, τηρώντας όλα τα μέτρα προστασίας, την επέτειο του Πολυτεχνείου(φωτογραφία στην 1η σελίδα της «Καθημερινής» και ανάλογη αναφορά του Μ. Μητσού στα «Νέα» 19/11/2020). Εδώ επιχειρείται η κατασυκοφάντηση αυτών που τηρούν τους κανόνες υγειονομικής προστασίας αλλά αρνούνται την εκμετάλλευση της κατάστασης από τους «από τα πάνω» για την εγκαθίδρυση της νέας βιο-εξουσίας τους, όλων όσοι δεν αποδέχονται τα κυβερνητικά ψεύδη για το σύστημα Υγείας που έμεινε αθωράκιστο, για τα μέσα μαζικής μεταφοράς που δεν… «γεννιούνται» πια, για την αυξανόμενη ανεργία, για τα επιδόματα-εμπαιγμό, για τον πολιτισμό που εγκαταλείφθηκε, για την επίθεση στα εργασιακά δικαιώματα, για το ξεσπίτωμα των ανθρώπων, για την… «ποιοτική μετάβαση στο θάνατο», που δεν είναι ίδια για τον άνδρα με νοητική υστέρηση και τη νεκρή μάνα του με αυτή του αρχιεπισκόπου που φιλοξενείται σε ειδική μονάδα στον Ευαγγελισμό!