Τα τελευταία χρόνια γίναμε μάρτυρες μίας συνεχούς απαξίωσης των Πανεπιστημίων σε όλα τα επίπεδα: κατηγορίες για οικογενειοκρατία, καθηγητές με χαμηλά προσόντα, προαύλια – χώροι διακίνησης ναρκωτικών, παρωχημένη έρευνα, χαμηλή κατάταξη στην παγκόσμια κλίμακα ποιότητος των Ιδρυμάτων, άρνηση αξιολόγησης από τους καθηγητές και άλλα πολλά. Έρχεται σαν κερασάκι στην τούρτα και η Ευρωπαϊκή Ένωση και η οποία με την “Συνθήκη της Μπολόνιας - Ιταλία” επιβάλλει στις 4ετείς ανώτατες σπουδές να γίνουν τριετείς….

 Έχω βαρεθεί να απολογούμαι για κάτι για το οποίο είμαι περήφανος. Επιτέλους, θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι στα Πανεπιστήμια οι καθηγητές επιλέγονται με ανοικτές και δημοκρατικές διαδικασίες συχνά μεταξύ δεκάδων υποψηφίων με εξαιρετικά υψηλά προσόντα. Δεν είναι τυχαίο ότι οι λίγες περιπτώσεις συνδιαλλαγής, οικογενειοκρατίας ή επιλογής όχι του καλύτερου υποψηφίου εμφανίζονται σε εκείνους τους πολιτικούς χώρους που καθυβρίζουν τα Πανεπιστήμια!

Στατιστικά, η πρόσβαση σε μία μη-υγιή εξουσία ανοίγει την όρεξη σε άτομα με μέτρια έως ελάχιστα προσόντα να γεμίσουν το επιστημονικό κενό που υπάρχει στο βιογραφικό τους με “συνδιαλλαγή”. Αυτοί μας προκαλούν το πρόβλημα. Πως θα τους αναγνωρίσετε; Η πόρτα τους είναι ανοικτή σε ραβασάκια κομματικο-κυβερνητικών υπευθύνων, λένε ναι σε όλα τα νομοθετήματα, έστω και εάν θάβουν βαθιά το Πανεπιστήμιο στη γη, συνήθως μισούν τους φοιτητές και πάντα εμφανίζονται την κατάλληλη στιγμή (με παραγγελία; καθ’ υπόδειξιν;) στα τηλεοπτικά παράθυρα ενημερώνοντάς μας με πομπώδη ψευδο-επιχειρήματα πόσο δίκιο έχει το ΔΝΤ, η Παγκόσμια Τράπεζα, η Ευρωπαϊκή Ένωση, ο ΟΟΣΑ και γενικά όποιος συνδυασμός αρχικών μυρίζει εξουσία και πόσο μικροί και ταπεινοί πρέπει να είμαστε εμείς.

 Πάμε παρακάτω. Η έρευνα, η ποσοτική επάρκεια του επιστημονικού και διοικητικού προσωπικού, η καθαριότητα, και η φύλαξη των χώρων έχουν ένα κοινό παρονομαστή: προσχεδιασμένη οικονομική ασφυξία μέχρι στραγγαλισμό. Ένα από τα παραπάνω να σχολιάσω, τα ίδια επιχειρήματα ισχύουν για όποιο από τα άλλα θέλετε! Όταν έχεις θητεύσει ως καθηγητής σε Πανεπιστήμια της Γαλλίας και των ΗΠΑ τα οποία ανήκουν στα 200 καλύτερα του Κόσμου δικαιούσαι να ισχυρίζεσαι ότι συνεισέφερες και εσύ ώστε αυτά να ευρίσκονται εκεί ψηλά. Τι συνέβη με τον γυρισμό σου στην Ελλάδα; Ξαφνικά έγινες τεμπέλης ή ξέχασες όσα ήξερες;

Στο πανεπιστήμιό μου, για να καλυφθούν αναλώσιμα, τηλέφωνα, συντήρηση συσκευών, αγορά υπολογιστών, έξοδα μετάβασης και παρακολούθησης συνεδρίων, αμοιβές ερευνητών για 4 ολόκληρα χρόνια, το Κράτος μάς έδωσε 800 (τετρακόσια) ευρώ κατά μέσον όρο ανά εργαστήριο. Όχι χιλιάδες, σκέτα ευρώ (by the way, δεν έχουμε λεφτά, αλλά έχουμε τρέλα και παρ’ όλη την ένδεια, οι απόφοιτοι του εργαστήριου στο οποίο ανήκω, στελεχώνουν Harvard, Institut Curie, Stanford και άλλα top Πανεπιστήμια!).

 Ξέρετε τι μου θυμίζουν οι κατηγορίες της αξέχαστης κυρίας Διαμαντοπούλου για την απουσία μας από τα 200 καλύτερα Πανεπιστήμια του Κόσμου; Τα μοντέλα και τις πασαρέλες μόδας. Από επιλογή, άρα εξ’ ορισμού όλα τα μοντέλα είναι πολύ όμορφα. Ο διαγωνισμός όμως αφορά στα ρούχα. Όταν τα ξένα μοντέλα τα ντύνει ο Dior και ο Versace και τα δικά μας ντύνονται στην λαϊκή αγορά του Σαββάτου μάς κατηγορούν ότι δεν βγάλαμε ούτε ένα κορίτσι στα 200 πιο κομψά μοντέλα παγκοσμίως!

 Είναι σατανικά στημένο το σκηνικό με ένα και μοναδικό στόχο: “αφού οι σπουδές σας είναι αστείες και τα διπλώματα που θα πάρετε είναι παλιόχαρτα, οι οικονομικές απολαβές σας στην αγορά εργασίας λογικά θα πρέπει να είναι εξ’ ίσου αστείες”…

 Με την επίτευξη του στόχου αυτού, το Σύστημα βγαίνει πολλαπλά κερδισμένο. Στέλνει τα δικά του παιδιά, με τα κονδύλια που δικαιούνται τα δικά μας παιδιά, στα 200 καλύτερα Πανεπιστήμια του κόσμου και πείθει τους φοιτητές μας ότι τους αξίζει αυτή η μοίρα “γιατί μαζί τα φάγαμε, ταΐζουμε πολλούς μετανάστες, είμαστε φτωχή χώρα, φταίνε οι αναρχικοί, φταίει και ο Χατζηπετρής”. Αποθαρρύνει τους νέους από αγώνες και δικαιώματα και το τραγικό το άφησα για το τέλος, σαν προειδοποίηση στους φοιτητές μας: Το υποβαθμισμένο και κολοβό πτυχίο οδηγεί, εκτός από κακοπληρωμένες και σε αβέβαιες, πρόσκαιρες δουλειές.

Δύσκολα θα καταφέρνει η νέα γενιά επιστημόνων να καλύπτει τα αναγκαία ετήσια ένσημα για να εξασφαλίζεται η υγειονομική κάλυψη και η σύνταξη. Και δυστυχώς "δεινόν τό γῆρας, οὐ γάρ ἔρχεται μόνον". Αντίθετα, το δυνατό πτυχίο και ο αγώνας για δουλειά στο αντικείμενο που σπουδάζει ο κάθε νέος είναι το μοναδικό διαβατήριο για μια ζωή με σεβασμό και ποιότητα έως το τέλος της.