Ο Γιάννης Μανουσάκης, ο διακεκριμένος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Paris 11 Orsay, έφυγε ξαφνικά από τη ζωή, προδομένος από την καρδιά του. Βρισκόταν στην Κρήτη αυτόν τον καιρό.
Ο Γιάννης ήταν μέλος της παρέα μας του Παρισιού. Ένας σπουδαίος επιστήμονας και ένας αγνός, χρυσός άνθρωπος. Αριστερός στα λόγια και στην πράξη.
Τον είχαν ρωτήσει από μια ελληνική εφημερίδα τι είναι η ελληνικότητα. Κι εκείνος απάντησε: «Είναι η συλλογική αλληλεγγύη που αναδύεται από το συναίσθημα όλων αυτών που πράξαμε στο παρελθόν, αλλά και από τη σύγχρονη επιθυμία μας να προβούμε σε νέες πράξεις.». Τον ρώτησαν ακόμα: «Πώς φτάνει σε εσάς η κρίση της Ελλάδας;». Κι εκείνος είπε: «Σαν ένα ψυχικό βάρος που πιέζει βάναυσα το στήθος μου, για να το ξεσκίσει και να τιναχτεί στον αέρα.». Αυτό συνέβη τελικά.
Σ’ ένα άρθρο του πριν πέντε χρόνια στην Εφημερίδα των Συντακτών έγραφε:
«Πώς κατάντησε έτσι η Ευρώπη; Πού χάθηκαν ο Χέγκελ, ο Λόρκα, ο Σέξπιρ; Ουγκό, Αϊνστάιν, Πικάσο... Τι γυρεύουν τόσα λαμπρά κρανία εγκαταλειμμένα σ' ένα τέτοιο έρημο μέρος; Χρειαζόταν άραγε να γίνουν τόσα ένδοξα έργα, να εφευρεθούν τόσοι υπολογισμοί, να συληθούν τόσες ψυχές για να φτάσουμε στο σημερινό καρναβάλι της δήθεν δημοκρατίας και πολιτισμού; Τη δήθεν ζωή της υπέρτατης φρόνησης και του θριάμβου των ανθρώπων;
Η σοβαρότητα της ασθένειας είναι ανάλογη της κατάστασης που βρήκε την ασθενή. Μια Ευρώπη που πλουτίζει πουλώντας το πτώμα της. Που πίνει δηλητήριο για να σβήσει τη δίψα της. Οι δε περισσότεροι αδιάφορα ψωνίζουν κρατώντας τη μύτη τους. Και στη μέση αυτής της πνευματικής και οικονομικής σαπίλας, της εθνικιστικής δυσωδίας βρίσκεσαι εσύ, Ευρωπαίε ηγέτη, που εύκολα ξεχωρίζεις από τη λαιμαργία που πιπιλίζεις το γάλα.
Ναι, εσύ, αιώνια πιστέ σύζυγε της Ιστορίας, σε κερατώνει η Ιστορία! Η ίδια αυτή Ιστορία που στυγνός δικαστής περιμένει αυστηρά την απολογία σου. Δεν κατηγορείσαι για την ιδεολογία σου. Δεν πρόκειται εδώ για δίκη στην αντιπαράθεση Δεξιάς-Αριστεράς, αλλά για τον θάνατο της ουτοπίας, τον διαμελισμό του πνεύματος μέσα στη χλιαρότητα της καλπάζουσας ευρωπαϊκής ατίμασης…».
