Οι ειδικοί!

[ Γιώργος X. Παπασωτηρίου / Ελλάδα / 03.05.20 ]

Ο ναρκισσισμός των μικρών διαφορών πλήττει κυρίως τα μεγάλα Εγώ, τους Her Omnes(τους κυρίους όλος ο κόσμος), που έλεγε ο Κάφκα, αυτούς που χάνουν το δάσος για το δέντρο, που δεν βλέπουν τη μεγάλη πυρκαγιά που απειλεί την κοινωνία αλλά τη διαδικασία και τον τρόπο που εκφράστηκε μία διαμαρτυρία. Υπερτροφικά Εγώ με μία χοντροκέφαλη ειρωνεία στο βλέμμα, όταν πρόκειται για «πνευματικούς» ανθρώπους, και αλαζονική βλακεία, που φυλάσσεται από χοντροκέφαλους σωματοφύλακες, όταν πρόκειται για ανθρώπους της εξουσίας. Τους βλέπω καθώς αλληλο-καθρεφτίζονται στο διαδίκτυο. Αυτοί μόνο μιλούν. Με γενικεύσεις και αφαιρετικά σχήματα: Από εδώ ο «μέσος πολίτης», από εκεί ο «μέσος άνθρωπος». Όλοι μοιάζουν σαν τον χρηματιστή που διαπραγματεύεται στο χρηματιστήριο το στάρι χωρίς να έχει δει ποτέ έναν κόκκο σταριού. 

Πριν δέκα χρόνια, αυτοί που καθόριζαν ποιοι είμαστε, οι "καθρέφτες" μας, ήταν η Μπίλντ, το Σπήγκελ και ο Εκόνομιστ, σήμερα είναι οι «ειδικοί». Είναι οι λοιμωξιολόγοι του covid-19, οι ψυχίατροι, οι ψυχολόγοι του "Τζόκερ", είναι οι μαθηματικοί, οι οικονομολόγοι αλλά και οι παπάδες(για τις μεταφυσικές μας ανάγκες αυτοί). Είναι η μαθηματικοποιημένη σκέψη που εξοβελίζει ό,τι είναι ανθρώπινο, όπως τα συναισθήματα, τα πάθη και τις αντιφάσεις της τραγικής γνώσης· είναι η «αυστηρή επιστήμη», που, όπως έγραφε ο Ερνέστο Σάμπατο, ομνύει στην ποσότητα και τους αριθμούς, θεωρώντας ψευδαίσθηση ό,τι δεν μπαίνει στη ζυγαριά της, όπως οι ηθικές αξίες, η συγκίνηση και το πάθος της ζωής.

Οι θεμελιωτές της θετικής επιστήμης από τον απέραντο πλούτο του υλικού κόσμου απομόνωσαν μόνο «τα ποσοτικά μετρήσιμα μεγέθη» και έτσι ό,τι δεν δύναται να υπολογιστεί με βάση τη μάζα, το βάρος, το γεωμετρικό σχήμα, τη θέση και την ταχύτητά του θα βρεθεί έξω από τη σφαίρα του πραγματικού. Με αυτό τον τρόπο σχηματίσθηκε η πεποίθηση ότι η φύση «είναι γραμμένη με μαθηματικούς χαρακτήρες», ενώ στην πραγματικότητα δεν πρόκειται για τη φύση, αλλά για τη μαθηματική δομή της. Έτσι, η «μαθηματική γλώσσα», αντί να εκφράσει τον απέραντο πλούτο της φύσης, εξέφρασε εν τέλει το «πυθαγόρειο φάντασμά της», σύμφωνα με το οποίο ένας εκ γενετής κωφάλαλος μπορεί να απολαύσει μια μουσική εξετάζοντας την παρτιτούρα της! Οι συγκινήσεις, τα συναισθήματα, τα βιώματα και οι μεταφυσικές αγωνίες, ο έρωτας και η ομορφιά έγιναν παγωμένα σύνολα ημιτόνων, λογαρίθμων και τριγώνων! Η ελεύθερη βούληση έγινε ψευδαίσθηση οφειλόμενη «στην άγνοια των άπειρων αιτιών που διέπουν την κίνηση του Παγκόσμιου Ρολογιού» και έτσι ο «μηχανικός ντετερμινισμός» επεκτάθηκε και στην ανθρώπινη ψυχή.

Όλα «υπολογίζονται», «έχουμε μαθηματικά μοντέλα» λένε οι «ειδικοί» που μετρούν τη διασπορά του κορονοϊού. Όμως τα μοντέλα τους δεν μιλούν για τις αιτίες, δεν «βλέπουν» ότι το πρόβλημα είναι το οικονομικό και πολιτικό πρότυπο ανάπτυξης που λέγεται νεοφιλελεύθερος καπιταλισμός, ούτε ασφαλώς διακρίνουν τις τεράστιες ανισότητες.

Εν τέλει, ο περίφημος «Ορθός Λόγος» τους, η κινητήρια δύναμη της επιστήμης, γέννησε μια νέα ανορθολογική πίστη, καθώς ο άνθρωπος, χαμένος μέσα στο χάος των αφηρημένων συμβόλων, αντικατέστησε την κατανόηση με το θαυμασμό της νέας μαγείας, της ζωής που έγινε ένας αλγόριθμος, και ο άνθρωπος μια «αυτόματη μηχανή»…